Final dönemi geldi çattı… Zorlu bir dönemin ardından son düzlükte yorgun düşmeden ve zihni bulandırmadan şu 2 hafta bir geçse, değil mi?
Bu dönem belki kısa sürüyor ama oldukça zorlu geçiyor. En çok bozulan ise uyku ve beslenme düzenleri oluyor. Bir yandan deli gibi ders çalışıyorsunuz, öte yandan da bozulan uyku ve beslenme düzeniniz öğrenmeyi ve akademik başarınızı düşürüyor. Bir şekilde bu zorlu sürecin ortasını bulmalı ve bu süreçten olabildiğince az zararla çıkmalısınız.
Bu dönemde ders çalışırken gece uyku düzeniniz bozuluyor, çay kahve tüketiminiz artıyor, abur cubur gıdalara eğiliminiz artıyor ve dışarıdan hazır gıda tüketiminiz artıyor. Özetle; daha pratik yenecek ne varsa onu tercih ediyorsunuz. O zaman, en azından şu konularda biraz daha dikkatli olmayı deneyebilirsiniz:
- Çay – kahve tüketimi
http://www.hercampus.com/school/emerson/how-different-types-caffeine-affect-you
Belki normal zamanda çok tüketmiyor olabilirsiniz ama final dönemlerinde bu tarz içeceklerin tüketimi artıyor olabilir. Bu içeceklerin içerisinde bulunan kafeinin uyarıcı etkisi sayesinde ders çalışırken zinde kalmak daha kolay hale geliyordur. Benzer şekilde, enerji içeceklerinden de faydalanıyor olabilirsiniz.
Kafein uyarıcıdır, doğru, ancak bir o kadar da idrar söktürücüdür. Yani sık idrara çıkmanıza neden olur. Çok yoğun kafein tüketimi de kalp ritmini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle çay kahve tüketimini olabildiğince sınırlamaya çalışmakta fayda var. Bu, “Hiç çay-kahve içmeyin.” demek değil. Ancak akşamında yoğun ders çalışmayı düşündüğünüz günün içerisinde daha az çay kahve içemeye çalışarak tüketimi dengelemeye çalışabilirsiniz. Bu noktada bazı kahve markalarının yoğun içerikli meşrubat gibi kahve alternatiflerini de atlamayalım. Çoğu zaman hafif bir kahve içmek mümkünken, bu gibi bazı seçenekleri tercih ederek neredeyse 1 porsiyon sütlü tatlıya denk olacak kadar yoğun şeker ihtiva eden bir besin tüketmiş olacağınızı unutmayın. Kesinlikle aldığınız veya sevdiğiniz kahve karışımlarının içeriklerine bir göz atmayı ihmal etmeyin. Ne içtiğinizi bilirseniz, miktarı ayarlamak da, kiloyu kontrol etmek de çok daha kolay olacaktır.
- Abur cubur tüketimi
Ders çalışırken ufak bir mola verdiniz. Belki bu molada bir parça çikolata ya da bisküvi atıştırmak kulağa hoş geliyor olabilir. Ancak final dönemi neredeyse her gün yoğun şekilde ders çalıştığınız bir süreçte bu masum gözüken molaların sıklığı arttığından, yağlı, basit şekerli ve sağlık açısından olumsuz nitelikte olan bu gibi besinlerin tüketimi da artmış oluyor. Kilo sorununuz olmayabilir. Her uyarıyı sadece kilo açısından düşünmemek gerekiyor. Bu tarz besinlerin içeriğindeki früktoz tipi sanayi tipi şekerlerin, kalp hastalıklarına zemin hazırladığını ve kan şekeri dengesi açısından olumsuz bir etki yarattığını unutmamak gerekiyor.
https://www.entrepreneur.com/slideshow/249043
Bu seçenekler yerine daha masum bazı alternatifler de tatlı ihtiyacınızı giderebilir. Atıştırmak istediğiniz zamanlarda farklı alternatifler deneyebilirsiniz. Bir seferinde meyve, diğerinde bir meyveli yoğurt ya da bir peynirli sandviç gibi bazı seçenekleri de aralarda tüketirseniz abur cubur tüketiminin oranını otomatik olarak azaltmış olursunuz.
