Kütüphane deyince eminim birçoğumuzun aklına sınav zamanlarında ya da ödev yetiştirirken sessizce çalışayım dediğiniz üniversitemizin kütüphanesi geliyor. Fakat kimimiz içinse kütüphaneler belki bir dost gibi her daim yanımızdalar. Okulumuzun kütüphanesi de çoğu kişi tarafından okulun en sevilen yerlerinden, fakat dünya üzerinde öyle kütüphaneler var ki bunlar her göreni kendine hayran ettirecek cinsten. Her biri belki de Victor Hugo’nun “Kitaplık kurmak, ibadethane yapmak kadar kutsaldır.” sözünü benimseyerek kurulmuşlar.
Bunlara geçmeden önce kütüphanecilik hakkında biraz bilgi vermek iyi olacaktır. Tabiî olarak ilk kurulan kütüphanelerden şimdiki gibi bir sistem beklememiz doğru olmaz. MÖ 2600’lerde Sümer tapınaklarında keşfedilen çivi yazısıyla oluşturulan eski formlardaki tabletlerin bulunduğu arşivler ilk kütüphaneleri oluşturmuştur. İlerleyen zamanlarda Rönesans ile de başlayan toplumsal değişmeler de kütüphane algısını değiştirmiş. Almanya’da da Martin Luther kütüphanelerin kurulmasına öncülük etmiş. Öyle veya böyle şimdilerde gördüğümüz sistematikte kütüphaneler kurulmaya başlanmış. Yazımda bahsedeceğim kütüphaneler ise resimleriyle hemen ne kadar farklı olduklarını hissettirecek türdenler.
1- Seattle Merkez Kütüphanesi (Seattle Central Library)
Bu kütüphane zaten dışından farkını ortaya koyuyor diyebiliriz. Kütüphane dendiğinde aklına sıkıcı, eski binalar gelenler için güzel bir alternatif olabilir. Kütüphanenin içinde 1.450.000’e yakın kitap bulundurmasıyla şehrin en büyük kütüphanesi unvanının da ayrıca sahibi. Dekonstrüktivizm etkisindeki yapı ayrıca Amerika Favori Mimarlık Listesi’nde 108. sırada yer alıyor.
2- Trinity College Kütüphanesi
19 May 2009, Dublin, Ireland — The Long Room in the Old Library at Trinity College in Dublin — Image by © Chris Hill/National Geographic Society/Corbis
Burası ise benim gibi tarihin kokusunun buram buram tütmesini isteyenler için harika bir kütüphane. Tarihi hissetmemiz tesadüf değil, çünkü burası 1592 yılından beri hizmet vermekte. Sırf bu kütüphanede birkaç sayfa kitap okuma zevkini tatmak için dahi İrlanda’ya gidilir kendi fikrimce.
3- Parlamento Kütüphanesi (Library of Parliament)
Kanada’daki bu kütüphane de fotoğraflara bakar bakmaz sizi içine çekecek cinsten. Tarihi hem dışından hem de içinden belli olan bu kütüphane de 1876 yılında kurulmuş.
4- Kongre Kütüphanesi (Library of Congress)
Amerika Birleşik Devletleri Kongre Kütüphanesi, ulusal bir kütüphanedir. Burası ismiyle de önemini yansıtmakla birlikte ABD’deki en eski federal kültür yapısı imiş. Üç farklı binaya yayılmış olan bu kütüphane kitap sayısıyla dünyanın en büyük kütüphanesi unvanını da almış. Kuruluş yılı 1800 olan kütüphaneye Thomas Jefferson kendi kütüphanesindeki bütün kitapları, 6487 kitap, bağışlamıştır.
Kaynaklar:
https://tr.wikipedia.org/wiki/Kongre_K%C3%BCt%C3%BCphanesi
https://tr.wikipedia.org/wiki/Seattle_Merkez_K%C3%BCt%C3%BCphanesi
