Tarihçilerin görevi, geçmişte yaşanan olayları aktarmaktır fakat tarihçilerin elinde yeteri kadar delil olmadığından dolayı oluşan boşlukları doğru yorumlayarak tamamlamaya çalışırken zorluk çekebilirler. Tıpkı ünlü bir roman serisinin dizi ya da film olarak uyarlanması gibi, tarihi konu alan yapımlar da birer uyarlamadır ve bu uyarlamalar bize geçmişi daha iyi anlamamıza yardımcı olur. İşte geçmişi somutlaştırabilmemize yardım eden bazı film ve diziler:
1-)Munich: The Edge of War (Münih: Savaş Yaklaşıyor)
2021 yılında vizyona girmiş olan bu film, tarihteki en enteresan olaylardan birini ele alıyor. 1938 yılında Münih’te dört liderin Hitler (Almanya), Mussolini (İtalya), Daladier (Fransa) ve Chamberlain (Büyük Britanya) olası bir savaşı engellemek için bir araya geldiği konferansı konu ediniyor. Almanların Çekoslavakya’yı olası işgal etme girişimini engelleme amacında olan ve bir dünya savaşını başlamadan bitirmeye çalışan İngiliz Başbakan Chamberlain, genellikle dış politikada ‘başarısız’ olarak görülür çünkü her ne kadar barış politikası izlemeye çalışsa da savaşa engel olamamıştır. İşte bu başarısız başbakanın gözünden gelişen olayları izlediğimde, I. Dünya Savaşı’ndan sonra İngiltere’nin neden Hitler’e bu kadar fazla taviz verdiğini ve Chamberlain’in neden böyle bir politika izlediğini çok daha iyi anladım. Sürekli kazananlar tarafından yazıldığı iddia edilen Tarih’i, başarısız insanların gözünden okuduğumuzda bakış açımızın değişeceğine inanıyorum.
Ayrıca bu film, savaş patlak vermeden önceki yıllarda insanların Naziler hakkındaki düşüncelerini aktarmakta da gayet başarılı. Üstelik bunu ana karakterler üzerinden yansıtıyor.
Film, gerçek olaylar ve karakterlere dayanırken, ana konusu kurgusal ve kurguyu o kadar esnek bir şekilde oluşturmuşlar ki, tarihin keskin çizgilerini değiştirmemişler. Bu filmde anlatılanlar gerçek olmuş olsa dahi, ki değil, tarihte hiçbir şeyi değiştirmezdi. İşte bu da filmi beğenmemin bir başka nedeniydi.
2-) The Crown
Bir önceki yazımda ( Popülist Liderin Direnişi ) The Crown dizisinin 1952 Londra Hava Kirliliğini ele aldığından bahsetmiştim. Sadece bir sezon izledim. Tarih ve Drama kategorileri çerçevesinde oluşturuşmuş yapımları her ne kadar sevsem de The Crown, bana bile ağır geldi. Dizi, Kraliyet’in İngiltere’de ne kadar önemli olduğunu anlatırken, aynı zamanda sadece sembolik bir değer olduğunu da vurguluyor. Tarihi karakterleri ele alış şekli açısından bakacak olursak, şu ana kadar İngiliz Kraliyet ailesi hakkında yapılmış en iyi yapım diyebiliriz. Dizi, kraliçenin kendini kanıtlama isteği, kraliyet ailesi içindeki entrikaları, modernleşen dünyada hayatta kalmaya çalışan Kraliyet’i, yaklaşan Soğuk Savaş’a karşı İngiltere’nin, Amerika ve Sovyetler arasındaki ilişkisini ve bu sırada hem rakip hem de dost olan Başbakan Winston Churchill ile Dışişleri Bakanı Anthony Eden arasındaki rekabeti çok iyi işliyor. Diziyi sadece aile üyeleri arasındaki entrika için izlerseniz, dizinin anlattığı pek çok tarihi gerçekliği göz ardı etmiş olursunuz.
Şimdi ise politikayı daha iyi anlamanıza yardımcı olabilecek yapımlardan bahsedelim. The Crown’u izlerseniz politikayı gayet güzel anlayabilirsiniz fakat günümüzdeki sistemi daha iyi anlayabilmek ve demokrasinin insanlara tanıdığı fırsatların nasıl kötüye kullanılabileceğini idrak edebilmek için, House of Cards tam size göre!
3-) House of Cards
Netflix’in ilk orijinal yapımı olan House of Cards, Niccolò Machiavelli’nin ‘Zafere ulaşmak için her yol mübâhtır.’ görüşünü kendine düstur edinmiş bir politikacının entrikalarını anlatıyor. Ana karakter Frank Underwood’a Dışişleri Bakanlığı sözü veren başkan sözünü tutmuyor ve Frank’i Kongre’de tutmak istiyor. Kendisine verilen söz tutulmayınca Frank, vaat edilen makamı kendi elleriyle almak için harekete geçiyor. Frank’in hamleleriyle, medya-siyaset ilişkisini çok daha iyi anlayabilir ve güçler ayrılığının ne kadar öenmli olduğunu kavrayabilirsiniz. Bu dizi, Amerikan siyasetini ve sistemini anlamanıza yardımcı olacak, sizi demokrasilerin günümüzde karşı karşıya kaldığı en büyük tehdit olan popülizm ile yüzleştirecek ve tüm politikacılar hakkındaki düşüncelerinizi tekrardan gözden geçirmenize yol açacak.
Sıradaki yapım hem tarihi hem de politik bir dizi: Game of Thrones
4-) Game of Thrones (Taht Oyunları)
Dizinin ne kadar iyi olduğunu söylemeye gerek yok sanırım. Gücü elde etmek ve yedi krallığa egemen olabilmek için birbirleriyle savaşan ailelerin hamleleri bana satranç oyununu hatırlatıyor ve bu yüzden bu diziyi politikayı öğrenmek isteyen herkese öneriyorum.
Tarihi bir dizi olarak da değerlendiriyorum Game of Thrones’u. Her ne kadar kurgusal bir dünyayı ele alsa da dizideki pek çok unsur insanlık tarihini anlamamıza yardımcı olabilecek niteliktedir. Açıklamak gerekirse, tarih denilince aklımıza çoğunlukla siyasi tarih gelir. Savaşlar gelir. Aslında tarih pek çok unsurdan oluşur, geçmişimiz sadece savaşlardan ibaret değildir. Buna rağmen savaşları ve savaşın anlamını iyi idrak edemediğimizi düşünüyorum. Şu tarihte şu savaş oldu ve bu taraf kazandı. İyi ama nasıl? Hangi taktikleri kullandılar, kaç adam savaştı, nerede yapıldı ve ne kadar insan hayatını o savaşta kaybetti? Nasıl öldüler?
Dizinin savaş sahnelerini sansürsüz göstermesi sayesinde bu sorulara cevap bulabiliyorsunuz. Aklınıza bile gelemeyecek savaş sahneleri var ve oldukça gerçekçi. Kurgusal bir dünyada geçmesine rağmen, bize insanlık tarihi hakkında pek çok şey anlatıyor. Savaşın tam anlamıyla ne olduğunu, kadının değerini, soylular ve normal insanlar arasındaki farkı çok iyi bir şekilde gösteriyor.
Daha fazla dizi ve film önerisi ya da istediğiniz herhangi bir konuda yazı yazmamı isterseniz yorum atabilirsiniz. Gelecek yazılarda görüşmek dileğiyle!
