Let’s Do It! – Haydi Yapalım!
Kendimizi kapattığımız yüksek katlı apartmanlarımızda; etrafı çitli, içi her gün görevlilerce temizlenen sitelerimizde; çim alanlarını kirletmekten çekinmediğimiz okulumuzda her gün doğaya ne kadar zarar verdiğimizin farkına varmadan yaşayıp gidiyoruz. Bir pet şişeyi, sigara izmaritini öylece fırlatmamamız gerektiği konusunda teori sağlam ancak pratik sallanmakta. Ne o attığımız şişenin akıbeti umurumuzda ne de o izmariti yerden kimin topladığı.
“Atalarımızın” göçebe kültürü veya az gelişmişliğin bizi sürüklediği yer… Adına ne dersek diyelim, doğaya saygısı olan insanlar değiliz. Geri dönüşüm bir yanda dursun, atık üretmenin zararları konusunda bile bilinçlendirilmiyoruz. Fen Bilgisi dersleri bizi hızla periyodik cetveli ezberlemeye yönlendirirken, doğaya saygılı olma noktasını kaçırıyor. Hiçbir ahlaka sığmayan bir fütursuzlukla, içinde yaşadığımız doğadan uyumsuz, saygısız yaşayıp gidiyoruz.
Bu duruma bir son vermek çoğu zaman – özellikle de yaz ortasında sular kesildiğinde veya çöplerle dolu yeşil alanlarla karşılaştığımızda – aklımızdan geçse de, “Ben tek başıma ne yapabilirim ki?” tuzağına düşüyoruz kolaylıkla. Bizi, birey olarak güçsüz hissettiren ve örgütlenmenin imkânsızlığını vurgulayan bir sistemin içinde boğuluyoruz… Bu duruma kafa tutan bir başarı hikâyesi, hem de burnumuzun dibinde gerçekleşiyor: Let’s Do It!
Estonya’dan Dünya’ya
3 Mayıs 2008 tarihinde, küçük bir Baltık ülkesi olan Estonya’da, 50.000 kişi bir araya geldi. Hep birlikte ülkenin için bir temizlik hareketine giriştiler. Yalnızca 5 saat harcayarak, 10.000 ton miktarında atığı ortadan kaldırdılar ve neredeyse tüm ülkeyi temizlediler. Aynı miktarda atığın temizlenmesi, normal koşullar altında Estonya hükumetinin 3 yılına ve 22.500.000 Euro’suna mal olacaktı.
2008 yılındaki bu olayın hemen ardından, olayın videoları ve şaşırtan sonuçları internet aracılığı ile tüm dünyaya yayıldı. Tamamen sivil inisiyatifle, herhangi bir siyasi harekete veya özel kuruma bağlı olmaksızın bir araya gelen bir grup insanın bu kadar büyük bir fark yaratabildiğini görmek, diğer ülkelerde çevre ile ilgili hassasiyetleri olan insanları etkilemişti. Bunun üzerine, Estonya’da bu etkinliği organize eden takım; bunu bütün dünyaya yayma amacını benimsedi. Ve işte bu şekilde Let’s Do It! Clean World – Haydi Yapalım! Temiz Dünya projesi başlatıldı. Proje kısa süre sonra da Birleşmiş Milletler Çevre Programları (United Nations Environmental Programme) ağına kabul edildi. Gönüllü ağı, 2014 yılının başlangıcı itibariyle 110 ülkeye ulaşmış durumda.
%5’in Gücü
Hareketin amacı, 2012-2018 yılları arasında temiz bir dünya için dünya nüfusunun %5’inin bu temizlik kampanyalarına katılmasını sağlamak. %5’in sırrı ise; dünyada atık sorununu çözmek üzere bireylerin düşünce ve davranış şekillerinde değişiklik yaratabilmek için gereken sayı olması. Çünkü dünyada, yaklaşık 100 milyon ton atık bulunduğu düşünülüyor. Bu sadece estetik bir sorun değil tabii. Aynı zamanda sağlık, doğal hayat, dayanışma ve sorumlulukla alakalı bir durum. Bu atıklara ‘değerlendirilmemiş kaynaklar’ gözüyle bakıldığında ve geri dönüşümleri ile ekonomiye ve çevreye ne kadar yatırım yapılabildiği düşünüldüğünde, hareketin önemi daha da artıyor.
Anahtar olarak “herkesin katılımı” ilkesini benimseyen ve bu kapsamda yerel halkları, STK’ları, özel sektörü, devlet kurumlarını, kısacası üzerine bir vazife düştüğünü düşünen herkesi göreve çağıran Let’s Do It; basit bir fikirden yola çıkıyor: temizliği eğlenceli bir hale getirebilmek ve bu hareketin çevresinde güzel bir enerji yaratabilmek, bu sayede de muazzam miktarlardaki atığın temizlenebilmesi için çok sayıda insanı harekete geçirebilmek. Hareketin içinde, ilk kez 2008 yılında Estonya’da başlamasından bu yana yaklaşık 9 milyon kişi yer almış bulunmaktadır. Gönüllü ağı, 2014 yılının başlangıcı itibariyle 110 ülkeye ulaşmış durumda. Ve giderek artıyor.
Let’s Do It kendini “apolitik” olarak tanımlayan bir hareket. Ancak; çevre konusunda böylesi bir duyarlılık geliştirmek, bunu yapmak üzere örgütlenmek ve harekete geçmek başlı başına politik bir duruş. Let’s Do It insanları yaşadıkları ülkenin önemli bir sorunu üzerine harekete geçmeye çağırıyor.
Let’s Do It Türkiye
2012 yılında oluşturulan gönüllü ağı ile Türkiye de Let’s Do It çatısı altındaki yerini aldı. İlk yıl 5, ikinci yıl 16 şehirde gerçekleştirilen tek günlük temizlik etkinliğinin üçüncü yılında daha fazla şehirde yapılması bekleniyor. Temizlik günü ise 10 Mayıs 2014 olarak belirlendi. Bu sene 7 bölgenin her birinde ayrı bir ekip var ve İstanbul, İzmir ve Ankara için ayrı ayrı hazırlıklar yapılıyor.
Ankara’da da gönüllüler 10 Mayıs’ta toplanmaya hazırlanıyor. Ankara’da temizlik için Turan Güneş Bulvarı ODTÜ Ormanı Arazisi seçildi. Yeşil alan olarak elinde sadece askeriyeye ait olan alanlarla ODTÜ ormanı kalmış olan Ankara için, bu alanı korumak çok önemli. Özellikle de belediyelerin yeti alanı dışında kalan, ODTÜ’nünse yetişemediği bir yer olması açısından, sivil inisiyatifle gerçek anlamda katkı sağlanabilecek bir yer olması açısından ayrıca değerli.
Başta hedeflenen o pozitif enerjiyi yaşatmak üzere 10 Mayıs’ta oldukça hareketli bir plan hazırlandı. Çoluk çocuk gelip, Ankara’da bir fark yaratmak elimizde.
Let’s Do It! Türkiye ile ilgili daha detaylı bilgi için: www.letsdoitturkiye.org/
