Şirinler, Bugs Bunny gibi çocukların duygu ve düşüncesine hitap eden çizgi filmlerin yayınlandığı sabah kuşağına konulan Rurouni Kenshin gibi veya Ay Savaşçısı gibi animelerin, aslında çocukların duygu ve düşünce dünyasına hitap etmekten öte, daha erişkin yaşlara özel animasyonlar olduğunu biliyor muydunuz? Rurouni Kenshin’de Meiji dönemi Japonya’sındaki samurayların hayatını konu alan veya Ay Savaşçısı gibi lezbiyen ilişki barındıran bir animasyon nasıl küçük çocuklara hitap edebilir? Küçük çocuklara hitap etmesi için bu eserlerin makaslanması veya diyalogların farklı dublajlanması ne kadar doğrudur? Bu animasyonlar Japonya’da bir dönem primetime’da yayınlanmış 90’ların efsanevi animelerindendir. Peki, ülkemizde çizgi filmlerle bir tutulan bu anime neyin nesidir?
Anime, özellikle son on yılda tüm dünyada oldukça popüler olmuş ve birçok ülkeden hayranı olan ve hatta otaku adı altında bir alt kültür yaratmış Japon animasyon sanatıdır. Birçok ülkede cosplay’leri (anime karakteri kılığına bürünmek) yapılan, fan art ve fan fiction’ları yapılan, uğruna cosplay kafelerin açıldığı bir tür mania (otakuluk) haline gelmiştir.
Animelerin büyük bir çoğunluğu çocuklardan ziyade yetişkinlere hitap eden konulara sahiptir. Elfen Lied gibi çıplaklık unsurları ve bol kan içeren animeler, Death Note gibi yetişkinlerin bile ilk izleyişte anlamayabileceği zeka unsurları ve gerilim içeren animeler, Evangelion serisi gibi insan evrimi ve varlığı üzerine felsefi ve dinsel yorumlamalara giden bilimkurgu(mecha) animeleri; anime dünyasının seçkin örneklerinden sadece birkaçıdır. Uzakdoğu felsefe, düşünce ve ahlakını baz alan, ninja ve samuray disiplinlerinin temelini oluşturduğu Naruto, Bleach gibi animeler insanı çoğunlukla onur, hayat vb. ile ilgili düşünmeye iten anime türleridir; hatta kimi zaman mental işkence gibi unsurlar bu iki animede de görülmektedir. Ayrıca bu iki anime Japonya’da primetime’da yayınlanan animelerdir. Yani sadece belli bir yaşın altı çocuk izleyiciye hitap etmeyen türde animeler olduğu barizdir.
Burada verdiğim birkaç örnek doğrultusunda umarım animelerin sadece çocuklara hitap eden eserler olmadıklarını düşünmüşsünüzdür sevgili okurlar. Hollywood’da bile rastlanmayacak kadar özgün ve yaratıcı senaryoları animelerde çokça görmekteyiz. Bu sebepten olsa gerek, Hollywood yapımcıları kimi animelerin live action’larını çekmeye talip olmaktadırlar. Daha önce Dragon Ball serisinin live action’ı çekilmişti. Şimdi de Bleach serisinin live action’ının çekileceği haberlere konu olmaktadır ama çoğu animesever animelerin live action’a uyarlanmasını genelde hiç istemez ve nitekim, bu durum, başka bir yazının konusu olabilir.
Furkan
Helal olsun süper açıklamışın
Derin
Ben 14 yaşına kadar çizgi film seyredebillirim.
Derin
Ben 15 yaşına gelince çizgi film izlemeyi bırakacağım.
Enes Mert Karaoğlan
Anime ile çizgi dizi kesinlikle farklı bunu sizde belirtmişsiniz ama Türkiye’de bunu bilen sadece anime izleyen insanlar. Başka bir örnek vereceğim CNBC-e, e2’de Family Guy, Simpsons Ailesi gibi yetişkinlere yönelik çizgi diziler var. Çizimlere bakılınca normal çizgi diziden farkı bile yok. Ama olaylar içerisinde inançlar, madde kullanımı, cinsellik her türlü şey var. Ekranda da +13 logoları var.
Animeler’e gelince Heidi, Ay Savaşçısı, Digimon gibi animeler zaten her yaşa hitap eden, ülkemizde de gündüzleri yayınlanmış animeler. Sizin de belirttiğiniz gibi daha ileri yaşlara hitap eden animeler var. Zeka oyunları, şiddet, ölüm, cinsellik vb olaylara iniliyor. Türkiye’de gençlere yönelik animelerin tarihi kısadır. İlk girişimi Sinek TV 4-5 anime yayınlayarak başlamıştı, kanal kısa sürede kapandı. Animeleri Maxi TV’ye geçti, bu kanalın da ömrü uzun sürmedi kepenkleri kapattı. 2010-2011 yılında MTV Türkiye anime kuşağı yaptı, kanal el değiştirince eski sahipleri buradaki animeleri yeni açtıkları Kidz TV’de devam etttirdiler. Oradaki anime kuşağı burada 21:30’dan sonra Animez adıyla devam etti. Naruto, Bleach, D.Gray-Man, Fullmetal Alchemist gibi sağlam serilerle başladılar. Bu serilerin yeni sezonlarını kanal açılır açılmaz getirdi. Ne oldu? Reklamcılar kanala reklam vermedi. Üstelik kanal animeseverler tarafında sevilerek takip ediliyordu. Az buçuk değil, Türkiye’de reyting ölçümleri sağlıklı yapabilse kanalın izlenildiği görünürdü ama 3000 kişinin evinde reyting cihazı var sadece o kadar. Reklamcılar kanala reklam vermeyince kanal gündüz çocuklara yönelik yaptığı yayının reklam gelirleriyle animeler almaya devam etti. Hal böyle olunca kanalın yenilenmesi durdu, hiç reklam almamaya başladı. İflas süreci yaşadı yani. Kanalın yönetimi 21:30-04:30 arasında yaptığı Animez (anime kuşağını) 1,5 saate indirerek 21:30-23:00 yaptı. Tamamen yayından da kaldırabilirdi, izleyiciye saygısızlık olmasın diye eski serilerle devam ettiler. Gündüz içeriğine yatırım yapıldı, kanal şuan Cartoon Network, MinikaGo çizgisinde yayın yapıyor.
İzlenildiği halde Türkiye’de anime bilinci olmadığında yetişkinlere yönelik anime yayınlayan kanalların hepsi kapandı, iflasın eşiğine geldi. Maalesef bu sürecin değişmesi çok zor. Bunu denediği için Sinek TV ve Kidz TV’ye teşekkür ediyoruz. Umarım bir gün Kidz-Animez’in değeri anlaşılır.