Bilim Kurgunun Son Hali: “Orphan Black”

Senaristliğini Graeme Manson’un yaptığı, yönetmen koltuğunda John Fawcett’in oturduğu ‘Orphan Black’ bir bilim kurgu televizyon dizisi. Her biri on bölümlük iki sezonu yayımlanan Orphan Black’in üçüncü sezonunun 2015 ilkbaharında başlaması bekleniyor.

Son dönem yabancı dizilerinin favori konularından biri bilim kurgu.  Bu türe gösterilen ilginin artmasındaki en büyük etkenin; teknolojinin ilerlemesiyle insanların imkansıza ve heyecana yöneliminin somut çabalara dönüşmesi olduğunu düşünüyorum. Film ve dizi sektörünün, doğduğu andan itibaren, en büyük damarlarından biri olan bilim kurgu, görsel efektlerin de gelişmesiyle izleyicisine istediğini vermek için şaha kalktı. Her ne kadar; birçok bilim kurgu dizisi yetersiz oyunculuklar, kısır senaryo, mantık hataları gibi nedenlerden dolayı kısa ömürlü olsa da, aralarından bu türün hakkını veren ve her bölümü film tadında yaşatan diziler de oluyor; Orphan Black de bunlardan biri.

Dizinin ana karakteri Sarah Manning, kendisine kusursuz şekilde benzeyen Elisabeth Childs’ın ölümüne tanık olduktan sonra, ihtiyacı olan paraya Elisabeth sayesinde ulaşabileceğini fark eder ve onun kimliğini alır. Başta tek hedefi, parayı ve kızını alıp kaçmak olan Sarah; aslında kim olduğunu öğrendikçe sadece kendisi için değil, ‘kız kardeşleri’ için de mücadele etmeye; kaçmaya değil, gerçeği ortaya çıkarmak için savaşmaya başlar. Her biri birbirinden farklı hayatlar yaşamış, ortak noktaları yok denecek kadar az olan klonların birleşmesiyle tetiklenen olaylar silsilesi, hepsi dizi için vazgeçilmez olan diğer karakterler de devreye girince izlemesi son derece keyifli bir hal alıyor.

Dizinin bir güzel yanı da alt metni. Klonlamanın etik boyutunu, kimlik bunalımlarını, insan hakları ihlallerini tek bir sahneyle hatta replikle size sorgulatıyor. Mesaj kaygılı diziler, genellikle amacına izleyicisine ne anlatmak istediğini bağırdığında değil de hissettirdiğinde ulaşır. Kadın bedenini makineleştiren zihniyete Helena’yı; cinsel tercihlere karşı saygısızlığı ve acımasızlığı Cosima’yı; kadının toplum algısıyla ev işlerine mahkumiyetini Allison’ı izlerken tanık oluyorsunuz.  Tüm bu yanlışlıkların karakterler üzerindeki sonuçlarını görüyorsunuz. Helena’nın bedeniyle kimsenin bencil ve bağnaz çıkarlarına hizmet edemeyeceğini, böyle bir tutumun hiçbir açıklaması ya da insani boyutu olmadığını fark ediyorsunuz. Sevgiyi belirli kalıplara sığdırmaya çalışmanın, sevgili için ne kadar büyük bir haksızlık olduğunu Cosima anlatıyor size. Allison’un sadece ‘anne’ ve ‘eş’ olmadığını, bir birey olarak aynı zamanda kendi yolunda da ilerlemesi gerektiğini görüyorsunuz. ‘Kadın’, başkaları için işlevsel olmaktan çok daha fazlasına sahip ve bu düşünceye sahip çıkılmaması demek, kadını sömürmek demek. Bu bakımdan, dizinin dolaylı da olsa bir feminist manifesto olduğunu söyleyebiliriz.

 Orphan Black’i soluksuz izleten en önemli unsurlardan biri, hatta bence en önemlisi, oyuncular. Klonlara hayat veren Tatiana Maslany’yi izlerken başta ağzınız açık kalıyor, birkaç bölüm sonra da klonların aynı kişi tarafından canlandırıldığını unutturacak kadar iyi bir oyunculuk izlediğinizi fark ediyorsunuz. Yayınlanan iki sezonu boyunca yaklaşık on farklı klonu oynayan Maslany’nin hiçbir klonda kendini tekrar etmediğini, her birine farklı bir şeyler katabildiğini görüyorsunuz. Bu da doğal olarak, dizinin kalitesini ve inandırıcılığını artırıyor. Sarah’nın üvey kardeşi Felix’i canlandıran Jordan Gavaris, Beth’in erkek arkadaşı Paul’u oynayan Dylan Bruce ve dizinin çok değerli birçok oyuncusu daha; oyunculukta Maslany’nin yükselttiği beklentiyi fazlasıyla karşılıyor.

 Orphan Black, gizemin ve aksiyonun hiçbir bölümden eksik olmadığı bir dizi. Çok sağlam bir iskelete sahip olan senaryo, izleyicisini nasıl bir sonraki bölüme çekeceğini çok iyi biliyor. İkinci sezon finalinde de seyircisini şaşkına çeviren Orphan Black, daha çok uzun seneler ekranda olacak gibi görünüyor.