Ateşli hastalıklar yaşadıysanız mutlaka hayatınızda birkaç kez de olsa şu tavsiyeyi duymuşsunuzdur: Antibiyotik kullanmaya başladıysan, kendini iyi hissetsen bile doktorun söylediği süreden önce bırakma. Aksi takdirde, bakteriler antibiyotik direnci kazanabilirler ve bu da enfeksiyonu daha zor tedavi edilebilecek bir forma çevirir.
Soğuk kış günlerinden geçmesek de ilaç kullanımımızın kış aylarında arttığı bir gerçek. O halde bu argümanı yeniden düşünmenin tam zamanı çünkü dünyada yeni araştırmalar bu görüşe karşı bulgular ortaya koymaya başladı. Örneğin British Medical Journal’da (BMJ) bu tavsiyenin güncellemeye ihtiyaç olduğunu ve antibiyotiği erken kesmenin daha iyi olabileceği açıklanıyor. Tabii karşı argümanı destekleyenlerden de cevap gecikmedi. İki karşı görüşe karşılaştırmalı olarak bakmayı deneyeceğim.
İddia: Tavsiyeyi Değiştirmenin Zamanı Geldi!
BMJ’nin yazarlarından Martin Llewelyn-Brighton Sussex Tıp Fakültesi Enfeksiyonel Hastalıklar Profesörü. Yazar, antibiyotikleri erken kesmenin, dirence sebebiyet vermeyeceğinin yıllardır bilindiğini söylüyor. Günümüzde tehlike arz eden birçok bakterinin söylenenin aksine antibiyotik kullanım süresiyle ters bir şekilde direnç kazandığını savunuyor. Bu da kısaca ne kadar uzun süre antibiyotik kullanılırsa ilaç direnci gelişimi o kadar artıyor demek.
Bu bakış açısını engellemek için Llewelyn ve ekibi doktorları “kutuyu bitir” kalıbını kullanmayı kesmeleri ve bunun yerine “kendini iyi hissettiğin zaman kullanmayı kes” talimatını vermeleri yönünde teşvik ediyor. “Antibiyotikler için tavsiye ettiğimiz kullanım süresi çoğu kişi için olması gereken sürenin çok üzerinde” diyor Llewelyn.
Karşı İddia: Henüz değil!
ABD Vanderbilt Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Profesörü William Schaffner ise böyle bir tavsiyenin vaktinden çok önce verildiğini söylüyor. 2015 yılında kulak enfeksiyonları üzerine yapılmış bir çalışmanın, kısa dönem antibiyotik kullanımının hastalığın nüks etmesine sebebiyet verdiğinin kanıtlandığını belirtiyor. William Schaffner’ın argümanı daha mantıklı görünüyor. Ben de hastanın kendini iyi hissetmeye başlamasının, enfeksiyonun vücuttan tamamen atıldığı manasına gelmediğini ve tedavinin devam ettirilmesi gerektiğini düşünüyorum.
İşin aslı doktor Schnaffner kısa süreli antibiyotik kullanımına karşı değil ama doktorların tavsiyelerini değiştirmeden önce, çok detaylı araştırmaların her bir bakteri türü için ayrı ayrı tekrarlanması gerektiğini belirtiyor. İyi hissettiğiniz zaman ilaç kullanımını kesin cümlesi Schnaffer’a ve daha birçoklarına göre günümüzde gerçeklikten çok uzak.
Bu tartışma daha uzun süre devam edecek gibi görünüyor. Antibiyotik kullanımı konusunda diğer bir tartışmanın da çok fazla tüketiliyor, doktorlar tarafından çok öneriliyor olması. Her ülkenin antibiyotiğe yaklaşımı farklı. Ancak antibiyotik konusundaki tartışma hep güncelliğini koruyor.
Emel Dinseven
“. Günümüzde tehlike arz eden birçok bakterinin söylenenin aksine antibiyotik kullanım süresiyle ters bir şekilde direnç kazandığını savunuyor. ”
Ters kelimesi yanliş kullanilmiş. Antibiyotik kullandikça ters direnç yani direncin düşmesi diye anlaşilir. Oysa onu demek istediginizi sanmiyorum.
Ters bir şekilde’yi atarsaniz anlami yakalarsiniz.