Dünya yüzeyinin %71’i, yetişkin bir insanın da %60’ı sudan oluşmaktadır. Hayati fonksiyonların gerçekleşebilmesi için önemli olan bu sıvıyı kirleten ve bu nedenle canlı yaşamını olumsuz etkileyenler de bizleriz. Sanayi devriminden sonra hızla artan su kirliliği problemi insanlar dahil birçok canlıyı tehdit ediyor. “İnsanlar” yazdım çünkü biz ancak kendimize zarar geldiğini fark ettiğimizde sorunu ortadan kaldırmak için çaba gösteriyoruz ne yazık ki. Eğer bu Dünya’daki yaşama kurallarını biz koyuyorsak her canlıyı korumak da bizim görevimiz olmalı ve her birey bunun bilinci içerisinde olmalı. Konumuza geri dönelim. Su kirliliği suyun kalitesinin azalması demektir yani bir canlıya sağladığı yararın azalması. Elinizde bir bardak su olduğunu düşünün. İçerisine bir damla mürekkep damlattığınızı hayal edin şimdi. Yeterli süre beklediğinizde damlattığınız mürekkebi fark etmemeye başlarsınız. Mürekkep hâlâ oradadır ama suya oranla miktarı çok daha az olduğundan içerisinde kaybolmuş gibi gözükür. İşte sanayi devriminden önce de insanların yarattığı su kirliliği bu şekildeydi. Evet kirletiyorduk ama etkisi o kadar azdı ki zarar vermiyordu. Şimdi ise Dünya’da  7 milyar insan var. Bardağa döktüğümüz mürekkep artık kendini belli ediyor.

inkinwater

Dünya’da bulunan suyun kaynağı iki tanedir: yeryüzü suları ve yeraltı suları. Biz insanlar öyle başarılıyız(!) ki her ikisini birden kirletebiliyoruz.  Su kirliliğinin ilk nedenlerinden biri kanalizasyon atıkları. 7 milyar insandan söz ettik, şimdi bu kadar insanın yarattığı kanalizasyon atıklarını düşünelim. Tabii bu 7 milyar insanın hepsi mükemmel koşullarda yaşamıyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre 780 milyon insan sağlıklı içme suyuna ulaşamıyor, 2.5 milyar insansa hijyenik tuvaletleri kullanamıyor. Her sene 5 yaşının altındaki 760 bin çocuk ishal water-pollutionsebebiyle hayatını kaybetmekte. İşlenmemiş kanalizasyon atıklarının direkt deniz veya okyanuslara akıtılması elbette ki büyük sorunlar doğurmakta. Her gün sadece 1 ülkeden tonlarca kanalizasyon atığı denizlere ve okyanuslara akıtılmakta. Şimdi kanalizasyon atıklarının canlılara ait atıklar olduklarını ve zaten %90’ının su olduğunu söyleyeceksiniz. Evet haklısınız fakat geriye kalan %10’da aldığımız ilaçlarda bulunan kimyasallar ve hasta olanların virüsleri var. Yediğimiz yiyeceklerde bulunan kimyasalları ayrıca ele almamız lazım. Tarlalarda kullanılan kimyasallar hem yağmur suyu ile karışarak yeraltı sularını hem de yiyeceklerimizin üzerinde veya içerisinde bulundukları için atıklarımızda da yer alarak yeryüzü sularını kirletmekte. Öte yandan gübre görevi gören atıklarımız ve yine tarlada gübrelemek için kullanılan kimyasallar olması gerektiğinden fazla miktarda suya salınmakta. Bu da kimi alg ve plankton türlerinin kontrolsüzce çoğalmasına sebep olmakta. Bu türlerin kimileri zehirli  atıklar üretmekte kimileri ise suda bulunan oksijen seviyesini düşürmekte ve bu nedenle civardaki diğer canlıların yaşamını yitirmesine sebep olmakta. Hayatını kaybeden canlılar ise bu türlere yiyecek olmakta ve koşullar sağlandıkça bu türlerin çoğalmasına yol açmakta. Her gün kullandığımız temizlik maddelerinden söz etmezsek olmaz. Kullandığımız her temizlik maddesini su ile kullanmakta ve sonra onları kanalizasyona göndermekteyiz. Bu kimyasallar yine sudaki yaşamı tehdit etmekte ve toplu balık ölümlerine sebep olmakta.

