Uzun yıllardır, adaletin sadece insan tarafından kavranılabilir bir nosyon olduğu düşünülüyordu. Ancak, Yerkes Ulusal Primat Merkezi ve Georgia State Üniversitesi’ndeki araştırmacıların yaptığı ortak araştırmanın sonucu, bu kanıyı yıkar nitelikte. Ultimatum adı verilen ödül dağıtımını amaçlayan oyunu oynayan şempanzelerin, adalet ilkesini sosyal hayatta nasıl kullanılabilir hale getirdikleri gözlemlendi.
Araştırmacılar, Proceedings of the National Academy of Sciences’da yayınlanan makalelerinde adalet güdüsünün, insan ve diğer yüksek beyinli primatlarda ortak olduğunu ve bunun ortak bir atada ilk defa ortaya çıktığını belirttiler. Araştırmacı Darby Proctor, insanın sahip adalet güdüsünü test etmek için Ultimatum Oyunu adındaki altın standartlı oyunu şempanzelere sunduklarını ve şempanzelerin kendilerine sunulan ödülleri eşit biçimde dağıttığını açıkladı. Yine araştırmacılardan Frans de Wall, daha önce bencil seçeneklerle hareket edebilecekler düşünülen primatların, eşitlikçi davrandıkları gördüklerinde oldukça ilginç bir sonuca ulaştıklarını belirtiyor.
Ultimatum Oyunu’nda altı yetişkin şempanze ve 20 çocuk şempanze yer aldı. Şempanzelerin büyük bir çoğunluğu kendilerine sunulan işaretli yiyecekleri eşit biçimde seçmeye özen gösterdiler. Sonuç olarak şempanzeler, populasyon içindeki her bireyin faydası için karşılıklı bir anlaşma yapmışçasına davrandılar. Partnerlerle işbirliği gerekli olduğunda şempanzeler, eşitlikçiliği seçiyorlar.
Yerkes Ulusal Primat Araştırma Merkezi’ndeki gibi araştırmalar sayesinde insan davranışının evrimsel kökenlerine ilişkin daha somut veriler elde edilmiş olacak. Bu da, hafızanın doğası, genetiğin ve toplumun davranışlar üzerine etkisi ile ilgili pek çok soruya yanıt bulmamızı sağlayabilir.
Kaynak: ScienceDaily
