Bundan 78 yıl önce, 22.000 kişi ABD’deki Nazi partisi Bund önderliğinde New York’ta büyük bir yürüyüşte bulundu. Geçtiğimiz günlerdeyse, Konfederasyon Generali Robert E. Lee’nin heykeli kaldırılmak istendiğinde neo-Nazi ve alt-right ya da alternatif sağ gibi aşırı ırkçı toplulukların Charlottesville’de son derece şiddetli yürüyüşlerine şahit olduk. Robert E. Lee’nin heykelinin yıkılmasına karşı swastikalı bayrakları, maskesiz yüzleri ve meşaleleriyle yürüyen bu topluluk pek çok kişi için tıpkı Trump’ın 2016’da başkan seçilmesi gibi 2017’de görmeyi beklemediği bir an yarattı. 2016 ABD başkanlık seçimleriyle form bulan ırkçı oluşumlar, Charlottesville’de yaşananlarla şu ana kadarki zirve noktalarından birine ulaştı. 1939’daki yürüyüş büyük bir başarısızlıkla sonuçlanıp, ülkedeki Nazi sempatizanları İkinci Dünya Savaşının da etkisiyle kış uykusuna yatmak zorunda kalmışken, Charlottesville’le tekrar uyanan bu topluluğun ne olacağı henüz meçhul.
Neoconluk, 1970’lerden bu yana Amerikan siyasetinde önemli bir akım iken, 2016 seçimleriyle yerini, belki de geçici bir süreliğine, alt-right’a bırakmış görünüyor. Bu pek nüansa sahip olmayan akımın, ABD’de uygulanan liberal politikalara karşı reaksiyon olarak doğduğu görüşü genel olarak kabul ediliyor. Eşcinsel evliliğin yasallaşması, çokkültürlülük, politik doğruculuk, üçüncü dalga feminizm gibi birçok konudan etkilenen alt-right süregelen sağ hareketinden farklı bir yerde konumlandırılıyor. Beyaz nüfusun gittikçe azalmasına dikkat çeken, hatta ileri gidip bu azalmayı beyaz soykırımı olarak da nitelendiren olduğu ve siyahlarla beyazların ırk karışımı yapmamasını savunan bu akımın içinde liberteryenler, geleneksel muhafazakarlar gibi spektrumun farklı noktalarında olanlar da var. Bu farklı ideolojileri ortak paydada birleştiren en önemli şeylerden biri ise beyaz ırkının üstün olduğuna dair duydukları inanç.
Bu akımın oluşumu ile ilgili bir diğer husus ise ortaya çıktığı platform. Geleneksel siyasi görüşlerin aksine, her ne kadar içerik olarak büyük bir hayal kırıklığı yaratsa da, alt-right 21. yüzyıldan beklentileri karşılar bir şekilde internette ivme kazandı. Kullanıcıların tümünün tamamen anonimlerden oluştuğu 4chan gibi sitelerde popülerleşmeye başlayan bu akım, Trump’ın seçim kampanyasında radikalliğine kendine uygun bir zemin bulup daha da büyük bir kitleye ulaştı. Breitbart isimli alt-right’ın haber sitesinin başkanı olan Steve Bannon’ın Trump’ın seçim kampanyasında ve sonra da kabinede baş stratejist olması da gelişiminde önemli bir rol oynadı. Oluşumu ve gelişimi konvansiyonel ideolojilerden farklı olan alt-right, 21. yüzyılda bizi internetle ne tür farklılıkların beklediğinin de bir habercisi.
Trump’ın başkan seçilmesiyle büyük bir zafer kazanan bu akım, Charlottesville’de yaşananlarla farklı bir boyut kazandı. 11 Ağustos’ta Ku Klu Klux da dahil beyaz üstünlükçü birçok grubun toplanıp “Yahudiler yerimize geçemeyecek”, “kan ve toprak” gibi Nazi döneminden kalma antisemit nefret naraları attılar. Sonraki gündeyse Neo-Nazilerden biri arabasını kalabalığın üstüne sürerek bir kişinin hayatını kaybetmesine sebep oldu. Bu yaşananların üzerine bir de Trump’ın ertesinde yaptığı açıklamalar ABD’de büyük bir deprem yarattı. Açık ve net bir şekilde beyaz üstünlükçü grupları kınayamayan Trump, bir kişinin ölümüne sebep olan bu olayda suçun pek çok tarafta olduğunu da belirtti. Trump’ın bu açıklamasının yarattığı hüsran gözleri kabinesinde baş stratejist olarak bulunan ve alt-right gruplara desteğiyle bilinen Steve Bannon’a çevirdi ve 7 aylık görevinin sonunda Bannon istifa etmek zorunda kaldı. Beyaz Saray’daki en önemli alt-right etkilerinden biri olan Bannon’ın ayrılmasıyla ve Charlottesville’le aslında hep olması gerektiği gibi marjinalleşen alt-right’ın bundan sonra neye evrileceğini söylemek için henüz erken duruyor. Ancak, Beyaz Saray’dan çıkan çelişkili ifadelerin topluluğu cesaretlendirdiğini söylemek mümkün.
- Yazıda kullanılan görseller
http://assets.nydailynews.com/polopoly_fs/1.3405025.1502511323!/img/httpImage/image.jpg_gen/derivatives/article_750/article-charlottesville-4-0811.jpg
https://www.arktimes.com/ArkansasBlog/archives/2017/08/12/white-supremacists-hold-torchlight-rally-in-charlottesville
http://the-mound-of-sound.blogspot.com.tr/2017/08/the-faces-of-charlottesville.htmlAmerican Nazi organization rally at Madison Square Garden, 1939
adreslerinden alınmıştır.