YazarDicle Kızılkan

Parlamenter Ayrıcalıklar, Westminster ve Yasama Sorumsuzluğu

Bağışıklık, Sorumsuzluk, Dokunulmazlık Türkiye Anayasasında parlamenter ayrıcalıklar 83. maddede, ‘Yasama Dokunulmazlığı’ başlığı altında düzenlenirler. Literatürde Yasama Dokunulmazlığı kavramının kategorilere ayrılışı, 83. maddede adlandırılış şeklinden farklıdır çünkü aslında 83. madde  hem yasama sorumsuzluğunu hem de yasama dokunulmazlığını düzenlemektedir.  Yasama Bağışıklığı adı altında toplanabilecek bu iki kavramdan ‘yasama sorumsuzluğu’ milletvekillerinin ifade özgürlüklerini koruyan, devamlı, kaldırılamayan ve istisnası olmayan
Devamı

Paris Komünü: Bir Sosyalist Devrim Taslağı

Devrim başlatmak zordur; devam ettirmesi daha da zordur. En zoru da onu kazanmaktır. Lakin, ancak ondan sonra, kazandıktan yani, gerçek zorluklar başlar. Kısacası Ali, daha yapılacak çok şey var. Ben M’Hidi, Yukarıdaki alıntı 1966 yapımı The Battle of Algiers (Türkçesi: Cezayir Bağımsızlık Savaşı) filminden bir replik. Fransız Devrimi sonrası bir süreci anlatmaya başlamak adına eski
Devamı

Enerji Yazıları-2: Nükleerin Bedeli Ağır

Enerji Yazıları’nın ikincisi olan bu yazıda, nükleer enerji üzerinde duracağım. Şunu belirterek başlamalı; nükleer enerji yenilenebilir enerji de değil fosil yakıt enerjisi de değil. Nükleer enerji CO2 salınımına sebebiyet vermemesi bakımından fosil yakıta kıyasla çevrecilik düzleminde avantajlı konumda lâkin ürettiği enerjinin kaynağı doğada sürekli devam eden süreçlerden birinden kaynaklanmadığı için de, yenilenebilir enerji sayılamaz. Nükleer
Devamı

Enerji Yazıları-1: Fosilin Kısmeti Kapalı

GazeteBilkent Ekonomi ve İş Dünyası birimi olarak Kasım ayında Bilkent Üniversitesi’nde enerji seminerleri düzenlemiştik. Biraz da o seminerlerden esinlenerek 3 yazılık bir ‘Enerji Yazıları’ yazı dizisi hazırlamayı yerinde buldum. 21. Yüzyıl, tüm devletlerin enerji kaynakları konusunda arayışa girdiği ve ekonomi politikalarında enerjinin yerinin son derece önemli bir zaman dilimi. Bütçesini enerji konusunda çevreci ve bilimsel
Devamı

Fransız Devrimi’nden Seçmeler: Cumhuriyetçi Takvim

Fransız Devrimi genelde monarşilere meydan okuyan belirleyici kimliğinin yanında özgürlük, eşitlik gibi kavramların yükselişini anımsatan bir tarihsel olaydır. Dolayısıyla gerek lise, gerek lisans düzeyinde işlenirken de devrimin kendisinden ziyade siyasal sonuçlarına ve devrimi oluşturan koşullara bakmak tercih edilir. Ne var ki Fransız Devrimi’nin başlangıç yılı 1789 ile Napoleon’un iktidara geldiği 1804 arasındaki kamuoyunca az bilinen
Devamı

Midas’ın Kördüğümü: Türkiye’nin Belirsiz Enflasyon Politikası

Türkiye halkının son dönem kâbuslarından olan enflasyon ve vergi artışları yılın başında da etkisini tüm vatandaşların hayatında göstermişlerdi. Ancak Bilkentli öğrencilerin hayatında bu ekonomik olaylar kendilerini, yemekhanede tabldot yemeğe zam olarak bir kez daha gösterdiler. 2015-2016 Bahar Dönemi itibariyle, tabldot yemek fiyatlarında gerçekleşen zam ile fiks menü başı ücreti; toplu alımda 4,10 TL olarak belirlendi. Daha önce, Güz
Devamı

Erasmus’a Gitmek ya da Erasmus’u Bilmek

Türkiye de dâhil pek çok ülkenin Bilkent gibi pek çok üniversitesinden pek çok öğrenci, her yıl Erasmus Programı ile eğitiminin bir kısmını Avrupa’daki bir başka ülkede, farklı kültür ve gelenekte bir üniversitede geçirmeye gidiyor. Program, adını Türkçe’ye “Üniversite Öğrencilerinin Hareketliliği için Avrupa Topluluğu Eylem Programı” şeklinde çevrilebilen “European Community Action Scheme for the Mobility of
Devamı

