Sevgiliden ayrılmak insana ciddi şekilde acı verir. Uzun veya kısa süreli olması fark etmeksizin belirli bir süre vakit geçirdiğiniz ve sevdiğiniz birinden ayrıldığınızda hayatın ne kadar boş hissettirdiğini, kalbinizin nasıl kırıldığını hatırlayın. Çoğu kişinin sadece duygusal olarak yaşandığını düşündüğü bu ayrılık acısının sizi öldürebileceğini biliyor muydunuz?
Aşkın kalpte yaşandığına dair yanılgı
Aşık olduğumuz kişinin yanında bulunduğumuzda hızlanan kalp ritimlerimiz, aşkın kalpte yaşanılan bir duygu olduğu yanılgısına sebep olur. Ancak bu doğru değildir. Aşık olduğunuz kişinin etrafındayken kalbinizin sıkışmasının arkasında yatan sebep son derece ilkel olan ‘Kaç veya Savaş’ adındaki dürtünün devreye girmesidir. Bu durumda beyin, böbrekleri uyararak kana epinefrin ve nörepinefrin salgılanması emrini verir. Savaş veya kaçma durumunda kol ve bacak gibi daha fazla kullanılacak uzuvların kana daha çok ihtiyacı olacağı için hormonlar, kalbe ulaştıklarında kalbin daha hızlı çarpmasına sebep olur. Sanılanın aksine kalp aşktan haberdar değildir. Hissedilen diğer bütün duygular gibi aşk da beyinde başlayıp beyinde biter ve vücut üzerinde etkileri vardır.
Aşk bağımlılık yapar mı?
Aşık olduğunuzda salgılanan oksitosin hormonun diğer ismi bağlanma hormonudur. Aşık olduğunuz kişi ile birlikteyken vücudunuz hem oksitosin hem de serotonin ve endorfin gibi mutluluk hormonları salgılar. Bu hormonlar kendinizi daha iyi hissetmenize sebep olurken aynı zamanda bir bağımlılık döngüsü yaratır. Beyniniz bu hormonları gittikçe daha fazla istemeye, azla yetinememeye başlar ve bu ciddi bir bağımlılık haline dönüşür.
Aşk acısını fiziksel olarak nasıl hissediyoruz?
Sevdiğiniz kişi ile birlikte olduğunuz zamanlarda bağımlılık haline dönüşen hormonların seviyeleri, o kişiden ayrıldığınızda düşer. Ancak beyin bu hormonları istemeye devam ettiğinden sizi, o kişiyi aramaya ve bulmaya iter. Ancak siz bu hormonları yerine geri koyamadığınızda, yani kalbiniz ‘mecazi’ olarak kırıldığında hiç de mecazi olmayan bir olay gerçekleşir. Beyin kimyanız değişmeye başlar. Vücudunuz yeterli miktarda serotonin, endorfin, oksitosin salgılayamaz çünkü o hormonları tetikleyen unsur artık ortada değildir. Vücudunuzdaki hücreler, eski hormon seviyesine alışmış olduklarından dolayı bu seviyedeki hormonları bulamadıklarında düzgün olarak çalışamamaya başlar ve fizyolojiniz bozulmaya başlar. Öyle ki, aşk acısı çeken bireylerin beyinlerinde aktifleşen bölgeler, yumruk yeme gibi fiziksel olarak can yakan olaylar sırasında aktifleşen bölgeler ile aynıdır. Bu nedenle ayrılık acısı, bedeninizde ağrı ve acıya sebep olur.
Aşk acısı size nasıl zarar veriyor?
Vücudunuz aşk acısıyla başa çıkmak için endorfin hormonu salgılar. Bu hormon ağrı kesici ve uyuşturucu etki göstererek sizi acılarınızdan arındırmaya çalışır ancak bu yavaş bir süreçtir. Dolayısıyla vücudunuzun kısa vadede fizyolojik dengesizlikle mücadele etmesi gerekmektedir. Bu nedenle, yüksek miktarda kortizol yani stres hormonları salgılar. Bu sayede beyin, artan fizyolojik aktiviteyle başa çıkabilmek için ihtiyaç duyduğu şekeri daha kolay bir şekilde bulabiliyor. Ancak bir yandan da damarları sıkıştırarak kan basıncını arttırır. Aynı zamanda korku ve stresle mücadele etmek için adrenalin ve dopamin seviyeleri artar. Bu hormonlar, her salgılandıklarında kalp ritminin değişmesine neden olurlar. Bu hormonların fazla salgılanması kalp kasının fonksiyonunun azalmasına sebep olurken kan basıncını arttırır ve kalbin daha çok çalışmasını gerektirir. Bu durum kalbe ek bir yük bindirir. Bu durum kalbi besleyen koroner damarlarda spazma neden olabilir. Bu zincirleme sorunlar giderek büyüdüğünde aşk acısı çeken kişinin sancıları kalp kriziyle hatta ölümle sonuçlanabilmektedir.
Kırık Kalp Sendromu
Aşırı duygusal yük nedeniyle yaşanan kalp kası zayıflamasına Kırık Kalp Sendromu denir. Bu durum, özellikle sol karıncığın büzüşmesine sebep olur. Yani aşk acısı kalbinizin şeklini bile değiştirebilir.
Aşk acısını nasıl yenebilirsiniz?
Aşk acısını hafifletmek için yapmanız gereken ilk şey, yaşadığınız ve hissettiklerinizin tamamen normal ve evrensel olduğunu anlamaktır. Ayrıca, ayrılık sonrası yaşam biçiminizde bazı değişimlerin olacağını kabul etmek gerekmektedir. Alışageldiğiniz düzenin değişmesine karşılık kendinize yeni bir normal, yeni bir rutin oluşturmalısınız. Gerekli takdirde yardım almaktan çekinmemelisiniz. Arkadaşlarınıza, ailenize açılmak veya alanında uzman bir terapiste gitmek kaybolduğunuz hissini azaltabilir, size bir yön duygusu kazandırabilir.
Kaynakça:
Rəsul, F. (2020, Temmuz 30). Kırık Kalp Sendromu (Takutsobo Kardiyomiyopati. Evrim Ağacı. https://evrimagaci.org/kirik-kalp-sendromu-takutsobo-kardiyomiyopatisi-9057?srsltid=AfmBOoqRTtspYWPFR-VC_ErcZHxipTEnbpwjE9_8EKv1bA_Uvhwlc532
Keskin, M. (2024, Ocak 5). Kırık kalp sendromu nedir? Nedenleri nelerdir? [Fotoğraf] https://drmuhammedkeskin.com/kirik-kalp-sendromu-nedir-nedenleri-nelerdir/
NTV. (2016, Mayıs 5). Kırık kalp sendromu aşk acısıyla sınırlı kalmıyor