Veri merkezlerinin tarihi bilgisayar endüstrisinin ilk çağlarındaki büyük bilgisayar ve sistem odalarına dayanmaktadır. İlk bilgisayar sistemlerinin bakımı ve işletilmesi, zor ve oldukça masraflıydı.
IBM Electronic Data Processing Machine type 704 (1957)
Günümüzde de bu durum çokta farklı değil aslında, bildiğiniz gibi internette yapıtığınız her işlemin bankacılıktan, sosyal medya hesabınıza kadar bir yerlerde depolanması gerekmektedir. Bunun için de Facebook, Microsoft, Apple, Google vs. gibi şirketler büyük veri merkezlerine ihtiyaç duymaktadırlar.
Facebook Data Center – Prineville
Veri Merkezi (Data Center), bilgisayar sistemleri ile telekomünikasyon ve veri ambarı sistemleri gibi ek sistemleri barındıran bir tesistir.
Veri merkezleri bu şirketler için ciddi yatırım gerektirmektedir. Soğutması, bakımı, işletilmesi derken bu masraflar her geçen gün katlanmaktadır. Bugüne kadar veri merkezleri gözlerden uzak, büyük araziler üzerine kurulmuştu. Fakat, bu tür masraflardan oldukça mağdur olan Microsoft farklı bir atılım yaparak “Project Natick” adıyla dünyanın ilk su altı veri merkezinin testlerine başladı.
Greenpeace çevre örgütünün hazırladığı rapora göre, dünya genelinde elektriğin yüzde üçünü veri merkezleri kullanıyor. Birçok teknoloji şirketi, boyutu her geçen gün büyüyen verilerini depolamak amacıyla az enerji tüketen sistemler geliştirmeye çalışıyor. Soğutma sistemleri, veri merkezlerinde ki en çok enerji tüketen ve en iyi planlanması gereken sistemlerin başında geliyor. Çünkü binlerce elektronik cihazın çalıştığı alanda ciddi sıcaklıklar oluşmakta ve bu yüksek sıcaklık sistemlerin çalışmasına ciddi zararlar vermekte. Microsoft bu proje ile soğutma sistemlerine yapmış olduğu yüksek miktarlı yatırımları düşürmeyi amaçlamakta.
Facebook ve Google kutuplara yakın ülkelerde veri merkezleri kurmaya başlamış ve bu konuda ciddi yatırımlar yapmaya devam etmektedirler. Bunlara alternatif bir proje olan Natick başarılı olduğu takdirde bulut hizmeti sunan veri merkezlerini su altına yerleştirerek maliyet düşürecek ve daha kullanışlı bir hizmet sunmuş olacak.
Facebook Veri Merkezi – Kuzey Finlandiya
Microsoft ilk su altı veri merkezi kapsülünü Halo oyunlarından bilinen Leona Philpott karakterinin ismini verdi. Bu basınçlı çelik oda içinde bir adet rack sunucu, nitrojen gazı doldurularak mühürlendi ve yaklaşık 100 adet sensör ile birçok ölçüm yapıldı. California açıklarında 9,41 metre derinlikte, 105 gün boyunca Microsoft Azure kullanıcılarına hizmet verdi.
Leona Philpot
Test edilen veri merkezleri su altında 5 yıl boyunca bakım görmeden ve fiziksel operatör müdahalesi olmadan çalışacak şekilde tasarlandı. Günümüzdeki geleneksel veri merkezlerinin yapmış oldukları donanım yatırımlarınında 5 yıllık olduğu düşünüldüğünde, Microsoft’un bu konuda gayet makul olduğu görülmektedir. Zaten 5 yıl içinde çelik odayı su altından çıkarıp içine yeni sistemleri yerleştirip geri batırmayı planlamaktalar.
Microsoft Azure ; hem açık çevre ortamlarından hem de İnternet’ten (kendisi açık çevre için hazır hâle getirilmeyen platform olsa da) tüketilebilen çok çeşitli İnternet hizmetini sağlamakta olan bir bulut platformu hizmetidir.
Veri Merkezlerinin Su Altına Konumlandırılmasındaki 5 Neden
- Soğutma maliyetinin az olması
- Dünya nüfusunun yarısının kıyı şeridinde yaşıyor olması
- Yenilenebilir enerji kaynaklarının daha etkili kullanılması
- Çevre dostu olması
- Veri merkezlerinin inşa süresinin daha az olması
Facebook , Twitter veya Netflix gibi ortamları kontrol etmek isteyen kullanıcılar istedikleri yerlerden bağlantı sağlayabiliyorlar, fakat yüksek güçlü veri merkezleri çoğunlukla uzak yerlerde kurulmuş oluyor. Dünya nüfusunun yarısının kıyı şeridinde yaşıyor olması kullanıcıların gereksinim duyduğu verileri uzak noktalarda ki veri merkezlerinden değil de, çok daha yakınlarında olan suyun altında konumlanmış veri merkezlerinden çok daha hızlı ve etkili bir şekilde kullanabileceklerdir. “Project Natick” hala geliştirme sürecinde,araştırma grubu testi başarıyla geçen Leona Philpot’un yaklaşık 3 katı boyutunda bir kapsül için çalışmalara çoktan başladı.
Kaynaklar
http://natick.research.microsoft.com
http://news.microsoft.com/natick
http://www.nbcnews.com/tech/innovation/project-natick-microsoft-tests-putting-data-centers-under-sea-n508946
