Marie Curie
Bilimde ve bilim camiasında kadının yeri yıllardır konuşulmakta, tartışılmaktadır. Bilimde kadının yeri denilince nedense sadece deney tüpleriyle uğraşan ve verileri not eden Marie Curie’nin siyah-beyaz fotoğrafları gelir aklımıza. Peki, sadece Madam Curie miydi bilimle uğraşan kadın. Neden bilim camiasında bütün yükü bu asil kadının sırtına yüklüyoruz. Yazar arkadaşlarımızda Büşra Gözübüyük’ün, “Dünyanın Bilime, Bilimin de Kadına İhtiyacı Var” yazısında da bahsettiği gibi tarihte Hypatia, Hildegard, Ada Lovelace, Emili du Châtelet ve daha nice bilime sevdalanmış, kâinatın sırlarını çözmek için canla başla çalışan, saygıdeğer bilim kadınları vardı.
Eğer bilim tarihinde kadının yerini öğrenmek isterseniz Büşra arkadaşımızın güzel çalışmasına bakabilirsiniz. Ancak ben bu yazımda bütün bunların ötesinde bilim ve kadın arasındaki bağlantıyı biraz yükseklere taşıyacağım. Tarihteki saygıdeğer ve cesur iki kadın astronotun isimlerini yeniden gündeme taşıyacağım. Onlar NASA’nın incileri Dr. Sally Kristen Ride ve Mae Carol Jemison’dan başkası değillerdi.
Dr. Sally Kristen Ride (26 Mayıs 1951-23 Temmuz 2012)
ABD’li kadın astronot ve astrofizikçi,
Stanford Üniversitesi fizik bölümü mezunudur. Kadın astronot, 1938 yılında 32 yaşındayken Challenger mekiği ile uzaya giden ilk kadın astronot oldu. Ride, 2001 yılında kendi adına kurduğu Fen Bilimleri Eğitimi şirketinin başkanı olarak çalışıyordu.
ABD’nin ilk kadın astronotu Sally Ride, 61 yaşında pankreas kanseri nedeniyle hayatını kaybetti.
Mae Carol
Jemison
Amerikalı fizikçi ve NASA astronotudur. 12 Eylül 1992’de “Endavour” isimli uzay mekiği ile yörüngeye çıktığında uzayda seyahat eden ilk Afroamerikan kadın oldu. Tıp eğitimi ve kısa süre genel uygulamalarda çalıştıktan sonra 1985 ile 1987 yılları arasında barış gönüllülerinde hizmet etti. Daha sonra NASA tarafından astronot gönüllülerine katılmak için seçildi. 1993 yılında teknolojinin günlük hayata uygulamaları konusunda araştırmalar yapan bir firma kurmak için NASA’dan istifa etti. Birkaç kez televizyonda çıktı ve bunları biri Uzay Yolu: Yeni Nesil dizisinin bir bölümünde aktris olarak yer almaktı. Kendisi hem bir dansçıydı hem de bilim, mühendislik, edebiyat ve uygarlık tarihi alanlarında 9 adet onursal doktora sahibiydi. Kendisi şu an “100 Yıllık Uzay Gemisi” organizasyonunun yöneticisidir.
Bilimde kadın konusunun politik ve sosyal yönünü aylarca belki yıllarca tartışabilir ve bir sonuca varamayabiliriz ama yukarıdaki gururlu, cesur ve zeki kadınların hayatlarını araştırmak ve onlardan cesaret almak bütün bu tartışmalardan daha etkili bir sonuç verebilir. Sonuç olarak sadece konuşarak hiçbir yere varamayız. Bazı cesur insanlar fitili ateşleyip süreci başlatmak zorundadır. Zaten arkasından gelecek bir kitle kendiliğinden oluşur.
Not: Bu yazıya ilham kaynağı olan organizasyon ve bu yazının kaynağı büyük ölçüde Ankara Bahçeşehir Koleji İlköğretim Okulu Bilim Şenliğidir. Görüyorsunuz bilginin nereden geleceği hiç belli olmuyor. Bu güzel şenliği hazırlayan çocuklara ve öğretmenlerine teşekkür ediyoruz.
Kaynakça:
- Ankara Bahçeşehir Koleji Bilim Şenliği
- http://gazetebilkent.com/2015/04/09/dunyanin-bilime-bilimin-de-kadina-ihtiyaci-var/
