Maliye Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre mali disiplin mesajının ilk yarıda hayata geçmesiyle devlet kasası 3.1 milyar lira fazla verdi. Devlet bütçesi toplamda 28 milyar dolarlık artış sağladı. Peki bu artıştaki aslan payları kime ait? Tabii ki de genel olarak bu artışı vergiler oluşturuyor. 28 milyar liralık artışın 7.5 milyar lirası ithalden alınan KDV’den, 6,7 milyarı petrolün ÖTV’sinden ve 4 milyar lirası ise son aylarda gerçekleşen elektrik ihalelerinden geldi.
Yılın ilk 6 ayında bütçe 3.1 milyar lira fazla verirken önceki günlerde Başbakan Erdoğan ve ekonomiyle ilgili bakanların yapmış olduğu zirvede ağırlıklı olarak önemi vurgulanan ‘mali disiplin’e yılın ilk yarısında uyulduğu da ortaya konulmuş oldu. İlk 6 ayda devletin kasasından çıkan gider 187.8 milyar lira olarak kaydedilirken, 190 milyar 934 milyon lira gelir de devletin kasasına giren rakam oldu. 6 ayda devletin cebini akaryakıta ödediğimiz ÖTV ile elektik dağıtım ihaleleri ve Halkbank’ın paylarının borsaya açılmasından elde edilen 5.1 milyar lira doldurdu. İthalde alınan KDV’nin de çok büyük bir oranda artarak 7.5 milyar lira artarak 31 milyara çıkması bütçe artışının geri kalan dörtte birini karşıladı. 2013’ün ilk 6 ayında devlet bütçe gelirleri yüzde 18 artarak 156 milyar lira olurken artan 28.3 milyar liranın yüzde 25’i de tabii ki ülke ekonominde derin etkisi olan petrol ürünlerine ödediğimiz 6.7 milyar liradan geldi. Bunun nedeni ise Türk Lirası’nın dolara karşı değer kaybetmesi sonucu artan ithalat olarak öne çıkıyor. Petrole ödenen ÖTV’nin artışı ile toplam ÖTV geliri de 40 milyar liraya dayandı.
Bir diğer gelir kaynağı da harçlara getirilen zamlardan sonra devletin harçlardan elde ettiği gelir oldu.
Bir diğer gelişme ise işsizliğin tek haneye inmesi oldu. Türkiye İstatistik Kurumu’na göre işsiz insan sayısı geçen yılın nisan ayına göre 200 bin arttı. Aynı dönemde ise istihdam 1 milyon artarak 25 milyon 691 bine ulaştı.2013 Nisan ayı itibarıyla sanayideki istihdam edilenlerin sayısı 5 milyon 28 bin kişi ile tarihi zirveyi gördü. 2012 Nisan ayında sanayide istihdam edilen kişi sayısı 4 milyon 790 bin düzeyindeydi. Sanayi sektöründeki istihdam bir önceki aya göre toplamda 82 bin kişi arttı. İş gücüne katılma oranı ise nisan ayında geçen yılın aynı ayına göre 1.5 puan artışla yüzde 51.1 oldu.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek bütçenin haziran ayında 1.2 milyar TL açık verirken ilk 6 ayda ise 3.1 milyar lira fazla verdiğini dile getirerek son 6 ayı değerlendirdi. Bakan Şimşek, son aydaki dalgalanmanın bütçeye etkisiyle ilgili, “Küresel kriz ve Euro krizi yanında bu bir şey değil. Ramazan sonrası toplanıp atmamız gereken adım varsa atarız. Bu gelinen noktadan daha kötüsü olmaz” şeklinde açıklama yaptı.
