Kafamızda, birçok insan tipine yönelik anlık canlandırmalar yapabiliriz. Bu yazının yazarı hayal edilebilir örneğin. Kucağına ya da çalışma masasının üzerine konmuş bir laptopta “tıkır tıkır” bir şeyler yazmaya çalışan bir kadın belirebilir kolaylıkla. Canlandırma yapmak kolaydır. Örneğin bir kadın düşünün, tüm gün evin mutfağında çocuklarına yemek pişirmekte. Bir kadın düşünün, akşam kocası gelsin diye evin kapsını gözlemekte; bir kadın düşünün doğurmak üzere, suyu gelmekte; bir kadın düşünün elinde çekirdek komşunu gözetlemekte. Bir de bir kadın düşünün, kocası bir suikast sonucu göçüp gidince, kocasının partisinin başına geçip üç kere de başbakanlık yapabilmekte; ülkesinin ismini değiştirip kızını da o ülkenin cumhurbaşkanı yapabilmekte. Son örnekteki gibi bir kadını canlandırmak diğerlerine nazaran daha zor olmuş olmalı. Eğer canlandırmak pek mümkün olmadıysa, Sirimavo ve Chandrika’nın hikayelerini mutlaka öğrenme zamanınız gelmiştir.

[box_dark]Sirimavo Bandaranaike, (d. 17 Nisan 1916 – ö. 10 Ekim 2000)[/box_dark]

6a0134811e8172970c01543244f7e2970c[pullquote_left]Dünyanın ilk kadın başbakanıdır.[/pullquote_left] Kendisi Seylan’ın – daha sonra bizzat kendisi ülkenin adını Sri Lanka olarak değiştirmiştir- üç kez başbakanı olmuştur. Süleyman Demirel kadar çok başbakan olmasa dahi, onun gibi ülkenin kaderini değiştiren önemli dönemlerde başbakanlık yapmıştır. Sri Lanka Avrupa’da yahut Amerika kıtasında olmamasından mütevellit, bugüne kadar ismini neredeyse hiç duymadığımız oysa döneminde yaşanan olayları dolayısıyla hakkında çokça konuşulması gereken isimlerden biridir.

1960-65,1970-77 ve 1994-2000 yılları arasında 3 kez başbakanlık yapmıştır.

Altı kardeşin en büyüğü olan Sirimavo’nun babası, Seylan Senato üyesidir. Politikacılığın genetik faktörlerle birbirine aktarıldığı bir aileden gelen Sirimavo,  Budist eğitim veren bir okulda okumuş ve yine bir politikacı ile hayatını birleştirmiştir. 1959 yılında, Sirimavo kırk üç yaşında iken, başbakan olan kocası Solomon Bandaranaike bir suikast sonucu öldürülünce, karısına da bir nevi politikacılık kariyerini miras bırakmıştır. Eşinin başkanlık ettiği Sri Lanka Özgürlük Partisinin başına geçmiştir. Aynı zamanda savunma ve dışişleri bakanlığını da yürütmüştür. Eşinin başlattığı politik adımları sürdürmüştür. Tüm özel okullar devletleştirilmiştir. Sosyal adaletçi bir iktisadi politika güdülmüş, devletçiliğe önem verilmiştir. Dış güçlerden etkilenmemek için kendi içine dönük siyasi politikalar izlemiştir.

Sirimavo_Ratwatte_Dias_Bandaranayaka_(1916-2000)_(Hon.Sirimavo_Bandaranaike_with_Hon.Lalith_Athulathmudali_Crop)Tüm sosyal politikalar rağmen 1965 yılında ülkenin içinde bulunmuş olduğu ekonomik krizle birlikte, beş yıllık bir süre için Sirimavo koltuğunu bırakmıştır. Türkiye’de birçok siyasetçinin de başına geldiği gibi “koltuk fetişi” yaşayan Sirimavo, 1994  yılında 3.kez başbakan seçilirken, başbakanlığa onu öz kızı Chandrika Kumaratunga atanmıştır. Böylelikle, Yakın Çağ demokrasi tarihinde ilk kez bir anne-kız iktidarı dönemi başlamış olmuştur. Sanıyorum insanlık tarihinin en çok dikkat etmesi gereken dönem, birbirlerine bağlı iki kadının iş birliği içinde olması gerektiğidir. Nitekim, Chandrika Kumaratunga koltuğuna oturur oturmaz ülkenin başlıca sorunu olan Tamil kaplanlarının ayrılıkçı isyanlarıyla uğraşmıştır. Önceleri konuya ılımlı yaklaşmışsa da daha sonra askeri operasyonlara ağırlık vermiştir. 1999 yılında görev süresinin bitimine 1 yıl kala erken cumhurbaşkanlığı seçimi çağrısı yapan Kumaratunga, seçime birkaç gün kala yapılan suikasttan bir gözünü kaybederek sağ kurtulmuş ve 21 Aralık 1999 tarihinde muhalefetin adayını yenerek ikinci kez cumhurbaşkanı seçilmiştir. [quote]Forbes dergisinin yaptığı araştırmaya göre dünyanın en güçlü 25. kadınıdır.[/quote]

http://www.youtube.com/watch?v=gEfZEpcAczI
[box_dark]LAFI UZATMA SADEDE GEL[/box_dark]

indirSirimavo’nun yapmış olduğu nice iktidar savaşları, dönemi boyunca yaşamış olduğu birçok olay söz konusudur. Fakat yazının biyografi tadında devam etmemesi adına Sirimavo’nun konuşmamız gereken özellikleri vardır. Sirimavo, kökten politikacı olan bir ailede dünyaya gelmiştir öncelikle. Başarılı bir erkek politikacının, orta seviyeli bir memur ailesinden, çiftçi bir babası olan bir aileden, bir mühendis çocuğundan olabileceğini biliyoruz. Peki kadınların bir başbakan, cumhurbaşkanı  olabilmesi, bu koltukta oturabilmesi ve hatta daha sonra tekrar tekrar başbakan seçilmesi nasıl mümkün olabilir? Sirimavo’nun kızı Chandrika Kumaratunga’nın cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturmadan önce bir erkeğinki ile aynı zorlukları mı yaşamıştır? Şüphesiz, politikanın günde en az üç öğün yemek yerken konuşulduğu bir aile ortamında büyümek. Sirimavo için önemli bir etken olmuştur. Kocasının bir suikaste  kurban gitmesi, eşinin yarım bıraktıklarını tamamlamak istemesine yol açmış olmalıdır. Başarılı bir kadın politikacı örneği ise yanı başında olan Chandrika için ise cumhurbaşkanlığı ailesinden de önemli danışmanları olacağında diğer politikacılara nazaran çok zorlu geçmemiştir.

chandrika1 Sorular oldukça fazla, cevapların hiçbiri ise net değil. Fakat Türkiye’de kadın bir cumhurbaşkanı olmanın, anadan babadan doğma politikacı olunması halinde bile kolay bir şey olmadığını biliyoruz.  Ancak önemli siyasi kararlar alınabilirlik adına, siyasi başarı adına; Afrika’nın bir ucunda, adını dünya başarı listelerine yazdırmış kadınlar varsa eğer, Türk siyasetinin de belki de böyle bir analı-kızlı politikalara ihtiyacı vardır.

Leave a Reply