” Galatadan gökyüzüne doğru kanat açan,
Dünyada ilk uçan Hazerfan Ahmet Çelebi.
Kanadı ile süzülüp Üsküdara geçen,
Dünyada ilk uçan Hazerfen Ahmet Çelebi. ”

Yusuf Tuna

hezarfen-ahmed-celebi Hezarfen Ahmet Çelebi,  1609-1640 yılları arasında Osmanlı’da yaşamış bir İstanbul sakinidir.  Evinde çeşitli konularda  deneyler  yaptığı,  geniş bilgi sahibi olmasından ötürü halk tarafından kendisine “bin fenli” anlamına  gelen  ”Hezarfen”  şanı  verildiği bilinmektedir. 1623-1640 yılları arasında saltanat süren Sultan IV. Murat zamanında yaşamış olup meşhur gösterisini yine bu Sultan huzurunda yapar. Kendi tasarladığı yapay kanatları uygulamaya koyan Hezarfen, tarihte bir ilk olan insanoğlunun uçuşunu gerçekleştirir.  Pek çoğumuz ilk uçuş denemesi olarak tarihte ilk kez motorlu uçağı uçurmaları ile üne kavuşan Wright kardeşleri  hatırlasakta aslında bu olay,  tarihte insan gücü ve zekası ile meydana gelmiş ilk uçuştur. Hezarfen Ahmet Çelebi’ den önce havacılık tarihinde ilk olarak ünlü bir Türk bilgini olan İsmail Cevheri;  kollarına kanat takarak ilk uçma denemesini yapmışsa da bu deneme ölümle sonuçlanır. Ek olarak Leonardo Da Vinci’ nin uçma konusundaki çalışmalarında kendinden çok önce bu konuda deneyler yapan İsmail Cevheri’den ilham aldığı sanılmaktadır.

hazerfen_ahmet_çelebi_markofoniden_hazerfen_ahmet_çelebi

İlk uçan Hezarfen Ahmet Çelebi, bu Türk bilgininin hayatını ve neden başarısızlığa uğradığını iyice inceledikten sonra aynı düşünceyi gerçekleştirmek için harekete geçer. Bilhassa hava akımları ve kuşların uçuşunu inceleyerek çalışmalarını geliştirir. Nihayet, o tarihi uçuşunu yapmak üzere Hezarfen Ahmet Çelebi, Okmeydanı’na gelir. Ahmet Çelebi’yi seyreden  Sultan IV. Murat ise Sarayburnu’ndaki Sinan Paşa Köşkü’ nde yerini alır. İlk olarak Hezarfen, Okmeydanı’ nın minberi üzerinde rüzgarın şiddetine rağmen o kartal kanatlarıyla sekiz, dokuz kere havada pervaz ederek talim eder. Daha sonra Galata Kulesi’nin en yüksek noktasına çıkar ve kendini boşluğa bırakıverir. Halk dehşet içinde bu manzarayı seyreder.
Öte yandan Sultan Murat Han Sarayburnu’nda Sinan Paşa Köşkü’nden bu uçuşu seyrederken, Ahmet Çelebi Galata Kulesi’nin zirvesinden lodos rüzgarlarıyla uçarak Üsküdar’da Doğancılar Meydanı’na iner. İstabul Boğazı’nı geçip 3358 m. ötede olan bir noktaya varmıştır. Bu başarısından dolayı Sultan IV. Murat Han kendisine bir kese altın ihsan eder. Ancak  kendisini bir şüphe kaplar. Ve “Bu adem pek havf edilecek bir ademdir, her ne murad ederse elinden gelür, böyle kimselerin bakaası caiz değil” der. Böylece Sultan, elinden  her  iş  gelebilen ve kimsenin bu güne dek denemediği bir şey olan uçabilmeyi başaran  bu  adamın korkulacak  bir  kişi  olduğu   yargısına  vararak   onu  Cezayir’e sürer. Hezarfen  Ahmet  Çelebi   yaşamının  geri  kalan   bölümünü  geçirmesi üzere sürgün edilmiştir.Fakat iki yıl sonra sonra ölüm haberi gelir. Öldüğünde sadece 31 yaşında olduğu bilinmektedir.Hezârfen_Ahmed_Çelebi_Glider_Flight_Path

Hezarfen unutulmaz bir isimdir. Onun deneme ve musibetleri, yaşayan bir dahinin izlerini taşımaktadır. Günümüzde Arnavutköy’de yer alan Hezarfen Havaalanı da tarihte ilk uçuş denemesini gerçekleştiren Hezarfen’e ithafen yapılmıştır.  Hezarfen Havaalanı, sivil ve genel havacılığa hizmetin yanında her yıl sonbaharda düzenlenen Rock’n Coke başta olmak üzere pek çok aktiviteye ev sahipliği yapmaktadır. Bu gibi organizasyonlara ev sahipliği yapması dolayısıyla “Hezarfen Hobbyland” adıyla da anılmaktadır.

[box_dark]KAYNAKÇA[/box_dark]

  • http://en.wikipedia.org/wiki
  • http://www.akintarih.com/turktarihi/turkbilim/hezarfen/hezarfen.htm
  • http://www.turkeyforyou.com/travel_turkey_hezarfen

Leave a Reply