Sanat, direnendir:
Gilles Deleuze
Ölüme, köleliğe, alçaklığa, utanca direnir.
Sanat, insanlık tarihi boyunca toplumların yaşam biçimlerine etki eden ve şekillendiren önemli uğraşlardan biri olmuştur. Günümüzde sanatın en etkili ve en yaygın kitlelere hitap eden dallarından biri olan sinemanın, bu sektörde başarılı olan ülkelerin GSYH’sına milyarlarca dolar katkısı oluyor. Sinemada edebiyat, resim, heykel, müzik ve mimarlık gibi başka sanat dallarının da kullanılmasından dolayı sinema sektörü bu dalların hepsinde etkili bir role sahip. Sinema sektörünün başka bir artısı da bir ülkenin temsilciliğini yaptığı için dolaylı yoldan turizm, politika ve uluslararası ilişkiler gibi alanlarda da önemli bir etkiye sahip olması. Her ne kadar Netflix, Amazon Prime, Apple TV+, Disney+ gibi online platformların daha fazla izleyiciye ulaşması sonucunda sinema, seyircisini kaybetme riskiyle karşı karşıya olsa da günümüzde hala önemini korumakta.
Ülkelere göre sinemadan gelir istatistiklerinde en çok gelir ile ABD, Çin, Japonya, Hindistan, Birleşik Krallık, Fransa, Almanya, ve Rusya gibi ülkeler en üst sıralarda yer alıyorlar. 2018 yılı verilerine göre dünya çapında sinema sektörünün toplam büyüklüğü 41.7 milyar dolar. 2019 yılında ise dünya çapında sadece gişe gelirleri 42.5 milyar dolar oldu. Disney Hollywood stüdyolarının arasında 11.1 milyar dolar ile dünya pazar payının %26’sından fazlasını temsil ediyor.
Sinema ve Turizm
Sanat, ülkede turizmin gelişmesinde ve turizm yatırımlarında önemli etkiye sahip. Sinema da sanatın diğer dalları gibi gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde turistleri ülkeye çekmek için önemli araçlardan biridir. Kaliteli filmlerin daha fazla yapılması ve sektörün, yönetmenlerin desteklenmesi ülkedeki turistik bölgelerin imajlarını değiştirmek, korumak ve turistlerin ziyaret etmeleri için yeni yerlerin tanıtılması için sinema etkili bir araç olarak kullanılabilir.
Sinemanın turizme olan etkisinin örneklerinden biri olarak da Harry Potter serisi verilebilir. Sadece Harry Potter film serisinin turları Time Warner şirketine 435 milyon dolar gelir sağladı. “Yüzüklerin Efendisi” üçlemesinin çekilmesinden sonra Yeni Zelanda’ya gelen turist sayısı 1.6 milyondan 2.5 milyon turiste çıkmış, Cesur Yürek filminin çekilmesinden sonra İskoçya’ya gelen turist sayısında %215 artış görülmüştü. Benzer şekilde Lara Croft Tomb Raider filminin çekilmesinden sonra Kamboçya’ya yılda gelen turist sayısı 100 binden 1.5 milyona çıkmıştı. Sinemanın turizme etkisi bazı filmlerde kısa süreli olsa da Harry Potter ve Yüzüklerin Efendisi gibi kültleşmiş film serilerinde daha uzun vadeli etkileri oluyor.
Türkiye Sineması
Türkiye, derin bir tarihi olan ve çeşitli kültürlerin iç içe yaşadığı bir ülke olmasına rağmen ne yazık ki sinemasındaki filmlerin çoğunlukla dünya standartlarına kıyasla yüksek kaliteye erişememesinden dolayı sinemayı, turizmin gelişmesi adına etkili biçimde kullanamayan ülkelerden biri. Türkiye sineması 2000’li yılların başlarında teknik açıdan dünya standardlarını yakalayabilmiş ve filmlerin bütçeleri milyon dolarlık bütçelere ulaşmış ve seyirici sayısı da milyonluk rakamlara ulaşmaya başlamıştır. 2017 yılının istatistiklerine göre sadece gişe gelirleri 863 milyon TL iken, sinema endüstrisinin toplam büyüklüğü 3 milyar TL’yi aşmıştır. 2004 yılında “Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi Ve Sınıflandırılması İle Desteklenmesi Hakkında Kanun” yasası çıkarılması sonucunda Türk sinemasında gelişmeler başlamasına rağmen günümüzde hâlâ Türk filmleri çeşitlilik ve kalite açısından ABD ve Avrupa seviyesini yakalayamıyor. 2017 yılının istatistiklerine göre sadece gişe gelirleri 863 milyon TL iken, sinema endüstrisinin toplam büyüklüğü 3 milyar TL’yi aşmıştır.
Türkiye sinemasından son yıllarda başarılı yönetmenleri ve senaristleri de uluslararası film festivallerde Türk sinemasını tanıtıyorlar. Nuri Bige Ceylan’ın Kış uykusu filmi 2014 yılında Cannes Film Festivalinde en büyük ödül olan Altın Palmiye ödülünü kazanması ve genç yönetmen Tolga Karaçelik’in Sundance Film Festivalinde Büyük Jüri ödülünü kazanması bunlara örnek gösterilebilir.
Kaynaklar:
