ABD’de yaşanan son okul katliamı büyük bir tartışmaya yol açtı. 20 yaşındaki genç silahıyla annesinin çalıştığı okulu basmış, en önce annesi öldürmüş ardından da çevresine açtığı rastgele ateş sonucu 18i henüz ilkokul çağında çocuklar olmak üzere 27 kişiyi öldürmüştü. Bireysel silahlanma ve bu silahlara olan kolay ulaşım her zaman toplum için ve bireylerin güvenliği için son derece büyük bir tehlikedir. İnsanlar en ufak bir kızgınlık anında silahına sarılıyor. Aslında sinire de gerek yok, biz sevincimizi de silahla kutlayan bir milletiz. Bir başka ülke var mıdır ki milli takım zaferlerinden sonra televizyonda maçı anlatan spiker “Bu gece silahlar konuşmasın, sevince gölge düşürmeyelim” diye uyarı yapmak durumunda kalsın.
-Elazığ’da akli dengesi bozuk olan Haşim Yükselen ve 3 oğlu, rastgele açtıkları ateş sonucu 6 komşusunu öldürdü, 7 komşusunu da yaraladı.
-Gaziantep’te bir düğünde damat havaya açtığı ateş sonucu kendi babasını ve 2 halasını vurdu.
-Samsun’da bir başka düğünde köy muhtarının silahından çıkan kurşun 8 yaşındaki Damla Karadağ’ı aramızdan aldı.
-2010 Referandumuna %76 evet diyen Rize’de yapılan referandum kutlamalarında 11 yaşındaki bir çocuk maganda kurşunuyla vefat etti. “Yetmez ama evet!”
-Seyhan Barajı kenarında piknik yapan 9 yaşındaki A.C.Y. maganda kurşunuyla hayatını kaybetti.
-İstanbul Bahçelievler’de yılbaşı gecesi parkta içki içtikleri için yaşları 18’den küçük 3 gence bir vatandaş tarafından ateş açıldı. Gençlerden 1 öldü, 2si ağır yaralandı.
-Bir devlet kurumu olan Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu yeni ithal ettiği 950 adet Glock marka tabancayı ucuz fiyattan satışa çıkardığını duyurdu. Sabahın 9’unda kurumun önünde izdiham oldu.
–Savunma Bakanı Vecdi Gönül 24 Temmuz 2007’deki son Bakanlar Kurulu Toplantısında tüm bakanlara silah armağan etti.
Evet bunlar gazetelerde gördüğümüz bireysel silahlanma içeren haberlerin sadece 1 kısmı. Sadece 1 gazeteden bile her gün bu sayıda haber okuyabiliyoruz. Hayatlar daha yaşanmaya başlamadan kararıyor. Gencecik insanlar ölüyor. Bu bireysel silahlanmadan kaynaklanan olaylar sadece olayın içindekileri değil, maganda kurşunuyla, seken kurşunlarla olay ile hiç ilgisi olmayanları da yaralayabiliyor, hatta öldürebiliyor.
Bu bireysel silahlanmanın altında temel olarak 3 neden yatar. Kolluk kuvvetlerine olan güvensizlik, çevreye olan güvensizlik ve toplumda yetişkin olduğunu kanıtlayıp itibar elde etme isteği. Bireysel silahlanmayı savunanların temel argümanı da “kendini savunma” konusudur. Eğer bir kişi öldürülürse, öldüren kadar öldürülene silah vermeyen devlet de suçludur onlara göre. Ne yazık ki, “öldürene silah verenin suçu yok mu?” sorusuna cevap veremezler.
Devletler de silahlanmaya son derece destek veriyorlar. ABD’de Arizona ve Alaska’da ruhsatsız silah taşımak serbest. Ruhsat alabilme yaşı Vermont’ta 16, Montana’da 14. ABD’de her yıl 9000 kişi silahlı saldırılarda ölüyor. 2010’da Türkiye’de silahlanmayla ilgili düzenlemeler yapmak için meclis alt komisyonu kuruldu. Ne yazık ki, bu komisyon silahlanmanın önünü açtı. Komisyon geçici ruhsata, tek doktor raporuyla alınan ruhsata, suç işlemiş insanlara tekrar silah verilmesine göz yumdu. Ruhsat alma yaşını yükseltmedi. Muhafaza amaçlı silahın başkasına verilmesine ve silah şirketlerinin TV programlarına sponsorluğuna izin verdi. Komisyon amacını ruhsatlı silah sayısını artırarak suçluya çabuk ulaşmak olduğunu açıkladı. Bir meclis komisyonunun suçu önlemek yerine, suçtan sonra suçluyu hızla bulmaya yönelik çalışmalar yapması son derece ironik değil midir?
