Arnavut Kraliçesi:Trileçe

İki yıl önce uzun bir Balkanlar seyahatinden döndükten sonra her yerde arayıp bulamadığım, tadı damağımda kalan hafif sütlü bir tatlıydı Trileçe benim için. Son bir senedir, İstanbul başta olmak üzere ülkemizde yaygınlığının artmasıyla şansım yaver gitti. Peki, nedir Trileçe? Nerede yenir? Nasıl yapılır? Hepsinin cevabını yazımda vermeye çalışacağım.

Trileçe; Arnavutça “üç sütlü” demek, çünkü üç tür sütün karışımıyla yapılıyor: keçi, manda ve koyun sütü. Hem kekinde, hem kremasında, hem de karamelli sosunda süt ve süt mamulleri kullanılıyor. Trileçe; aynı anda sütlü tatlı ve şerbetli tatlı kategorilerine girebilen nadir tatlılardan. Arnavutluk başta olmak üzere Kosova, Makedonya gibi Balkan ülkelerinde de çok sevilen tatlı, hafif olması sebebiyle; kışın da, yazın da çok tercih ediliyor. Yazın soğuk ve bol sütlü Trileçe, Arnavut güneşinden bayılmak üzere olduğunuz bir anda imdadınıza koşuyor. Yanında; Arnavutların, Türk kahvesi gibi küçük fincanlarda -istisnasız her yemekten sonra içtiği- Macchiato’yla eşsiz bir uyum yakalıyor. Ayrıca Arnavut ustalar Trileçe tarifini -özellikle de keki nasıl beyaza yakın yaptıklarını- asla söylemiyorlar.

Peki, bir trileçenin güzel olduğunu nasıl anlarız? Ustalara göre en güzel Trileçe, keki beyaza en yakın olanmış. Keke fazla yumurta katınca rengi sarıya kaçıyor ve tadı çok ağır oluyor. Ayrıca kekinde ve dibinde bol miktar süt bulunmalı, kek ağzınızda eriyip gitmeli. Karamelinde ağzınıza yağ veya krema tadı gelmemeli, ayrıca karamelden baktığınızda alttaki keki hafif görebilmelisiniz. Son olarak en önemlisi, çok kalabalık bir yerde olsanız bile, Trileçe’nin sütlü karamelli kokusunu duyabiliyorsanız; o Trileçe olmuş demektir.

Gelelim, ülkemizdeki üretiminin bir anda patlama göstermesine. Nedenleri kesin olarak bilinmemekle birlikte, Balkan göçmenlerinin İstanbul’da –özellikle Fatih, Beylikdüzü ve Bayrampaşa’da- açtığı kafelerle meşhur olduğunu düşünüyorum. Sosyal medyada yapılan paylaşımlar ve puanlandırmalar neticesinde ünlenen bu hafif tatlıyı merak eden birçok insan, Trileçe yapmayı ninelerinden, dedelerinden öğrenmiş ustalardan yemek için bu kafelere akın ettiler. Böylelikle bu kafeler Balkan tatlısı Trileçe’yle meşhur oldular, Trileçe de hayatımıza böylece girmiş oldu. Ayrıca Balkanlar’dan farklı olarak; Türkiye’de frambuazlı ve çikolatalı Trileçe bulmak mümkün. Frambuazlı Trileçe’nin tadı karamelliye nispeten daha hafif, fakat ben orijinal tadı almak istiyorum derseniz karamelliden şaşmayın derim.

Bir anda patlama yaşayan bu tatlıya haliyle diğer Balkan menşeili olmayan kafe ve restoranlar da ilgisiz kalmadılar ve menülerine yeni bir tat eklemiş oldular. Bilkent Üniversitesi sınırları dâhilinde bu tatlıyı tadabileceğiniz mekânlarsa; Cafe In, Fiero, Kıraç ve Express. Benim en çok beğendiğim ve gerçeğine yakın bulduğum tat ise; Kıraç’ınki. Ayrıca; Ankara’da en beğenilen Trileçe mekânlarını da yazının sonundaki linkten bulabilirsiniz.

Tarifine gelecek olursak, her yemek sitesinde ve blogunda farklı bir tarif yazdığı için işimiz biraz zor. Bunun için de birkaç link ekleyeceğim; fakat yine de püf noktalarını belirtmek gerek. Keki pandispanya gibi çok hafif ve genellikle pek kalın olmayacak. Şerbetiyse; dediğim gibi üç sütün karışımı, fakat tabii biz sadece süt ve krema kullanıyoruz yaparken. Karameliyse, en zahmetli kısmı. Çünkü bildiğimiz karamel sos gibi hazırlanmıyor, özel bir tarifi var. Trileçe yapmadan önce; iyi bir krema deposu yapmayı unutmayın; çünkü verilen tariflere göre en az 3 paket krema kullanılıyor. Annemin de dediği gibi: “Bana o kadar krema katsanız ben de güzel olurum!”

Birkaç denemeden sonra yaklaşmış olsam da, hala orijinal tada ulaşamadım. Birçok kafe ve pastanede denesem de; arayışlarım sürüyor. Bazı sözlüklerde “Sırf Trileçe’yi tatmak için bile Arnavutluk’a gidilir.” yazılmış; evet bence de, çünkü kraliçeler tahtlarında güzeldir.

Tarif için:

https://www.youtube.com/watch?v=F4i92CyDScs

http://oktayusta.samanyoluhaber.com/oktay-ustadan-karamelli-trilece-tatlisi-tarifi/

http://www.uzmantv.com/trilece-nasil-yapilir

Yenilebilecek yerler için:

https://tr.foursquare.com/explore?near=Ankara&q=trile%C3%A7e&mode=typed

https://tr.foursquare.com/explore?near=%C4%B0stanbul&q=trile%C3%A7e&mode=typed