YazarFatih Özyurt

Merkez Sağın Fikir Babası, Türkiye’nin İlk Liberali: Adem-i Merkeziyetçi Prens Sabahattin (1)

“Hanedan mensubu bir annenin, küskün bir babanın öfkeli çocuğuydu; ne doğru tanındı, ne tam anlaşıldı. Ona sempati ya da antipati duymak siyasi duruş sayıldı. 20 yaşında ihtilal planlayacak kadar gözü karaydı. Aykırı ama özgün bir düşünce adamıydı.” Türk siyasi hayatında sağ ve sol kavramı çok partili yaşama geçilmesiyle birlikte İsmet İnönü ve Celal Bayar ile
Devamı

O Eski Halinden Eser Yok Şimdi: Unkapanı Plakçılar Çarşısı

üzik ve sinema sektörleri, insanların tüketim alışkanlığına bağlı en önemli sektörler olmalarının yanı sıra, toplumların geçirdiği evreleri, değişimleri yansıttığından dolayı tarihsel bir nitelik taşır ve insanla birlikte bu iki sektör sürekli bir değişim ve gelişim içerisindedir. Eski Türk filmlerindeki sahnelerden hatırlarsınız, bir elinde tahta bavulu diğer elinde bağlaması olan, binbir umutlarla köyden İstanbul’a gelmiş olan
Devamı

Kutlanılmayan Zafer: 30 Ağustos

Birçok fertlerin tesadüfen yan yana bulunması keyfiyeti, kendilerine organize olmuş bir kalabalığın karakterini vermez. Belli bir maksatları olmaksızın bir alanda toplanmış binlerce kişi, asla bir psikolojik kitle teşkil etmez. Kitle durumuna gelebilmek için bazı uyarıcı (tembih edici) etkenlerin bulunması lazımdır. ünya tarihine baktığımızda kitleleri toplum haline getiren bu uyarıcı etkenlerin çoğunu savaşların oluşturduğunu görebiliriz. Çünkü
Devamı

Turgut’un Prensleri

Demokrasi tarihinin sayfalarında dolaşırken sağ-sol kavgaları gördük, ihtilaller yaşadık. Kan aktı, idam sehpaları kuruldu. Ancak bunlar ülkenin yönünü hiçbir zaman değiştirmedi. 1980’lere geldiğimizde ise bir kişi çıktı ve sistemi kökünden sarstı. İnsanların dünyasını değiştirdi. Bu kimine göre büyük bir devrim kimine göre bazı değerlerin yıpranmasıydı. Ne olursa olsun, bu insan ülkenin bir dönemine damgasını vurdu.
Devamı

Kara Kedilerin Ablası: Selma Emiroğlu

“On üç yaşımda iken, annem bazı çizgilerimi hayranı olduğu, devrin en sevilen karikatüristi Cemal Nadir Güler’e postaladı. 1943 yılında Cemal Nadir Güler ilk çizgilerimi, yeni çıkartmakta olduğu Amca Bey Mizah Dergisi’nde yayınladığında yolum belirlenmiş oldu. Önceleri, dergiye gelen okuyucu mektuplarında, acaba Selma Emiroğlu imzası arkasında bir erkek çizer mi gizli diye merak ediliyordu. Bazıları gözüme
Devamı

Aşk-ı Gaybi 2: Adnan Menderes ve Ayhan Aydan

ürk siyasi tarihi nice darbelere, darbe girişimlerine, ekonomik ve sosyal krizlere, skandallara ev sahipliği yapmış; dönemin başta gelen siyasileri sahip oldukları ideolojiler ve bu minvalde uyguladıkları ve uygulamaya yeltendikleri politikalar ile siyasi tarihimizin birer aktörleri olmuşlardır. Bu aktörlerin özel yaşamları da siyaset ahlâkı ve temsil ettikleri anlayış tarafından şekillenmiş, tabiri caiz ise özel hayatları sadece
Devamı

