Kadınlar gününü kutladığımız bu günde, akademi dünyasının önemli isimlerinden biri olan Behice Boran’ı anımsamamak olmazdı. Cinsiyet ayrımcılığının, erkek egemen dilin esaretinden kurtulamayan kadınlar için sembol bir isimdir Boran.
Türkiye’nin ilk kadın Marksist kuramcısı, sosyalist akademisyeni ve parti başkanı olan Behice Boran; sosyal bilimler alanında yaptığı çalışmalarla akademi dünyasındaki ezberleri bir bir bozdu. Akademideki erkek egemen söyleme ve duruşa karşın, kadın olarak var olmanın mümkün olabileceğini gösterdi. O, ilk kadın sosyalist akademisyeni kimliğiyle, o güne kadar kimsenin sormaya cesaret edemediği soruları sormuş, yaptığı alan çalışmalarıyla Türkiye’nin siyasi ve sosyal yaşamına ilişkin önemli tespitler yapmıştır.
Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Sosyoloji bölümünde doçentlik yaptığı sırada, Kore Savaşı’na karşı yazdığı bildiri nedeniyle 15 ay hapis cezası aldı. Aynı dönemde, “Görüşler” adlı dergide yayımlanan yazısından ötürü, üç öğretim üyesi arkadaşı ile birlikte hakkında soruşturma açıldı ve görevinden uzaklaştırıldı. Behice Boran ve arkadaşları, Danıştay’a açtıkları davayı kazanarak görevlerine geri döndülerse de bir zaman sonra üniversiteden uzaklaştırıldılar.
Akademi dünyasında yaşattığı ilkler nedeniyle Behice Boran’ı, Kadınlar Günü’nde anımsanmaya değer buluyorum. Kadın akademisyenler bugün dahi çeşitli zorluklarla karşı karşıyalar. Birçoğu, üniversite yönetimlerince hala karar alma süreçlerinin dışında bırakılıyor. Üstüne üstlük nerdeyse her gün, kadın akademisyenler üzerinde uygulanan mobbing örneklerine şahit oluyoruz. Behice Boran’ın akademi dünyasındaki mücadelesinin kadınlara örnek olmasını diliyor ve dünyadaki bütün kadınların Dünya Kadınlar Gününü kutluyoruz.