İstatistikler korkunç
Umut Vakfı’nın yayınladığı rapora göre;
-Son 1 yılda 1221 ateşli silah olayı meydana geldi ve 1944 kişi mağdur oldu.
-Olaylarda ele geçen 146,370 adet silahın 62,860 tanesi ruhsatsız. Bu oran en çok 2006 yılında zirve yaptı. 2006’da ateşli silah içeren olaylarda kullanılan ruhsatsız silahların sayısı ruhsatlıların tam 7.5 katıydı.
-Türkiye’de ruhsatlı ve ruhsatsız toplam 11 milyon silah olduğu tahmin ediliyor.
-Türkiye’de her 100 kişiden 12’sinde ruhsatlı silah var. Ruhsatsızların sayısı bilinmiyor.
-Türkiye’de her yıl 3000 kişi Silahlı olaylarda hayatını kaybediyor, 700 kişi de yaralanıyor.
-2001-2012 arasındaki Silahlı olayların %64.5’u ölümle, %29.2 si yaralanmayla sonuçlandı.
-Ateşli silahlı olaylarda 2012’nin ilk 6 ayında, 2001’in ilk 6 ayına oranla %83 artış oldu.
-Bu olaylarda “kaza kurşunuyla” hayatını kaybedenlerin oranı %13
-Bu olayların %44.2 si topluma açık alanlarda olmuş.
–Türkiye bireysel silahlanmada 178 ülkeden 14. Avrupa’da 3.
-Silah ticareti şeffaflığında ise sondan 15.
-Türkiye’deki cinayetlerin sadece%14’ü ruhsatlı silahla işleniyor.
-Bu tarz silahlı olayların sosyal maliyeti tahmini 5 milyar dolar.
-Trafikte kayıtlı 13 milyon sürücünün %8’i ruhsatlı silah taşıyor. Ruhsatsızların sayısı bilinmiyor.
Dünya istatistikleri de iç açıcı değil
-Dünya’da her gün 1000 kişi silahlı bir olayda hayatını kaybediyor.
-Dünya’da 875 milyon adet ateşli silah mevcut ve bunların %75’i bireylerin kontrolünde.
-Her yıl 8 milyon silah ve 15 milyar kurşun üretiliyor. Dünya’da kişi başı 2 adet kurşun.
Öneriler
Bireysel silahlanmaya karşı alınacak bir sürü önlem var. Ne var ki bir çok devlet bunlara sıcak bakmıyor.
1-) Hediye olarak silah satın almak isteyenlere satış yapılmamalı.
2-) Ruhsatlara yaş alt ve üst sınırı getirilmeli.
3-) Ruhsat için zorunlu eğitim şartı aranmalı.
4-) Geçici silah izni kalkmalı.
5-) Suç işlemiş olanlara özel komisyonlar aracılığıyla yeniden silah verilmesi yasaklanmalı.
6-) 1 kişi en fazla 1 silah alabilmeli.
7-) Trafik, kamu alanları, bar, pavyon, düğün gibi toplu alanlarda silah taşımak yasaklanmalı.
8-) Emekli kamu görevlilerinin silah alımı sınırlandırılmalı.
9-) Görev icabı silah taşımak zorunda olan görevlilerin emekli olmaları, başka göreve atanmaları ve görevden ayrılmaları durumlarında silahlarına el konulmalı.
10-) Polislerin ucuza silah alabilmesi yasaklanması çünkü bir çoğunun silahları alıp eşine dostuna verdiği bilinmekte.
11-) Merkezi veri tabanı oluşturulmalı. Çipli ruhsatlar yapılmalı.
12-) Suç işleyen veya sağlık sorunu yaşayanların ruhsatları bu sistem sayesinde otomatik olarak iptal olmalı ve silahları alınmalı.
Bu öneriler gerçekten işe yarar mı? Kanada’da bireysel silahlanma karşıtı düzenlemelerle cinayet oranı %15, kadına şiddet %40 azaldı. Benzer uygulamaya giden Avustralya’da da cinayetlerde %45 gibi yüksek bir oranda azalma oldu. Bu ve benzeri öneriler artırılabilir ancak önemli olan hükümetlerin bu makul adımları atmaya gönüllü olması. Türkiye’de bunu pek mümkün görmüyorum. Niye mi? Evet en önemli istatistiği sona sakladım. Türkiye Cumhuriyeti milletvekillerinin 10’undan 7’si silahlı da ondan.
