“Bunları Evde Deneyin!” -Vatandaş Bilimi 1

“Dünya’yı sen mi kurtaracaksın?” bu cümleyi sıklıkla duyuyor olabilirsiniz. Özellikle de Dünya’yı daha iyi bir yer haline getirme planlarınızı paylaştığınızda. Fakat Chandra Clarke’ın “Do Try This At Home” isimli Popular Science blogunu takip etmeye başlarsanız, Dünya’yı kurtarmanın ya da en azından önemli bir değişiklik yapmanın ne kadar kolay olabileceğini fark edeceksiniz.

Son zamanlarda “Vatandaş Bilimi” popülarite kazandı. Vatandaş Bilimi halktan insanların eğitim durumlarından ve kültür seviyelerinden bağımsız bir şekilde bilimsel çalışmalara dahil olması adına atılmış önemli bir adım. Sıradan insanlar bazen bilgi toplayarak, bazen gözlemlerini ileterek, bazen oyun oynayarak, bazen ise sıradışı bir deneye katılarak geniş çaplı araştırmaların bir parçası haline geliyor. Bu şekilde hepimiz kolaylıkla Dünya’yı daha iyi bir yer haline getirmek adına fark yaratan şeyler yapabiliyoruz.

Fotoğraf Çek ve İklim Değişikliği Araştırmalarına Destek Ol!

Season Spotter Projesi

‘Season Spotter’ projesi vatandaşlardan mevsimsel değişikliklere dair kareler bekliyor. Yaprak sararmaları, çiçeklerin açması veya tohumların filizlenmesi gibi olayların görüldüğü yer ve tarihler ile birlikte sisteme gönderilmesi bekleniyor. Uzmanlara göre bu tip mevsimsel olayların gelişiminin izlenmesi, iklim değişikliğinin incelenmesi ve Dünya’nın karbon-emisyon kapasitesinin ölçülmesi için çok önemli. Bu şekilde yalnızca fotoğraf çekerek, en büyük çevre sorunlarından birinin önlenmesine destek olmak mümkün!

Dilinin Ucundaki Kelime İle Alzheimer’a Çare Bul!

Kansas Üniversitesi Life Span Enstitüsü’nün oluşturduğu devasa veri tabanı, Dünya’nın her bölgesinden insanların katkılarını bekliyor. Araştırmacılar vatandaşlardan telaffuz hatalarını, bir anda unuttukları kelimeleri, yanlış yerde ve manada kullandıkları sözcükleri kaydetmelerini istiyorlar. Bu çalışmalar birçok bilim dalı tarafından kullanılabilecek, dil uzmanları, psikologlar ve konuşma tanımlama sistemleri üzerinde çalışan mühendisler gibi. Ayrıca bu veriler beyin yapısının incelenmesinde, unutkanlıkların sebebinin anlaşılmasında ve Alzheimer gibi hastalıklara çare bulunmasında yardımcı olacak.

Fırtına Fotoğrafları İle Hayat Kurtar!

Zooniverse halkı çevre sorunlarıyla alakadar etmek için oluşturulmuş bir site. Yeni ‘Cyclone Center’ projesi ise vatandaşların tropikal siklonlar konusunda desteğini istiyor. Tropikal siklonlar çok ciddi fırtına ve şiddetli yağmurların oluşmasına sebep olan sistemler. Örneğin Nargis Siklonu 140,000 insanın ölümüne ve on milyar dolarlık kayba sebep oldu. Cyclone Center 1978 yılından beri bu siklonların uydu görüntülerini alıyor ve şu ana kadar 300,000 civarında fotoğraf topladı. Fakat bu fotoğrafların sınıflandırılması için vatandaşların desteğini istiyorlar. Zooniverse’e üye olarak fotoğraf sınıflandırma dersleri hakkında bilgi alabilirsiniz. Daha sonra da fotoğrafları sınıflandırabilir, fırtınalar hakkında daha geniş bilgi edinebilir ve bir çok insanın hayatını kurtarmaya yardımcı olabilirsiniz.

Köpekbalıklarını Koru!

SharkBase Projesi

Köpekbalıkları okyanus dengesinin korunması için çok önemli canlılar. Bu sebeple Ocean Conservation Derneği SharkBase Projesi’ni başlattı. Bu proje vatandaşlardan bir köpekbalığı gördüklerinde yerini bildirmelerini istiyor. Fotoğraf ve video göndermek ya da sadece bildirimde bulunmak mümkün. Bu şekilde sayıları azalmakta olan köpekbalıkları korunmuş olacak ve okyanus dengesi bozulmamış olacak.

Splassh Sosyal Ağı İle Suyu Koru!

Splassh toplumda su kaynaklarının korunması gerektiği bilincini oluşturmak için açılmış bir sosyal ağ. Siteye üye olarak su kaynaklarıyla ilgili çevrenizdeki projeleri paylaşabilir ve diğerlerinin paylaştığı projeleri inceleyebilirsiniz. Projeleri takip edebilir, yorum yapabilir ve tavsiyelerde bulunabilirsiniz. Böylece kolaylıkla suyun korunmasına destek olabilir, yeni projeler başlatabilir ve güzel çalışmalara destek olabilirsiniz.

Mobil Uygulamadan İklim Sorunlarını Çöz!

SatCam isimli İOS uygulaması ile hava durumuna ait görüntüler çekebilir ve bunu canlı uydu görüntüleriyle karşılaştırabilirsiniz. Gönderilen fotoğraflar uzmanlar tarafından inceleniyor ve aradaki farklar tespit ediliyor. Bu şekilde hava tahminlerinin daha istikrarlı olmasını sağlamakla beraber iklim sorunlarının araştırılması için de veri toplanmış oluyor.

Birkaç uygulamasını incelediğimiz Vatandaş Bilimi gerçekten de gelecek için umut vadediyor. Daha fazla insanı bilimsel çalışmalara katmak ve toplum bilincini artırmak sağlık sorunlarından tutun, çevre problemlerine kadar birçok meselenin çözülmesini sağlayacak gibi gözüküyor. Vatandaş Bilimi hakkında daha fazla projeyi ve başarı örneklerini sizlerle paylaşmaya devam edeceğim.