Ortadoğunun Laneti 3: Irak (3)

akvimler 16 Temmuz 1979’u gösterdiğinde kimse bunun Irak için bir dönüm noktası olacağının farkında değildi. Annesinin doğurmak dahi istemediği, üvey babası ile şiddetle tanışmış, aşırı milliyetçi biri olan Saddam Hüseyin kısa zamanda politik kariyerinde zirveye ulaşmıştı. Bu tarihten itibaren Irak üzerinde tek başına hakimiyet kurmaya başlayan Saddam Hüseyin asker kökenli dayısının etkisiyle, toplum üzerinde korku
Devamı

Ortadoğunun Laneti 2: Irak (2)

Irak tarihi’nin ilk yazısı için tıklayınız. 4 Temmuz 1958 yılıyla birlikte kısacık bağımsız tarihinde üçüncü darbesini yaşayan Irak’ta, yaşanan kanlı çatışmalarla birlikte krallık devrildi ve cumhuriyet ilan edildi. Yapılan bu darbe ardıllarının aksine Irak’ta bir dizi olayı tetikledi ve başta yönetim kademesi olmak üzere Irak toplumu üzerinde etnik milliyetçiliğin ve sol düşüncelerin yeşermesine yol açtı.
Devamı

Ortadoğunun Laneti 2: Irak (1)

Dünyanın ilk yerleşim yerlerinden biri olan Irak ortadoğuda kurulmuş olan Osmanlı Devleti’nin ardılı devletlerinden bir tanesidir. Sümerlilerden tutun da Romalılara kadar farklı milletlerin egemen olduğu bu topraklar günümüzde etnik ve mezhepsel farklılkların bir arada bulunduğu nadir yerlerin başıda geliyor. Kuzeyinde Türkmenler ve Kürtler, Güneyinde Şiiler, merkez Bağdat yakınlarında ise Sunni Araplar yaşamaktadır. Tarih öncesinde Irak
Devamı

Ortadoğu’nun Laneti 1: İran (2)

“Bu devrimde beyaz olan tek şey Beyaz Saray etkisidir” Yazının ilk kısmı için tıklayınız. n büyük rakibi Musaddık’ı Amerika ve İngiltere’nin desteği ile ekarte eden Şah, ülkede tek adam haline geldi ve bu durumun etkisi ile daha otokratik bir yönetim anlayışı benimsedi. Siyasi anlamda düzeni sağlayan Şah, toplumda günden güne artan huzursuzluğu Ak Devrim olarak
Devamı

Ortadoğunun Laneti 1: İran (1)

rtadoğu denince ne geliyor aklınıza merak ediyorum. Birden çok basit ve olumsuz sıfatın beynimde canlandığını hissedebiliyorum ama hangisi daha baskın, hangi sıfatın medeniyet tohumlarının atıldığı bu toprakları en iyi şekilde tanımlayabileceğine karar veremiyorum. Bu yüzden bu sekiz yazı olarak planladığım yazı dizime Ahmet Hakan’ın şu Ortadoğu tanımlamasıyla başlayacağım. “Günlük patlama ve ölü sayılarının artık hesaba
Devamı

Elleri Kana Bulaşmamış, Süt Kokan İnsanlar : Malakanlar

tnik ve mezhepsel unsurlar bu ülkede her zaman siyasete meze olmuştur. Hep şöyle tanımlarlar  ya Türkiye’yi:  “Üzerinde tam rakam verilemese de çok sayıda etnik ve mezhepsel grupların bulunduğu ülke”. Bu tanımlamayı yapanlar bu ülkede kaç tane farklı etnik köken ve mezhebe sahip insanların bulunduğunu biliyorlar mıdır orası tartışılır. Bu yazı bir zamanlar bu ülkede yaşamış
Devamı

Deli mi ? Dahi mi ? : Nikola Tesla -2

“İnsan imkansızı başarabilir sözü yetersizdir çünkü insan imkânsızın da ötesine ulaşabilir”. 898 yılına gelindiğinde etkilendiği Hint Kültürünün de etkisiyle, Nikola Tesla evreni tanımlamaya yoğunlaştı. Yaşadığımız dünyayı ve atmosferi titreşimlerin ve dalgaların bir harmonisi olarak tanımlayan Tesla, bu tanım doğrultusunda çalışmalara başladı.  Bu çalışmaların meyvelerini de Mayıs 1898’de, Madison Square Gardian’da icadını tanıtarak toplamıştır. Bu icad
Devamı

