Hint asıllı, Britanyalı büyük yazar Salman Rushdie, içinde dokuz öykünün bulunduğu ‘Doğu, Batı’ isimli kitabı hakkında bir söyleşisinde bunları söylüyor.
“Bu hikâyeleri Doğu, Batı ismi altında yayınlamayı düşünürken en önemli konunun virgül olduğunu gördüm. Zira bana öyle geliyor ki, ben o virgülüm işte, ya da en azından o virgülde yaşıyorum.”
Rushdie ile ilk tanışmam ‘Geceyarısı Çocukları’ isimli kitabıyla oldu. Metis yayınlarından çıkan kitabın kapağını görür görmez çok etkilenmiştim. Dört kollu, mavi renkli Tanrı Vişnu, karısı Tanrıça Lakşmi ve oğulları, fil başlı Tanrı Ganeşa’nın resimlerinin bulunduğu kapak oldukça ilgi uyandırıcıydı. Ortaokulda okumaya başladığımda gerçekten beni yormuştu kitap, o zamanlar anlamlandıramadığım kadar çok karakterli ve katmanlıydı. Daha sonra, kitabı tekrar elime alıp bitirmeyi başardığımdaysa Salman Rushdie’nin ne kadar usta bir romancı olduğunu anlamış oldum. Rushdie, Geceyarısı Çocukları ile 1981’de Booker Ödülü’nü, 1993’te Booker of Bookers ve 2008’de Best of the Booker Ödülü’nü alarak başarısını kanıtlamış oldu.
Geceyarısı Çocukları dışında ‘Şeytan Ayetleri’ isimli kitabıyla büyük tartışmalara ve sansasyonlara sebep olan Rushdie hakkında Humeyni; Müslümanlara ve Hz. Muhammed’e hakaret ettiği gerekçesiyle hakkında ölüm fetvası verdi. (Şeytan Ayetleri kitabını Türkçeye çevirmesi nedeniyle ülkemizde de Aziz Nesin hakkında dava açılmıştır.)
Doğu, Batı ise ‘Doğu’, ‘Batı ve Doğu’ ve ‘Batı’ diye üç bölüme ayrılmış bir öykü kitabı. Her bölümde birbirinden ilginç üçer öykü var. Batı başlıklı bölümdeki ‘Yakut Pabuçların Müzayedesinde’ isimli öykü benim favorim. Bu hikâyede Oz Büyücüsü’ndeki Dorothy’nin yakut pabuçları bir müzayede de satışa sunuluyor, müzayedeye katılan farklı sınıflardan insanların neden yakut pabuçlara sahip olmak istediğiyle ilgili muhteşem bir öykü yazılmış bana göre.
Salman Rushdie Doğu, Batı isimli öyküleriyle edebi zenginliğini çok açık bir şekilde sizlere sunuyor. Geceyarısı Çocukları’nın karmaşık içeriğine dalmadan önce onu bir de öykülerinden tanımanızı tavsiye eder, iyi okumalar dilerim.
