İnternet yıllardır hayatımızda, gittikçe de gelişiyor. Youtube’de, Vikipedi’de, bloglarda dakikalarımızı harcıyoruz. Fakat arama motorlarıyla yaptığımız tüm faaliyetler buz dağının sadece yüzeyi yani surface web olarak tanımlanıyor. Çoğumuzun göremediği alt ve büyük kısım ise deep web, öyle büyük ki internetteki bilgilerin %90’ı buradan oluşuyor.
Arama motorları, yüzeydeki webde aradığımız terimleri içeren siteleri bulmak için tasarlandı. Chrome, Firefox, Edge gibi bu motorlar, her siteyi ziyaret edip ileride yeniden bulmak için “crawler” denen bilgisayar programlarıyla siteleri bir dizine ekliyor. Bunun aksine deep webi bu şekilde bulmak pek mümkün değil. Mesela bazıları güvenlik duvarları veya parolalar arkasında gizleniyor, bazıları da hiçbir yerden link (bağlantı) almadığı için “crawler” tarafından bulunamıyor. Deep webin içeriğine bakacak olursak akademik dergiler, finansal raporlar, resmî belgeler, şirket yerel ağları, mesajlaşma alanları, ücretli abonelik gerektiren içerik siteleri ve daha çok fazlası bulunabilir. Ne yazık ki bu “fazla”nın bazıları olumsuz faaliyetler de içerebilir: korsan yazılımlar, yasa dışı yayınlar vb. Bu da Dark webin ta kendisi oluyor: deep webin karanlık bir parçası.
Karanlıklığını siber suçların ana merkezi olmasından alan bu diyar, yasa dışı mal ve bilgi ticaretinin göbeği. Yalnızca özel yazılımlar kullanılarak erişilebilen dark net, dikkatsiz ziyaretçileri için virüs, fidye yazılımı, botnet yazılımı gibi risklerle karşılayabiliyor. Dark nete erişmek “Tor” (The Onion Router) adlı yazılımla mümkün. Bu, birden fazla katman kullanarak IP adreslerini gizleyen, bu sayede anonimliği koruyan bir yazılım.
Dark net forumlarındaki mesajların %90’ının siber suç işleyen biriyle anlaşmak isteyen alıcılarla dolu olduğunu düşünürsek buradan uzak durmakta fayda var!
KAYNAKÇA
- Smith, M. (2022, Ocak). What is Darknet?. How it Works. 39, 56-57.
- Google. (2020). Derin Web (Deep Web) – Karanlık Web (Dark Web) karşılaştırması. [Dijital fotoğraf]. Smartmind. https://www.smartmind.com.tr/derin-web-karanlik-web-karsilastirmasi-i-960 adresinden elde edildi.