1 Kasım 2015 seçimleri yaklaşırken ve Türk Lirası’ndaki dalgalanmalar devam ederken dikkatleri partilerin ekonomik vaatleri veya ‘ne olacak bu ekonomik belirsizlik’ meselesinden başka konu çekmez hale geldi. İçinde bulunduğumuz ekonomik istikrarsızlık devam ettiği için partilerin bu duruma yönelik enflasyonu veya işsizliği düşürme vaatleri oldukça fazla. Bu vaatlerin gerçekleştirilebilirlik oranları çok rahat tartışma konusu olabilir, keza olmakta da. Ne var ki işsizliği veya enflasyonu düşürmeye yönelik klişe propagandalar bir kenara bırakıldığında veya artık dillere pelesenk olan ‘ekonomik büyüme’ görüngüsü bir kenara bırakıldığında, acaba hangi parti farklı olarak ne öneriyor bir incelemek lazım. Bu sebeple başta TBMM’nin 25. döneminde seçim barajını geçerek meclise milletvekili sokabilen HDP, CHP, Ak Parti ve MHP olmak üzere partilerin ekonomik problemlere hangi çözüm önerileriyle yaklaştıklarını merak edenlere tek tek her birinin seçim programlarının ‘tarım’ özelindeki kısmından bahsedeceğim.
Tarım konusundaki vaatleri merak etmem kesinlikle tesadüf değil. Her zaman verimli topraklarıyla övünülen Türkiye’de çiftçinin durumu içler acısı. Üstelik bu durum “2014 yılı dış ticaret verilerine göre, Türkiye’nin tarımda dış ticarette 700 milyon dolarlık fazla vermiş” olmasına rağmen böyle. Bir de dış açık vermiş olsak, siz düşünün çiftçinin hâlini.
Gıda üretimi alanında yatırım yapmaya istekli kaç sermayedar var ülkemizde? İşin aslı, zaten köklü olan gıda firmaları haricinde, bu alanda yeni yatırımlar yapmaya istekli girişimci sayısı oldukça az. Bunun en önemli nedenlerinden biri inşaat sektöründe yaşanan patlama. Bir defa inşaat sektöründe yatırımcının yapması gereken planlama tarım sektörüyle ilgili açılacak yapılan herhangi bir fabrikaya yapılması gereken planlamanın yanında devede kulak kalır. Maliyeti, planlaması, dağıtımı, sağlık kontrolü, gıdanın tüketiciye ulaşması derken tarım gerçekten titizlik bekleyen bir ekonomik faaliyet. Haliyle, Türkiye’nin en iddialı olabileceği konulardan biri olan tarımla ilgili kimin ne önerdiği son derece önemli. Partilerin vadettiği onlarca reform ve düzenleme arasından seçtiğim aşağıdakiler, kanımca dikkate değerler.
HDP
“Bugün ucuz emek işgücüne dönüşmüş olan topraksız köylülerin ya da yerlerinden edilmiş yurttaşlarımızın kendi topraklarında yaşamlarını idame ettirebilmeleri için hazine arazilerinin, eski mayınlanmış arazilerin tarımsal üretime açılması için hukuki temel oluşturulacak. “
(Halkların Demokratik Partisi 2015 Seçim Beyannamesinden)
CHP
“ÇİFTÇİLERE EKONOMİK DESTEK”
- Çiftçinin üretim amaçlı kullanacağı mazotun litresini 1,80 TL’ye düşüreceğiz.
- Tarım sektöründe kendi işinde çalışanların sosyal güvenlik primlerini 30 yaşına kadar Hazine’den karşılayacağız.
- Desteklenecek tarım ürünlerini ve her ürün için destek tutarını bir yıl önceden açıklayacağız.
(Cumhuriyet Halk Partisi; 1 Kasım 2015 seçimlerine yönelik seçim bildirgesinden)
Ak Parti
“2015 yılında 10 Milyar TL nakit olarak hibe desteği vereceğiz.”
“Tarımsal planlamada kullanılan bütün verilerin üretildiği noktada derlenerek sürekli veri akışını sağlayacak olan Ülkesel Tarım Envanteri Takip Sistemlerini (ÜTES) yaygın ve etkin bir şekilde uygulamaya koyacağız.”
(Ak Parti 2015 Seçim Beyannamesinden)
MHP
“Mayınlı araziler mayından arındırılarak tarımsal amaçlı kullanılmak üzere yoksul çiftçilere dağıtılacaktır.
Genetiği bozulmamış ürünlerin korunması ve geliştirilmesine önem verilecektir. Bitki ve hayvan varlığının korunması amacıyla “Gen Bankası” kurulacaktır.”
(Milliyetçi Hareket Partisi; 2023’e Doğru Yükselen Türkiye Sözleşmesinden)
KP
“Ama asıl kavgamız paranın saltanatı ile. Patronlara, sömürücü zengin takımına, açlığın ve yoksulluğun, karanlığın ve yobazlığın asıl nedeni olan para babalarına verilecek dersimiz var. “
(Komünist Parti 2015 Seçim Bildirgesinden)
LDP
Tarım ve hayvancılıkla uğraşanlardan bir süre hiç bir vergi alınmayarak gelir düzeyleri yükseltilecektir.
Öncelikle, yurdumuz serbest finansal bölge haline getirilerek yapılacak düzenlemelerle finans sahiplerinin güven duyması sağlanacak, finansman sorunu ortadan kaldırılarak, tarım ve hayvancılık alanında da çok sayıda gerçek çiftçilerin ortak olarak A.Ş. lerin en ucuz krediyi kullanması sağlanacaktır.
(Liberal Demokrat Parti; 2015 Seçim Bildirgesinden)
SAADET
Üniversite-çiftçi işbirliği sağlanacak; tarımda eğitim, özellikle üreticilerin talepleri ve iş durumları göz önüne alınarak, sürekli hale getirilecektir.
(Saadet Partisi Parti Programından)
Kaynakça
http://www.dunya.com/guncel/tarimsal-ihracatta-irak-ithalatta-rusya-lider-252188h.htm
http://www.halklarindemokratikkongresi.net/temelmetinler/program/50
https://www.chp.org.tr/Public/1/Folder//52608.pdf
https://www.akparti.org.tr/site/haberler/secim-beyannamesi-aciklandi/73293#1
http://www.mhp.org.tr/usr_img/_mhp2007/kitaplar/MHP_2011_SecimBeyannamesi.pdf
http://www.ldp.org/wp-content/uploads/2015/05/2015-SECIM-BILDIRGESI.pdf