10-742-Harmful-Algal-Bloom-illustration-redtide

Suya karışan petrol de sorunun bir parçası. Her sene gemilerle taşınan tonlarca petrol elbette ki okyanusa sızıyor. Bu hesaba bir de kaza yapan gemileri ekleyin. 1989’da Alaska’da 44 milyon litre petrol okyanusa döküldü. Tahminlere göre 1000 ila 2800 su samuru, 34 bin ila 250 bin kuş bu kaza sonucu öldürülmüş oldular. Petrol ürünü olan plastik bir başka neden. Plastiğin doğada uzun süre boyunca bozulmadan kalabildiğini artık hepimiz biliyoruz. Mesela bir plastik şişe ancak 450 yıl içerisinde okyanusta çözünebiliyor.  Zehirli olmaları bir yana dursun bu plastikleri yiyecek sanıp yiyen deniz canlıları ve kuşların sayısı o kadar fazla ki. Bu durum onların yaşam koşullarını olumsuz etkiliyor ve birçoğunun hayatına mal oluyor. Oil Pollution Effects

 

Yabancı türler de ayrı bir konu. Gemilerden atılan sularla doğal ortamları olmayan bölgelere ulaşan türler doğal ortamlarındaki yırtıcılara maruz kalmıyorlar bu nedenle kontrolsüzce çoğalarak o bölgede bulunan ev sahibi türlerin yaşamına engel oluşturuyor.

Radyoaktif atıklar modern Dünya’mızın tehlikelerinden. Fukishima nükleer reaktör patlamasını hatırlarsınız. Kazadan yıllar sonra bile suyun radyoaktivitesi hayat için tehlike oluşturabilecek nitelikte.  Avrupa’da bütün bunları umursamadan radyoaktif atıklarını okyanusa salan İngiliz Sellafield ve Fransız Cap La Haque nükleer enerji santrallerini kınamamak elde değil.  Nükleer santrallerden bahsedince termal kirlilikten bahsetmek gerek. Gerek nükleer santrallerin reaktörlerini soğutmak için okyanus veya deniz suyunu kullanmaları sonucu olsun, gerek doğadan aldıkları temiz suyu ısınmış ve kirlenmiş bir şekilde doğaya geri bırakan fabrikalar yüzünden olsun, su olması gerekenden daha sıcak hale geliyor. Suyun sıcaklığının artması demek suyun içerisinde bulunabilecek oksijen seviyesini azalması anlamına geliyor bu da aerobik canlıların hayatlarını tehlikeye sokuyor.

radioactiv

Doğada her şey döngüden ibarettir. Kirlettiğimiz şeyler bize kirli olarak geri dönecektir.  Eninde sonunda kirlettiğimiz suyu tekrar içeceğiz. Bu duruma son vermeye çalışmazsak bu nedenle biz “insanlar”da toplu ölümlere kurban gideceğiz. Bir nevi yine kendi kendimizin katili olacağız. Dünya’ya çok şey kattık, kabul ediyorum fakat verdiğimiz zarar bundan kat kat daha fazla ve doğa her zaman kendini kurtaracak yolu bulur.

 

Kaynakça:

http://www.explainthatstuff.com/waterpollution.html

Harmful Algal Blooms in the Great Lakes

https://www.sciencedaily.com/terms/algal_bloom.htm

http://water.usgs.gov/edu/earthhowmuch.html

http://water.usgs.gov/edu/propertyyou.html

 

Kapak Fotoğrafı:

http://cdn.history.com/sites/2/2014/01/iStock_000010436173Large-H.jpeg

Fotoğraflar:

http://favim.com/610/201105/29/Favim.com-black-and-white-glass-ink-photography-water-59333.jpg

http://ste.india.com/sites/default/files/2015/11/15/432189-water-pollution.jpg

http://3.bp.blogspot.com/-NI1jfZMT6rk/USnHgOvXcuI/AAAAAAAAA1k/Qul8Kj-0I0A/s640/Oil+Pollution+Effects.jpg

http://cdn3-www.webecoist.momtastic.com/assets/uploads/2009/03/radioactive1-468-x-328.jpg

http://www.miseagrant.umich.edu/wp-content/blogs.dir/1/files/2012/05/10-742-Harmful-Algal-Bloom-illustration-1579px.jpg

Leave a Reply