İsveç’te gerçekleştirilen bir araştırma, dronların otomatik eksternal defibrilatörlerin (ani kalp durması durumunda hastaya elektrik şoku verilmesi için kullanılan bir cihaz) hızlı bir şekilde hastalara ulaştırılmasında ne kadar etkili olabileceğini ortaya koyuyor. “The Lancet” tıp dergisinde yayımlanan bu çalışma, acil durum müdahale süreçlerini baştan sona değiştirme potansiyeli taşıyan dronların, özellikle kalp krizi vakalarında hastalara daha hızlı ve etkili bir şekilde müdahale edilmesini sağlayabileceğini gösteriyor.
Çalışmanın en etkileyici sonucu bu cihazların dronelar aracılığıtla hastalara ambulanstan daha önce gelmesi oldu. Ortalama 3 dakika 14 saniye olan bu fark, özellikle kalp krizi geçiren hastalara müdahalede hayati öneme sahip. Hızlı bir şekilde ulaşılan defibrilatörler, hasta için kritik olan erken defibrilasyon sürecini başlatabilir, böylece hayatta kalma şansını artırabilir.
Araştırma ekibi, dronların acil durum müdahale süreçlerine getirdiği bu dinamik değişikliğin, özellikle uzak veya kırsal bölgelerde yaşayan hastalara büyük fayda sağlayabileceğine dikkat çekiyor. Uzak bölgelerde ambulans varış süreleri genellikle daha uzun olduğundan, dronlar daha hızlı ve erişilebilir bir alternatif sunarak hayati öneme sahip olan defibrilatörleri hastalara daha çabuk ulaştırabilir.
Çalışma, dronların potansiyelini net bir şekilde ortaya koymakta. Dronlar, hava yolu kontrolünden kaynaklanan kısıtlamaların ötesine geçerek, hızlı bir şekilde olay yerine ulaşma yetenekleriyle öne çıkıyor. Ancak, çalışma, bu dronların teknik kısıtlamalara ve belirli hava koşullarına bağlı olarak operasyonlarını gerçekleştiremediği durumları da belirtmektedir. Bu kısıtlamalar, gelecekteki benzer uygulamalarda dikkate alınması gereken önemli faktörlerden biri.
Araştırmacılar, elde edilen sonuçların, dronların acil durum müdahale sistemlerine entegre edilebileceğine dair güçlü bir argüman sunduğunu belirtiyor. Ancak, bu yenilikçi yaklaşımın genel popülasyon ve farklı coğrafi koşullar için ne kadar geçerli olduğunu değerlendirmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğu vurgulanıyor.
Çalışmanın başka bir dikkat çekici bulgusu da, dronlar aracılığıyla hastalara ulaştırılan defibrilatörlerin çoğu zaman ambulans varış sürelerinden önce bağlanamadığı gerçeği. Bu durum, acil durum merkezlerindeki çalışanların, tek bir görgü tanığı olan durumlarda defibrilatörlerin müdahale süreçlerini başlatmak için çekinceleri olduğunu gösteriyor. Bu konudaki protokollerin ve eğitimlerin daha da geliştirilmesi, dronlar aracılığıyla defibrilatörler kullanımının etkinliğini artırabilir.
Sonuç olarak, İsveç’te gerçekleştirilen bu önemli araştırma, dronların acil durum müdahale süreçlerine getirebileceği yenilikçi ve etkili bir bakış açısını ortaya koyuyor. Gelecekte, benzer çalışmaların artmasıyla birlikte dron teknolojisinin acil durum hizmetlerinde daha yaygın bir şekilde kullanılması ön görülüyor.
Kaynakça:
Schierbeck, Sofia, et al. “Drone delivery of automated external defibrillators compared with ambulance arrival in real-life suspected out-of-hospital cardiac arrests: A prospective observational study in Sweden.” The Lancet Digital Health, vol. 5, no. 12, 2023, https://doi.org/10.1016/s2589-7500(23)00161-9.
