2015 Yılının Ödüllü Mucitleri

Popular Science’ı takip ediyorsanız Mayıs ayında Yılın Mucitleri ödüllerinin verildiğini biliyorsunuzdur. Son sayıya hâkim olan bu haberle beraber birçok röportaj ve yorum yazısına da yer verildi. Kendi zamanımızın dahi mucitlerini konu alan bu yazıların oldukça ufuk açıcı ve ilham verici olduğunu düşündüğümden sizlerle paylaşmak istedim.

Öncelikle Popular Science’ın Editörü Cliff Ransom’ın “Büyük Bir Mucit Olmak İçin Ne Gerekir?” isimli yazısından bahsetmek istiyorum. Derginin 2015 sayısının temasıyla uyumlu olarak kaleme aldığı bu yazısında Ransom şunu vurguluyor: Tüm mucitler de aynı bizler gibi insan. Yani herkes mucit olabilir demek istemiyor tabi ki ama bir mucit her zamanda her yerden çıkabilir. Ransom’a göre mucitlerin ortak özelliklerini belirlemek oldukça zor. Genel olarak “yaratıcı, oldukça kararlı ve hataya toleranslı” olduklarını belirtiyor bu sıra dışı insanların. Fakat Ransom’un şu cümlesi bence son derece etkileyici: “Başarılı mucitler için öne çıkan tek ortak nokta olağanüstü bir şekilde nadir rastlanmaları.” Popular Science da bu nadir bulunan insanların hak ettikleri ilgiyi görmeleri için her yıl Bağımsız Mucit Ödülleri düzenliyor. Popular Science’ın kapağında yer alan bu bilim insanları ise birçok insanın aklına “Acaba ben de bir gün bu kapakta yer alabilir miyim?” sorusunu getiriyordur bence. Bu da zihnimizde köklendirdiğimiz parlak fikirleri filizlendirmemiz için bize cesaret veriyor sanki. Zaten 21.yüzyıl mucitlerin yüzyılı değil mi?

Evet, birçok farklı daldan bu yılın en iyi mucitleri seçildi. Böylece bilimin her alanında çalışma yapan yenilikçi insanların çalışmalarının ne kadar kapsamlı olduğu gözler önüne serilmiş oldu. İşte Dokuzuncu Invention Awards’ın kazananları:

 Uçan Araba AeroMobil

Kategori: Havacılık

Havacılık kategorisinin galipleri Rus mucitler Štefan Klein ve Juraj Vaculík. Beraber çalışarak ulaşımda çığır açacak “AeroMobil”i tasarladılar. Yıllardır birçok şirket ve bilim insanı benzer projeler üzerinde çalıştı. Ödüllü mucitler ise başarılarının sırrının uçan araba tasarlamak değil, sürülebilen uçak dizayn etmek olduğunu belirtiyorlar. AeroMobil’in ayarlanabilir kanatları kalkışı, inişi ve hız ayarlamasını mümkün kılıyor. Karbon karışımlı gövdesi sayesinde çok hafif ve kolayca havalanabiliyor.

 Aşı Bantları ImmunoMatrix

Kategori: Eczacılık

Bildiğiniz gibi aşılar iğne yardımıyla uygulanıyor. Bu da solüsyonun saklanması, iğnelerin sterilizasyonu gibi birçok sorunu beraberinde getiriyor. Biyomedikal mühendisi Kasia Sawicka ise aşı bantlarını icat ederek iğne gereksinimini ortadan kaldırdı. Fakat insan derisi bu bantlardan büyük molekülleri emebilecek bir yapıya sahip değil. Sawicka araştırmaları sonunda su emebilen bir polimer yardımıyla derinin aşı moleküllerini almasını mümkün kıldı. Aşı solüsyonları “poly-vinylpyrrolidone”  isimi bu polimerle birleştirilerek iğnesiz aşılar uygulanmaya başlandı.

 Braille Yazıcısı

Kategori: İletişim

Mucit Shubham Banerjee çocukluğundan beri görme engellilerin okumasını mümkün kılan Braille alfabeli kitapların basımında kullanılan yazıcıların oldukça pahalı olduğunu düşünüyordu. ( Yaklaşık 1800 dolar). Braille yazıcılarını ucuz bir şekilde imal edebilmek için ise LEGO’ları kullandı. Legolardan tasarladığı ilk prototip küçük kağıtlara baskı yapmakta son derece başarılı oldu. Fakat işi daha geliştirmek için Braigo Laboratuvarlarını kurdu. Şimdi Banerjee çok hızlı basım yapabilen Braille yazıcıları üretiyor. Hedefi ise 2015’in sonlarına doğru yazıcıların maliyetini 500 doların altına düşürmek.