Bir Habsburg Çöpçatanı Olarak Maria Theresa

Maria Theresa Walburga Amalia Christina… İlk başta kulağa Latince bir atasözü gibi gelse de, bu kelimeler bütünü ünlü Habsburg Hanedanı soyundan gelen Avusturya Arşidüşesi, Macaristan ve Bohemya kraliçesi, ve Kutsal Roma-Germen İmparatoriçesi olan Maria Theresa’nın asıl isminden başka bir şey değil. Peki Maria Theresa dendiğinde biraz olsun Avrupa tarihiyle haşır neşir olmuş insanların aklına, niçin
Devamı

Komünist Başkan ve Belediyesi

Her ne kadar 2014 Yerel Seçimleri Ankaralılar için Melih Gökçek’in gidişi umudundan başka bir önceliğin ortaya çıkmasına engel olmuş olsa da,  Türkiye’nin geri kalanının 10 saniyeliğine de olsa gündemine oturan bir adayın seçilmesi sonradan Ankaralılarda da şok etkisi yaratmıştı. 2014 yerel seçimlerinde Tunceli ilinin Ovacık Belediye Başkanı, Türkiye Komünist Partisi (TKP) ile Demokratik Haklar Federasyonu’nun
Devamı

Buchenwald Cadısı

Tarihte sadizmin kökeninin “sadizm” kelimesinin oluşmasına da vesile olan Marquis de Sade’dan geldiği bilinir. Bu yazıda asıl mesele sadizmin en sıkı takipçilerinden Ilse Koch, ki bana kalırsa eylemleri sadizmden ziyade ruhsal bir bozukluğu işaret ediyor. Ilse Koch en acımasız Nazilerden biri olarak adını tarihe yazdıran bir kadın. Kayıtlara göre acımasızlığı ve şiddet düşkünlüğü öyle boyutlarda
Devamı

Mikro Sorunlardan Makro Hayallere mi?

İster gelişmekte olan ülkelerde olsun ister gelişmiş ülkelerde, yoksulluk hala dünyanın en büyük sorunlarından biri olmaya devam ediyor. Belki de bu soruna alternatif sayılabilecek bir çözüm getirdiği için, modern anlamda ilk ortaya çıktığında mikrokredi kavramına çok fazla umut bağlanmıştı. Peki nedir bu mikrokredi dedikleri? Mikrokredi, sağlam bir mesleği veya işi olmayan yoksul insanlara küçük çaplı
Devamı

Ve Fotoğraf Makinesi Halka İner…

Fotoğraf çekmek ve fotoğraf makinesinin icadı insanlık tarihinde bilgi ve belge erişimine kattıkları bakımından bir devrim niteliği taşıyor olsa gerek. Fotoğraf makinesinin temel amacı, resmedilmek istenen objeden yansıyan ışınların duyarlı bir yüzeye hapsedilmesini sağlamaktır. Milattan önce 4. yüzyıl civarlarında Çinli filozof Mo-tzu tarafından anlaşıldığı gibi ışığın maddelerden doğrusal bir şekilde yayılıyor oluşu veya 10. yüzyılda Mısırlı
Devamı

AB, 1 Kasım Seçimleri ve Durgunluk

Türkiye ve Avrupa Birliği’ne girmeye çalışma (ve kimi zaman da çalışmama) süreci kitaplaştırılsa, belki onlarca cilt olur. Her ne kadar Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne girme meselesinde sınıfta kaldığı konular genellikle siyasi kapsamda olan insan hakları ihlalleri, hukuk üstünlüğünün çiğnenmesi gibi meseleler olsa da, Kopenhag Kriterleri’nin en önemli alt konularından biri de ekonomi. Öte yandan bir de
Devamı

Burçak Tarlasında Yar Yar ‘Seçim’ Olması…

1 Kasım 2015 seçimleri yaklaşırken ve Türk Lirası’ndaki dalgalanmalar devam ederken dikkatleri partilerin ekonomik vaatleri veya ‘ne olacak bu ekonomik belirsizlik’ meselesinden başka konu çekmez hale geldi. İçinde bulunduğumuz ekonomik istikrarsızlık devam ettiği için partilerin bu duruma yönelik enflasyonu veya işsizliği düşürme vaatleri oldukça fazla. Bu vaatlerin gerçekleştirilebilirlik oranları çok rahat tartışma konusu olabilir, keza
Devamı

