Gelin de hep beraber ülkenin ve futbolun kasvetli havasından uzaklaşalım ve doğuya, Hazar Denizi taraflarına doğru kısa bir futbol yolculuğuna çıkalım. Çok uzağa gitmeyeceğiz, sizi daha küçük bir futbol endüstrisine fakat daha anlamlı bir futbol hikayesine götürüyorum, Tebriz’de. Futbol hiçbir zaman ‘sadece futbol’ olmadı, ve bazen bu durum çok daha bariz olarak gözlenebiliyor; özellikle o topraklarda.
Hem Anadolu Türkçesinde hem de Azeri lehçesinde tam ismi Traktor Sazi Tebriz olan ve İran Devrimi’nden sonra, 1970 yılında kurulmuş olan takımın lakabı ise ‘Qırmızı Qurdlar’. İran’da nüfus olarak yaklaşık 25 milyon kişiyi bulan Güney Azerbaycan Türkleri, 50.000 kişiden fazla kapasiteli stadyumunu hiçbir maç boş bırakmıyor ve özellikle tezahüratlarında Türk kimliklerini unutmadıklarını hiç çekinmeden duyuruyorlar dünyaya:
“Tebriz, Bakü, Ankara; biz hara Farslar hara!” [1]
Transfermarkt’ın verilerine göre futbolcuların değerleri göz önüne alınırsa, bonservis olarak bir Emenike bile bütün takımdan daha pahalı; ancak takımın yarım milyona yakın kayıtlı taraftarı olduğunu gözden kaçmamalı. Yani aslında futbol Güney Azerbaycan’ın bu güzide kulübü ve halkı için hem amaç, hem de araç. Kulübün diğer tezahüratlarında da bu görülüyor: “Kahramanlık bizimdir, İran’a baş olan biziz.”, “Azerbaycan diyarımız, Traktör iftiharımız.”. Yani yüzyıllarca Türk hanedanlarının hüküm sürdüğü İran’da, Azerbaycanlılar aslında Farstır demek, bu 21. yy imparatorluğunda Güney Azerbaycan Türkleri’nin sindireceği bir şey değil diyorlar.
Bahsettiğimiz gibi İran tarihinin büyük kısmında hükümran olmuş bu milletin, gerek Şah döneminde, gerekse Devrim sonrasında Farslaştırma politikalarına karşı yükselen bir sesi bu. Takım gol kaçırmış, galip gelmiş pek önemli değil aslında, önemli olan bu sesin devamı, duyulması ve güçlenmesi. İran gibi politik baskının oldukça yüksek olduğu bir ortamda bu kadar cesur taraftar ve bu kadar keskin bir taraf olmaya çalışmanın bir bedeli de var elbet.
Tarih 15 Mayıs 2015, yer Tebriz. Traktor Sazi, Neft Tahran karşısında ve aynı anda İsfahan da Saipa ile karşılaşıyor. Şampiyonluğun üç adayı Traktor Sazi, Neft Tahran ve İsfahan 57-56 gibi puanlara sahip, ve son dakikalara girilirken hem Traktor Sazi hem de İsfahan ekibi Sepahan rakiplerine üstün. Fakat şöyle bir problem var, Traktor Sazi takımı Sepahan maçını berabere sanıyor; çünkü İran Futbol Federasyonu görevlisi öyle diyor! Sırf bu değil yanlış olan, stadyum çevresinde internet, TV, radyo yani hiçbir iletişim aracı çalışmıyor ve Neft Tahran durumu 3-3’e getiriyor [2]. Bu durumda da eldeki bilgiye göre hareket eden teknik direktör Antonio Oliveira beraberliğe razı geliyor ve aynen Fenerbahçe’nin yaşadığı gibi bir skandal meydana geliyor.
Önceki sezon da benzer mağduriyetleri yaşamış olan bu takım, bu sezon Asya Şampiyonlar Ligi’nde ilk defa yer alıyor. Umarız kendi liginde seyirci rekorları kırmış Traktor Sazi, bu sezon sonunda Sehend Stadyumu’nda hak ettiği şampiyonluk kupasıyla adım atar ve kötü günleri geçmişte bırakır.
Not: Kapak resmi az.trend.az sitesinden, diğer resimler tractor-club.com ve amerikaninsesi.org sitelerinden alınmıştır.
Referanslar
[1] https://www.youtube.com/watch?v=Llr8aP5q-_8
[2] http://www.amerikaninsesi.org/content/traktorsazi-final/2770807.html