- Uyku düzeni
Bu dönemde belki de en çok uyku düzeni bozulur. Uykunun, beslenme ile ne alakası var, diyebilirsiniz. Ancak tahmin ettiğinizden çok daha bağlantılıdır. Uyku düzeninin bozulması, günlük uyku sürenizin kısalması ve açlığınızı daha zor kontrol etmenize neden olurken daha fazla karbonhidrat tüketmenize ve şeker eğilimli olmanıza neden olur. Bu nedenle, olabildiğince gece uykunuza dikkat etmeye çalışın. En azından günlük 6-7 saat uyumaya gayret edin ve özellikle gece saatlerinde uyumaya çalışın. Daha erken yatıp, daha erken uyanmak da ders çalışmak için uygun bir zaman dilimi yaratabilir.
- Öğün düzeni
Uyku düzeni bozulunca, haliyle öğünlerde tamamen aksamaya başlıyor. Kahvaltılar öğle saatlerine kayıyor. Hatta belki kahvaltıyı tümden atlıyorsunuz. Öğünler hep daha geç saatlere kayıyor, gece yemeleri artıyor. Aslında metabolizmamız en verimli saatlerde besinsiz kalıyor. Tam tersine, yavaş çalıştığı saatlerde ise besin tüketiyoruz. Hele bir de yediklerimiz çok iyi tercihler değilse durum fena.
- Ne yediğiniz de önemli
Eğer ailenizle beraber yaşıyorsanız şanslısınız. En azından daha düzenli bir öğün ve yemek alternatifi tercih etme imkanınız oluyordur. Ancak yurtta veya öğrenci evinizdeyseniz, o zaman yemek tercihleri de ciddi bir sorun haline gelebiliyor. Sıklıkla dışarıdan tüketilen besinler sindirim sisteminizi zorlayabilir, bağışıklığınızı zayıflatabilir, besin yetersizliklerine sebep olabilir ve kiloyla ilgili sorunlar yaratabilir.
Dışarıdan yemek siparişleri veriyorsanız, yemeğinizle beraber en azından salata da söylemeyi ihmal etmeyin. Salata, hem vitamin kaynağı hem de posa kaynağı olacaktır. Posa, bu süreçte yavaşlayabilecek bağırsak hareketlerinizin sağlıklı çalışmasına destek olacaktır. Bir öğünde mümkün olduğunca tek çeşitte beslenmemeye çalışın. 2-3 farklı besin alternatifi tükettiğinizde daha sağlıklı bir doygunluk elde etmiş olacaksınız. Çok fazla hamur ve hamur işlerine kaymamaya özen gösterin. Bu dönemde balık tüketmeyi ihmal etmemekte fayda var. Balık, hem pratik tüketilebilecek bir seçenektir ve iyi doyurur, hem de aynı zamanda öğrenme için çok gerekli olan omega-3 kaynağıdır.
- Meyve
Sizin meyve tüketiminiz nasıl bilmiyorum ama gördüğüm kadarıyla ne yazık ki birçok kişinin düzenli bir meyve tüketimi olmuyor. Meyve aslında özellikle sebzeleri tüketemediğiniz günlerde daha önemli hale geliyor. Hem size vitamin kaynağı olacak önemli bir besin grubudur, hem de güzel ve keyifli bir atıştırmalıktır.
- Fiziksel aktivite
Fiziksel aktivite bu dönemin diğer bir önemli sorunlarından biridir. Ders çalışıyorken olabildiğince aralarda bir 5-10 dakika kalkıp hareket etmeye çalışın. Aralarda kan dolaşımını hızlandırmak öğrenme kapasitesini artıracaktır.
Bu final döneminde ve diğer sınav süreçlerinde başarılar ve iyi yıllar diliyorum.
Uzman Diyetisyen İdil İmamoğlu – www.idilimamoglu.com
*Öne çıkan görsel: https://tr.instela.com/m/final-donemi–i591760
