Kullanışlı, hızlı ve güvenli interet tarayıcısı Firefox ve e-mail organizasyonunu hiç olmadığı kadar kolaylaştıran Thunderbird ile tanıdığımız Mozilla bu sefer bir mobil işletim sistemi projesiyle karşımızda.
Mozilla, bugüne kadar kullanım kolaylığının üst düzeyde olduğu yazılımlarıyla ve bu yazılımlarını fazlaca sayıda eklentiyle desteklemesiyle teknolojiseverlerin sevgisini kazanan bir kuruluş. Kâr gütmeyen bir kuruluş olan Mozilla’nın sloganı ise bizlere Mozilla Vakfı’nın misyonunu açık bir şekilde gösteriyor :”özgür, açık, herkesçe erişilebilir bir web için”.
Mozilla’nın geliştirmekte olduğu mobil işletim sistemi ‘Boot to Gecko’ , bulut bilişim teknojisinden yararlanıyor. Bulut bilişim (cloud computing), çoğu teknoloji otoritesi tarafından geleceğin teknolojisi olarak nitelendiriliyor. Peki nedir bulut bilişim?
Bulut bilişim kısaca bazı uygulama, belge veya bilgilerin internet yoluyla her yerden erişilebilecek konumda saklanmasıdır. Son zamanlarda yaşamımızda kendine yer bulan ve hatta çoğu insan için USB bellek kullanma ihtiyacını ortadan kaldıran Dropbox bulut bilişimi kullanan şirketlere bir örnek olarak verilebilir. Dropbox’ın temel özelliği ise size özel hesabınıza yüklediğiniz içeriği internet bağlantısına sahip olmanız durumunda her yerden erişimize açması ki bu hizmeti ‘bulut depolama’ olarak özetleyebiliriz.
Bir diğer bulut bilişim hizmeti ise Google’ın geçtiğimiz ay kullanıma sunduğu Google Drive. Google Drive’ın Dropbox’tan farklı ve Boot to Gecko projesiyle benzer olan özelliği ise sunucularında yer alan uygulamalar sayesinde internet erişimine sahip kullanıcalara cihaz farkı gözetmeksizin işlem olanağı sunması. Bu durumu temel olarak verilerin kullanıcılar tarafından sunucuya yollanması, verilerin sunucuda işlenmesi ve işlenen verilerin kullanıcıya geri gönderilmesi olarak özetleyebiliriz. Örneğin Google Drive’ın bir alt uygulaması olan Google Documents sayesinde, internet erişimine sahip olduğumuz her yerde, akıllı telefon, tablet veya bir internet tarayıcısı olan herhangi bir cihaz aracılığıyla Office belgeleri oluşturabilir veya sahip olduğumuz belgeleri düzenleyebiliriz.
Kısacası bulut bilişim, internete bağlandığımız cihazın donanım özelliklerinden bağımsız olarak işlem yapabilme imkanı sunmakta bizlere. İşte bu durum Mozilla’nın yeni mobil işletim sistemi Boot to Gecko’nun çıkış noktası. Boot to Gecko bulut bilişimin avantajlarından yararlanmaya tam anlamıyla açık bir mobil işletim sistemi olarak tasarlanmış. B2G(kıs. Boot to Gecko)’de yer alan uygulamaların hepsi web tabanlı ve HTML5 işaretleme dili ile oluşturulmuş. Belirtmekte fayda var ki HTML5, Adobe’un Flash uygulamasının bir alternatifi olarak web’de hızla yayılıyor ve Flash’a göre daha stabil olduğundan ve sistem kaynaklarını kullanımı açısından daha verimli olduğundan bahsediliyor.
B2G’nin diğer mobil işletim sistemlerinden farkı da burada yatıyor. Boot to Gecko’da çalışan her uygulama HTML5 ile yazılmış olup, istediğimiz anda menü tuşuna basarak bu sayfaların kaynak kodunu görmemiz olağan kılınmış. Bu noktada Mozilla’nın kapalı bir mobil işletim sistemi olan iOS’a bir göndermede bulunduğunu düşünmemek elde değil.
Boot to Gecko’nun tüm uygulamaları varsayılan olarak internet yoluyla çalışır şekilde belirlenmiş fakat kullanıcının dilediği uygulamaları telefonuna indirmesine izin verilmiş. Bu durum kullanıcıya alan tasarrufu açısından önemli bir avantaj sunmakta. Günümüzde akıllı telefonların internet paketleriyle satışa sunulması ve akıllı telefon kullananların çoğunluğunun internet paketi abonesi olduğu gerçeğini de göz önünde bulundurursak, uygulamaların gereksiz yer kaplamasını önleyen bu durum Boot to Gecko için isabetli bir karar gibi görünüyor.
Peki Boot to Gecko nasıl yükselecek ? Bu sorunun cevabı aslında B2G piyasaya sürülmeden kesinleşti. Dünyanın altıncı en büyük GSM operatörü olan Telefonica, şimdiden Latin Amerika pazarına süreceği kontratlı telefonların işletim sistemini Boot to Gecko olarak belirlemiş. Bunun sebebinin ise Latin Amerika’da üst düzey donanım özelliklerine sahip olan telefonların yer bulamaması ve bu pazarın şekillendirilmeye müsait olması olarak düşünülebilir. Şunu da belirtmek lazım ki bir Android yüklü bir telefon veya tablete Boot to Gecko yükleyebilmek de oldukça basit olarak tanımlanıyor.
XDA Developers tarafından Elite Recognized Developer ünvanı verilen, Bilkent Üniversitesi İSYAM’da çalışmakta olan Gökhan Moral ile Siyah Kernel’i üzerine gerçekleştirdiğim röportaj esnasında ise Gökhan Bey’in Boot to Gecko’yu Android ile dual boot ettiğini öğrendim. Sistemde GPU stabilizasyonunun yetersiz olması dışında sorunsuz olduğu gözüme çarptı ve Gökhan Bey de Mozilla’nın bu işletim sistemini geliştirmeyi tamamlamasıyla B2G’nin Galaxy S2 başta olmak üzere bir çok telefona rahatlıkla port edilebileceği müjdesini verdi.
Gelecek için oldukça ümit verici ve insanı heyecanlandıran bir işletim sistemi olan B2G’nin önümüzdeki aylarda akıllı telefon ve tabletlere çıkması bekleniyor. Akıllı telefon pazarında bir devrim yaratabilme potansiyeli olan bu işletim sistemini merakla bekliyoruz. Siyah Kernel’iyle tüm dünyadaki Galaxy S2 kullanıcılarının yakından tanıdığı Gökhan Moral’in de Siyah Kernel çalışmalarının yanısıra bu projeyle ilgilenmesini ise bu sistemin Samsung Galaxy S2’de başarılı bir şekilde kullanılabileceğinin müjdesi olarak görebiliriz.
