Malumunuz 1 Nisan geldi çattı, çoğumuzun kafasından türlü türlü muzurluklar geçiyor. İsterseniz kısaca ortaokul ve lise zamanlarımızı hatırlayalım bir: boyalı sakız , sınıfa koku bombası atmak, buharlaşan mürekkep ve niceleri…Çoğumuz bunları yaptık ama niye yaptık? Evet 1 Nisan’dı ama 1 Nisan neden 1 Nisan’dı? İlkokul bitti, ortaokul bitti, lise bitti ve üniversite bitmek üzere ve ben bu soruyu kendime şu an soruyorum. Gelin yıllardır hevesle beklediğimiz bu 1 Nisan’ı masaya yatıralım.
İlk olarak söylenmesi gereken şey 1 Nisan’ın çıkışıyla ilgili tek ve net bir bilginin olmayışı. Farklı kaynaklarda çeşitli çeşitli hikayeler ve teoriler var. Ben en popüler olanları paylaşacağım:
- Jülyen Takvim’den Gregoryen Takvim’e geçiş: 1582 yılında Papa XIII. Gregorius Jülyen takvimi yerine geçmesi amacıyla Gregoryen takvimini kullanıma sundu. Değişen takvime bağlı olarak yeni yılın başlangıcı da değişti çünkü Jülyen Takvimin’de yeni yıl 1 Nisan ile başlarken iken Gregoryen Takvimi’nde 1 Ocak ile başlıyordu. Bildiğiniz üzere alışkanlıklardan vazgeçmek çok zordur ve o dönem Fransa’da yaşayan bir kesim de alışkanlıklarından kopamadı ve yeni takvime rağmen yılbaşını 1 Nisan’da kutlamaya devam etti. Bu durum diğer insanların dikkatini çekti ve alay konusu oldu. Ve bu durumla ilgili şakalar yapmaya başladılar, var olmayan bilgileri ortaya atıp gerçekliğine inandırmaya çalıştılar. Aslında bu şakalar yılbaşını 1 Nisan’da kutlayanlara bir mesajdı : 1 Nisan yeni takvime göre yılbaşı değildi, yani gerçekliği olmayan bir bilgiydi ve ortada buna inanıp kutlayan insanlar vardı. Tam da bir 1 Nisan şakası değil mi?
2. Roma İmparatoru Constantine dönemi’nde saray soytarıları imparatorluğu yönetebileceklerini iddia ederler ve bunun üzerine Constantine bir günlüğüne yerini saray soytarılarına bırakır. Ve bu bir günlük süre zarfında Kugel adlı soytarı bir kanun çıkartır. Bu kanuna göre 1 Nisan ciddilikten uzak bir şekilde soytarılar günü olarak kutlanmalıdır. Böylelikle Nisan’ın ilk günü çeşitli şakalar , eğlenceler ve kutlamalardan oluşan bir güne dönüşmüş olur.
3. Baharın gelişini kutlamak! 1 Nisan ile ilgili ortaya atılan teorilerden birisi de mevsimsel değişimin kutlanmasıdır. Örneğin Antik Roma’da her sene 25 Mart’ta kutlanan Hilaria Festival’i ya da Holi adı verilen ve Hindular tarafından baharı karşılamak için hazırlanan festival. Holi Festivali günümüzde de devam etmekte ve hatta örneklerini ülkemizde de görmek mümkün.
Farklı teoriler içinde ortak olan tek bir şey var, o da bu kültürün nasıl bu kadar geniş alanlara yayıldığı. Papa’nın çıkardığı takvimle ilk Avrupa’ya daha sonra da tüm dünyaya yayıldığı söyleniyor. Tercih sizin, hangi hikayeyi sevdiyseniz ona inanmakta özgürsünüz. Bırakın içimizdeki muzur çocuk özgür kalsın ve senede bir gün renk katalım hayatımıza !
Kaynaklar:
http://wonderopolis.org/wonder/how-did-april-fools-day-begin
https://en.wikipedia.org/wiki/Hilaria
https://en.wikipedia.org/wiki/Holi
https://en.wikipedia.org/wiki/April_Fools%27_Day