 TZOA Kirlilik Monitörü

Kategori: Giyilebilir Teknoloji

Elektrikçi Kevin R. Hart ve hemşire Laura Moe hava kirliliği sorununu çözmekte kararlıydılar. Bu sebeple pahalı hava kirliliği detektörleri ve monitörleri yerine insanların gittiği her yerden hava kirliliğine dair veri toplayabilen giyilebilir monitörler tasarlamayı düşündüler. Uzun çalışmalar sonunda bu hava kirliliği monitörünü kol saati ekranı boyutuna getirdiler. TZOA sayesinde hava kirliliğinin yoğun olduğu bölgeler rahatça tespit edilebilecek ve insanlar daha temiz alanlara yönlendirilebilecek.

 

Sanal Gerçekliğin Ötesinde Nimble Sense

Kategori: Oyun

Bildiğiniz gibi sanal gerçeklik headsetleri oyunculara ellerini kullanma imkânı sunmuyor. Bu sorunu çözmek için yola çıkan Robert Wang, Chris Twigg, Kenrick Kin ve Shangchen Han bu yıl tasarımları Nimble Sense ile ödül aldılar. Mucitler dört yıl boyunca hareketi takip eden kamera sistemleri ve iskelet yapısını analiz edebilen algoritmalar üzerinde çalıştılar. Sonuç olarak el hareketlerini analiz edebilmek için kendi kameraları Nimble Sense’i geliştirdiler. Böylece oyuncular ellerini kullanabiliyor ve her jest sanal ortama başarıyla aktarılıyor.

 

 İki Tekerlekli Araba

Kategori: Otomotiv

Daniel Kim arabaların boyutunu yarıya indiren tasarımıyla otomotiv tasarım ödülünü aldı. Motosiklet kullanımının hem çevre hem de trafik için daha iyi olduğuna inanan Kim daha güvenli bir iki tekerlekli araç tasarlamaya karar verdi. C-1 isimli aracın denge kontrol sitemi devamlı gerekli torku sağlıyor.  Yani bu araç resmen dururken bile dengede kalıyor.

 Modüler Sanal Resif

Kategori: Çevre

Mercan resifleri birçok canlının evi ve son yıllarda maalesef hızla yok oluyor. Tedbir olarak sanal resifler üretilmeye başlandı. Fakat Alex Goad bu resiflerin inşasının çok zor ve pahalı olduğunu düşünüyordu. Avustralya Monash Üniversite’sinde okuyan Goad bitirme projesi olarak Modüler Sanal Resif’i (MARS) tasarladı. Birleşip ayrılabilen bu tasarım, sanal resiflerin inşasını çok kolaylaştırdı. Mezun olduktan sonra David Lennon ile beraber Resif Tasarım Laboratuvarları’nı kurdular. Modüler resif tasarımlarını geliştirmeye ve maliyetini düşürmeye devam ediyorlar.

Müzik Kutusu Kimya Laboratuvarı

Kategori: Sağlık

Stanford Laboratuvarı’nın başkanı Manu Prakash ve öğrencisi George Korir müzik kutusu gibi çalışan portatif bir kimya laboratuvarı tasarladılar. Bu cihaz yüzlerce kimyasal reaksiyonu gerçekleştirebiliyor ve sonuçları hemen bildirebiliyor. Örneğin kan örneğini analiz ederek hastada hangi hastalıkların mevcut olduğunu tespit edebiliyor.

Devre Tahtası Yazıcısı

Kategori: Elektronik

Waterloo Üniversitesi mekatronik bölümü öğrencileri Alroy Almeida, Jesus Zozaya ve James Pickard devre tahtası bastıran 3-boyutlu yazıcı tasarımı ile ödül aldılar. Nano-bilimcilerle beraber çalışan genç mucitler V-One isimli icatlarıyla elektronikçilerin işini oldukça kolaylaştırdı.

Yemek Yapmayı Öğreten Tava

Kategori: Sağlık

Humberto Evans, Mike Robbins, Kyle Moss ve Yuan Wei; Dünyanın ilk akıllı tavası “Pantelligent” ile ödül aldılar. Tava ısıyı ölçüyor ve bluetooth yardımıyla gerekli uyarıları telefon uygulamasına gönderiyor. Kullanıcı sistemdeki tariflerden birini yapmak isterse akıllı tava sıradaki pişirme aşaması hakkında da bilgi veriyor.

 

 Kaynaklar:

Cliff Ransom-Büyük Bir Mucit Olmak İçin Ne Gerekir

 Popular Science-2015 Invention Awards