Sakız Adası’ndaki Kadim Emek-Yoğun Tarım Sanatı

  Yakın zamanda Çeşme’ye feribot ile 45 dakika mesafede olan bir Yunan adasını ziyaret etme ve adanın güney kısmını kapsayan günübirlik bir tura katılma fırsatım oldu. Türkiye’ye adadaki düzenden çok etkilenmiş olarak döndüm. Adanın asıl adı Kios şeklinde telaffuz edilen Chios olsa da, Türkiye insanı adanın ismini lakabıyla bilmekte ve söylemekte: Sakız Adası. İsmin nereden
Devamı

ABD Muhafazakârlarının Postmodern Sorunu: “Doğum Turizmi”

  Turizm pek çok ülke için gelişimine en çok önem verilen sektörlerden biri. Dünya Turizm ve Seyahat Konseyi’nin (World Travel & Tourism Council) 2013 verilerine göre turizm ve seyahatin küresel ekonomiye katkısı Gayri Safi Milli Hasıla’da %9,5’lik pay alacak biçimde ve çok ivmeli bir şekilde büyümüştü. Dünyada turizmin genel olarak gelişmesiyle birlikte kaçınılmaz olarak turizm
Devamı

Altın Sükûtsa Dolar Sözdür

Türkiye piyasası, 2014 yılının ikinci yarısından 2015 yılının günümüz Ağustos ayına kadar dolarda tarihi boyunca görmediği ölçüde orantısız bir yükselmeye şahit oldu. Orantısız ancak sebepsiz olmayan bu yükselmenin 7 Haziran 2015 genel seçimlerini takip eden süreçte ivme kazandığı apaçık görülmekte. Barajı geçen partiler arasında koalisyon potansiyelleri mevcut olsa da bu potansiyellerin hayata geçme aşamasına gelememesi
Devamı

Bu Vergiye İçilir

Vergi komünist olmayan herhangi bir devlet ekonomisinin en önemli unsurudur. Vergi Türkiye’de üç ana başlık altında sınıflandırılarak toplanıyor: gelir üzerinden alınan vergiler, harcamalar üzerinden alınan vergiler ve kişilerin serveti üzerinden alınan vergiler. Alkollü içecekler için alınan vergiler bu gruplamada “harcamalar üzerinden alınan vergiler” kapsamında değerlendiriliyor. Türkiye’de alkole yönelik arttırılan vergiler de Özel Tüketim Vergisi (ÖTV)
Devamı

Kiraya Çıkmak Meselesi; Öğrencilerin Tescilli Kâbusu

Yaz ayları gelince yüksek öğrenim kurumlarında öğrenim görenler başta olmak üzere kiralık ev değiştirmede ve kiralık eve taşınmak isteyenlerin kiralık ev taleplerinde patlama gerçekleşir. Bu klasik ve alışıldık senaryoyu “hem temiz hem ucuz” bir eve kiraya çıkmak isteyenlerin harıl harıl emlakçılar aracılığıyla ev araması takip eder. Genelde bu senaryoda istenen evin yasalara uymadan ve vergi ödemekten
Devamı

Bir Para Birimi Üzerine Kısa Hikâye, Devam: Alman Markına Geçiş Ne İşe Yaradı?

Önceki yazımda tarihsel süreçte Alman Markına geçişi oluşturan koşulları ve bu koşulların şekillenişini anlatmıştım. Şimdiyse daha ziyade bu geçişin sonuçlarına odaklanacağız. Nasıl ve neden yeni bir para birimi yaratıldı, hiç yoktan yepyeni bir para birimi yaratmak ekonomide nasıl iyileştirici bir faktör olarak işlev gösterebilir, yeni bir para birimi ne anlama gelir ve nasıl piyasaya girer
Devamı

Bir Para Birimi Üzerine Kısa Hikaye, Başlangıç: Alman Markı’na Giden Yol

7 Mayıs 1945 günü Nazi Generali Alfred Jodl Almanya’nın kayıtsız şartsız teslim belgesini imzaladığında II. Dünya Savaşı Almanya açısından resmi olarak sona erdi. Müttefik devletler, I. Dünya Savaşı sonrası uyguladıkları politikaların I. Dünya Savaşı’nın çıkmasında etkisinin büyük olduğunun pekala farkındaydılar. Başta ödeyebileceğinin çok üstündeki savaş tazminatı olmak üzere Versaille Antlaşmasında yer alan diğer hükümler Almanya’da
Devamı