Dünyanın en ünlü gruplarından biri olan The Beatles’ın tek bir akorunun açıklanmasının 45 yıl sürdüğünü ve bunun matematik sayesinde yapıldığını biliyor muydunuz?
Diğer şarkılarına kıyasla çok popüler olmasa da 1964 yılında çıkan ‘A Hard Day’s Night’ adlı şarkıyı duyanlar olmuştur. Şarkı asıl popülerliğini birkaç saniye süren açılış kısmıyla sağlamıştır. Giriş kısmında George Harrison’ın, John Lennon’ın ve Paul McCartney’nin gitarlarından çıkardığı seslerle başlar ve onlarca yıl boyunca 2 saniye süren bu ses analiz edilmeye çalışılır. Bilmeyenler için de şarkıyı buraya bırakalım.
Şarkının gizemi sözler başlamadan önce duymuş olduğunuz akorda saklıdır. Herhangi bir müzisyen için belki de notaları birbirine uydurmak ve onları keşfetmek kolay olabilir. Ama bu çoğu insan için oldukça zordur. Hatta gitaristlerin bile bu akoru tekrarlamaya çalışırken çok fazla uğraştıklarını söyleyebiliriz. Neden grup üyelerine bizzat sorulmadı diye düşünenler varsa, onun da yapıldığını belirtmek gerek. Fakat üyeler bile ne çaldıklarını hatırlayamadıklarını iletmişler. Duyduğumuz sesin ne olduğuna dair cevabı da en sonunda bir matematikçi vermiştir.
Şarkının 40. yıl dönümünde profesör Jason Brown olaya farklı bir şekilde yaklaşmayı tercih etti ve aklına 19. yüzyılın büyük Fransız matematikçilerinden Joseph Fourier’ın “Fourier Dönüşümü” adlı formülünü kullanmak geldi.
Gördüğünüz bu formül, bilim insanlarının bir sinyalin ne tür frekanslara sahip olduğunu anlamasını sağlar. Matematikçi Baron Jean-Baptiste-Joseph Fourier‘in karmaşık sinyallerin daha basit sinyallerin birbirine eklenmesini fark etmesiyle bulunmuştur. Örneğin bir piyanoda 3 notaya aynı anda basarsanız, o notaların sinüs dalgaları aynı zaman ekseninde toplanır ve duyduğunuz akoru oluşturur.
Şarkı tespit yazılımı Shazam’da bu mantık üzerine kurulmuştur. Belirli frekansları içeren bir veri tabanı vardır ve siz bir şarkı açtığınızda sadece belirli frekansları bu veri tabanıyla eşleştirip şarkıyı bulur. Ki bu da bütün şarkıyı veri tabanıyla eşleştirmekten çok daha hızlıdır.
Jason Brown da şarkıyı analiz ederken bunu kullandı. Önce duyulan akoru yapı taşlarına ayırdı ve hâlâ bir şeylerin yanlış gittiğini gördü. Veriler hangi şekilde düzenlenirse düzenlensin asla 3 gitarın sesine ulaşılamıyordu. Ve cevap artık ortadaydı! En başından beri 4. bir enstrüman vardı: Piyano. Büyük olasılıkla The Beatles’ın kompozitörü tarafından çalınan bir Fa notası! Ve büyük gizem de böylece çözülmüş oldu.
“I think that maybe one of the legacies of the Beatles’ music is the brilliance of what they put into their songs, on so many levels, so that people 40-50 years later will still be analysing them, still trying to figure out what made them so great.”
Jason Brown
KAYNAKÇA