Deli mi? Dahi mi? :Nikola Tesla -1

“Bırakın doğruları gelecek söylesin ve herkesi eserlerine ve başarılarına göre değerlendirsin. Bugün onların olsun; ama uğrunda çok uğraştığım gelecek, benimdir.”   elilik ile dahilik arasında her zaman ince bir çizgi olduğu söylenir. Bu yüzden Picasso, Dali veya Einstein gibi insanlara deli-dahi sıfatı uygun görülmüştür. Zamanlarının çok ötesinde yaşayan bu insanların, diğerlerinin benimsemediği hatta alay ettiği,
Devamı

İlklerin Adamı ve Milli Bir Girişimci: Nuri Demirağ

“Milli haysiyet ve şerefi 3,5 palikaryanın altında çiğnenen bir hükümete hizmet edemem” şgal altındaki İstanbul’da o dönem maliye müfettişi olarak  çalışan Mehmet Nuri’den sarfedilen bu sözler hem onun hemde ülkenin çehresini değiştirdi. İstanbul’un Kurtuluş semtinde bulunan maliye şubesini teftişe giderken 5, 10 Yunanlı gencin Mehmet Nuri’nin fesini atmak ve parçalamak suretiyle saldırır. Bu saldırıyı gururuna
Devamı

Gizli Sığınak: Anne Frank Günlüğü

“Hayatımı kaos, acı çekme ve ölüm temelli üzerine kurmak benim için imkansızdan da öte bir şey.” Anne Frank 939 yılında patlak veren 2. Dünya Savaşı Yahudi bir ailenin ikinci kızı olan Anne Frank’in bu sözlerini gerçeğe çevirdi. Aslen Alman vatandaşı olan ve 12 Haziran 1949 yılında doğan Anne, barınaklarda ve toplama kamplarındaki hayatları, Nazi’lerin barbarlığını
Devamı

Aşk-ı Gaybi : Atatürk ve Fikriye

lkokuldan beri beyinlerimizi Atatürk ile ilgili belirli bilgilerle doldurdular. Annesinin Zübeyde Hanım babasının Ali Rıza Efendi olması, pembe renkli bir evde doğup bazı okullara gitmesi, vatanı kurtarmak için halkı arkasına alıp Samsun’a çıkması, yedi düvele savaş açması ardından yıldırım gibi gelen devrimler vs… Bu olaylar ülkemizin ne şartlarda kurulduğunu anlamamız açısından tabi ki çok önemli
Devamı

100 Yıl Önce Doğdu Şanlı Efsane: İstanbul Şehir Tiyatroları

014 yılına girmekle birlikte 100. yılını kutlayan İstanbul Şehir Tiyatroları; 100 yıllık sanatsal geçmişi, İstanbul’un kültürel yaşamına katkıları , düzenlediği etkinlik ve festivallerle birlikte Türk  ve dünya tiyatrosunun önemli dinamo taşlarından bir tanesidir. 1914 yılında ‘Güzellikler Evi’ anlamına gelen “Darülbebayi” adıyla kurulan kurum bugün İstanbul’un dört bir yanında bulunan  ve toplam kapasitesi 2.751 olan 10 sahnesinde uyguladığı düşük
Devamı

Elmalı mı? Kavunlu mu?

ünümüzde cappuccinodan tutun da yeşil elmalıya kadar geniş bir tütün aromasına sahip olan nargile milattan önce ibadet amacıyla yakılan tütün yapraklarının verdiği keyif fark edildikten hayatımızın vazgeçilmezlerinden biri oldu. Devam eden süreçte tütün pipo oldu, puro oldu, sigara oldu, ağızlarda çiğnendi, ancak hiçbir kullanım şekli tütünle nargile kadar kadar bütünleşmedi. Tiryakinin bir hortum aracılığıyla sudan
Devamı

Var mı Tiryakisi?

“İyi bir puro bir kadına benzer. Doğru şekilde belli aralıklarla “İlgi göstermezsen” söner ve senden gider.”                                                                              
Devamı

Bu Her Şeyden Önce Bir İnanç Meselesiydi: Devrim Arabaları

Haziran 1961 günü Devlet Demiryolları Fabrikaları ve cer dairelerinin yönetici ve mühendisleri Ankara’da bir toplantıya çağrıldılar. Toplantıya başkanlık eden dönemin Genel Müdür Yardımcısı Emin Bozoğlu’na Ulaştırma Bakanlığı tarafından verilen kâğıtta şunlar yazıyordu: “Ordunun ihtiyacını karşılayacak cadde, binek tipi ve tamamen Türk halkına özgü bir otomobil üretimi için Devlet Demiryollarının görevlendirilmesi ve bu amaçla 1.400.000 TL
Devamı

Kaybedilen Bir Değer: Köy Enstitüleri

               ‘Orası hep diken siz oraya gül olarak gidiyorsunuz,bizden aldığınız eğitim ile dikenli tarlayı gül tarlasına çevireceksiniz‘   avaştan yeni çıkmış bir halk, toparlanmaya çalışan bir devlet ve bu amaçla yapılan devrimler. 1935 yılında 16 milyon nüfusa sahip ve bu nüfusun yalnıza 2,5 milyonluk kısmı okuma-yazma bilen Türkiye’de halkın
Devamı

30 Ağustos Zafer Bayramı Kutlu Olsun

Bizler Türk toplumu olarak balık hafızalı insanlarız. Geçmişte yaşanılan olayları çarçabuk unutuveriyoruz. Halbuki refah seviyesi yüksek toplumlar incelendiğinde tarihlerine dört elle sarıldıklarını fark edebiliriz. Onlar tarihlerine ayrı bir önem veriyorlar. Tarihi olayları unutmayıp atalarının yaptıkları hataları kendilerinin de yapmaması için ayrı bir özen gösteriyorlar. Bu noktada milli bayramlar devreye giriyor. Bizim için hafıza kartı niteliği
Devamı

Tapınak Şövalyeleri – 3

açlı seferleri yaklaşık 100.yılını doldururken savaşın gidişatı Müslümanların lehine döndü. Özellikle Selahaddin Eyyubi komutasındaki Müslümanlar haçlılara karşı önemli başarılar elde etti. Bu durum haçlıları olduğu gibi savaşa katılan tapınakçılarında askeri gücünün zayıflamasına neden oldu. Ama bazı tarihçiler hemfikir ki 1187 yılında yapılan Hıttin Savaşı hem haçlılar hemde tapınakçılar için dönüm noktası oldu. Özellikle tapınakçılar için
Devamı

Tapınak Şövalyeleri – 2

1157’den itibaren Tapınak Şövalyeleri artık Kudüs yolunu ve Kudüs’e giden hacıları korumuyordu. Bunun için daha iyi bir yol buldular. Yolcuları potansiyel bir hedef haline getirmeden üzerlerinde değerli eşya bulundurmadan taşımanın sistemin buldular.Bu sisteme göre kutsal topraklara gidecek kişi Avrupa’daki en yakın tarikat mensubuna parasını yatırıp sadece tarikat mensuplarının çözebileceği şifrelenmiş bir not alırdı. Daha sonra
Devamı

Tapınak Şövalyeleri – 1

arih keşfedilmeyi bekleyen sırlarla, gizemlerle doludur. Tapınak Şövalyeleri tarihte en ilginç konular bölümünde yerini almıştır. Yok edilmelerinden bu yana geçen yaklaşık 700 seneye rağmen hâlâ hakkında yeterli bilgiye sahip olamadığımız bu askeri ve dinî grup hakkında bildiğimiz tek şey var: ‘Çok hızlı yükseldiler ve çöküşleri de bir o kadar hızlı oldu‘.  Tapınak Şövalyeleri veya başka
Devamı

Kayıp Türkler Bulundu !

vet, gerçekten bulundu! Atlas dergisi editörü Özcan Yüksek ve dergide fotoğrafçı, aynı zamanda yüksek lisans tezi için 60 gün boyunca Dukhalar ile yani basının onlara verdiği isim olan ‘Kayıp Türkler’ ile yaşayan Selcen Küçüküsteli’nin özverili çalışmaları sayesinde önceden adını sanını dahi bilmediğimiz bu toplulukla ilgili bazı bilgilere vakıf olduk. Atlas Dergisi’nin bu keşfini incelerken iki
Devamı