Bu yazı, her hafta Radyo Bilkent tarafından hazırlanıp sunulan arTisTik isimli program için GazeteBilkent Kültür-Sanat birimi tarafından özel olarak hazırlanmıştır. arTisTik’i her Cuma akşamı saat 20.00 ile 22.00 arası 96.6 nolu frekanstan veya radyobilkent.com‘dan dinleyebilirsiniz! Ayrıca, programa dair içerik ve paylaşımları @artistikradyo kullanıcı adıyla tüm sosyal medya kanallarından takip edebilirsiniz!
Lady D’Arbanville… Hepimizin çok iyi bildiği, defalarca dinlediği ve her dinleyişimizde bize aynı hüznü farklı frekanslarda yaşatan bir Cat Stevens şarkısı…
Birtakım olaylar sonucu 1977 yılında İslamiyet’i tercih eden Cat Stevens, Yusuf Islam ismini kullanmaya başlar. Her ne kadar başka isimle sanat hayatına devam etse de biz onu hep “Father and Son”, “Wild World”, “Peace Train” gibi şarkılarıyla tanıyoruz. Fakat herkesin gönlünde yer tutmuş bir şarkısı var: Lady D’Arbanville. 1970 yılında yazılmış bu efsane şarkı hakkında anlatılan bir sürü hikâye var.
Lady D’Arbanville kimdir? Patti D’Arbanville, 1951 yılında New York’ta dünyaya gelen bir oyuncu ve model. 1960’larda Londra’da modellik yaparken Cat Stevens’la, doğum adıyla söyleyecek olursak Steven Demetre Georgiou ile tanışır. Aralarında romantik bir ilişki başlar. Cat Stevens’ın değişken ruh halinin üstüne bir de Patti’nin oyunculuğu için sürekli gezmeleri eklenince bu ilişkinin uzun olamayacağı anlaşılır. Londra’da olduğu sürece Cat’in yanında kalan Patti, kendini sürekli New York’ta veya Paris’te bulur. 1 yılın üzerinde geçirdikleri bir ilişkinin sonunda Patti D’Arbanville, kendisi hakkında yazılmış bu şarkıyı radyoda dinler. İlişkilerinin böylece bittiğini anlamış olur. Verdiği bir röportajda şarkıyla alakalı şunları söylemiştir:
Steven, o şarkıyı New York’a gittiğim bir zamanda yazmıştı. Sadece bir aylığına gitmiştim. Bu dünyanın sonu değildi, değil mi? Fakat o gitti, “Lady D’Arbanville, neden böyle sakin uyuyorsun” diye bir şarkı yazdı. Şarkı benim ölümümle alakalı. Yani onun için New York’ta olmam tabutta yatmamla aynı şeydi. Bu şarkıyı yazdı, çünkü beni özlemişti, üzülüyordu. Bu gerçekten üzücü bir şarkı… Şarkıyı duyduğumda ağladım, ilişkinin bittiğini biliyordum çünkü.
Bütün güzelliğiyle Patti D’Arbanville.
Cat Stevens’ın değişken ruh halinden sık sık bahsedilmesinde haklı bir yan olacak ki, bu şarkının ardından Cat Stevens Patti D’Arbanville için iki şarkı daha yazmış. Bu sefer o kadar da üzücü değil bu şarkılar, hatta şarkıların kenarından köşesinden hasret sızıyor bile denilebilir. Şarkılardan birisi benim de çok sevdiğim “Wild World”, diğeri ise “Hard-Headed Woman.”
Şarkının çıkışıyla beraber aslı olmayan bir söylenti de ortaya çıkar: Patti, bir kalp hastasıdır. Cat Stevens bir sabah uyandığında yanında uyuyan sevgilisinin öldüğünü fark eder, bir travma geçirir. Yaşadığı ruh halinin sonucunda sözleri içimizde ince bıçak yaraları bırakan bu şarkıyı yazar:
“Kadınım D’Arbanville, neden bu kadar hareketsiz uyuyorsun?”,
“Kadınım D’Arbanville, öyle soğuk görünüyorsun ki bu gece!”,
“Dudakların sanki kışı andırıyor”, gibi sözlerin daha da anlamlandığını hissederiz. Fakat tabii ki bu hikâye yalandan ibarettir: Patti D’Arbanville daha hâlâ hayatta. Bu hikâyenin, olayı daha da acınacak hale getirmek için anlatılan bir şehir efsanesi olduğu da çok bariz.
Gençliğinde Yusuf/Cat Stevens.
Peki, Cat Stevens’ın Patti D’Arbanville’ı sırf New York’a gitti diye “ölü” diye nitelendirmesi ne kadar mantıklı? Patti’nin ağzından her ne kadar hikâyeyi böyle dinlesek de şarkının arkasında yatan gerçek manâ çok başka.
Patti D’Arbanville, Cat Stevens’ı yakından tanıdığımız başka bir isim için terk etmiştir. Bazı yerlerde Cat Stevens’ın aldatıldığı yazılsa da, Cat’in bu şarkıyı terk edildikten sonra yazmış olabileceği daha yüksek ihtimal taşıyor. Meşhur ismimiz kim mi? Rolling Stone’un kurucusu, efsane isim Mick Jagger.
Mick Jagger. Rolling Stone’un kurucusu, efsane sanatçı.
