Julius Wagner-Jauregg 1857-1940 yılları arasında yaşamış Avusturyalı bir psikiyatrist ve nörologdur. Kendisi aynı zamanda 1927 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü kazanmıştır. Nobel ödülünü kazanmasına neden olan araştırmalarına ise 1887 yılında başlamıştır.
Araştırmaların temeli Julius Wagner-Jauregg’in gözlemlerine dayanıyor aslında. 1883 yılından itibaren Viyana Üniversitesi’nde psikiyatrist olan görev alan Wagner-Jauregg, belli nörolojik hastalıklara sahip insanların ateşli hastalıklara yakalandıktan sonra kendilerini daha iyi hissettiklerini gözlemlemiştir. Bundan yola çıkarak da 1887 yılında ateşli hastalıkların zihinsel bazı hastalıkları tedavi edebileceği düşüncesi ile araştırmalarına başlamıştır. Hastaların ateşini çıkaracak hastalık olarak ise sıtma hastalığını seçmiştir.
Sıtma, plazmodyum adında bir parazit ile oluşur. Sıtmanın yayılmasının temel nedeni olan sinekler, sıtma hastalarını ısırdıklarında sıtmayı taşımaya başlarlar. Daha sonra sağlıklı insanları ısırdıklarında onlar da hastalığa yakalanır. Her ne kadar sıtmayı o dönemde tamamen iyileştirmek mümkün olmasa da kinin adındaki bir hammaddeyi içeren ilaçlar ile sıtmanın kontrol altına alınması mümkündü. Kolayca kontrol edilebilir olması da Wagner-Jauregg’in bu hastalığı seçmesinde rol oynamıştır.
İlk etapta, Wagner-Jauregg’in çalışmaları neredeyse hiç olumlu sonuçlar vermemiştir. Yine de, birçok denememin ardından Wagner-Jauregg sıtmayı kullanarak bazı kısmi felç türlerini ve cinsel yolla bulaşan bakteriyel bir hastalık olan frengiyi iyileştirmeyi başarmıştır. Hatta Wagner-Jauregg bu tedavi ile beraber 200’ün üstünde hastayı iyileştirmiştir. Yine de antibiyotik üretimindeki ve kullanımındaki gelişmeler nedeniyle tedavilerde sıtma kullanımı giderek azalmıştır. Her ne kadar bu tedavi yöntemi zamana yenik düşse de Wagner-Jauregg’in araştırmaları tıpta yeni bir çalışma alanının ortaya çıkmasına neden olmuştur: şok tedavisi.
Şok tedavisi daha çok hastaya elektrik akımı verilmesi olarak bilinse de aslında hastayı şoka sokarak iyileştiren her türlü tedaviye bu isim verilmektedir. Şok tedavisi hem hastaya elektrik akımı verilmesi şeklinde hem de hastaya çeşitli ilaçların verilmesi ile gerçekleşebilir. Wagner-Jauregg’in sıtma ile frengiyi iyileştirmesi ise şok tedavisinin ilk örneği olarak kabul edilir. Kendisine Nobel ödülünü kazandıran da tam olarak bu olmuştur. Bu ödül ile birlikte Wagner-Jauregg Nobel ödülü kazanan ilk psikiyatrist olmuştur. O yıllarda yaşamış ve önemli araştırmalar yapmış psikiyatristler arasından Nobel için Wagner-Jauregg’in seçilmesinde ise yaptığı araştırmaların teorikten çok pratiğe dayanması ve tedavinin sonuçlarının gözlemlenmesi önemli rol oynamıştır.
https://www.psychiatrictimes.com/view/first-psychiatrist-accepts-nobel-prize-medicine-december-1927
https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/1927/summary/
https://www.whonamedit.com/doctor.cfm/2753.html
