Pop art denince akla gelen ilk isimlerden Andy Warhol. Çoğu kişi tarafından bilinmese de pek çok kısa filmi var. Birmingham’da gittiğim ‘Love is Enough: William Morris & Andy Warhol’ sergisinden sonra hepimizin ismine, eserlerine aşina olduğu bu adamı, bildiklerimizden daha fazlasıyla anlatmak istedim.
Warhol 6 Ağustos 1928’de doğdu. Andy Warhol’un sanat anlayışının temelini seri üretim ve seri üretim nesneleri oluşturmuştur. Sanatçı, 100 adet Coca-Cola şişesi, 100 adet Campbell’s kutusu ve 100 adet kağıt paradan oluşan ilk pop-art sergisini 1962’de açmıştır. Küçük yaştan beri Hollywood ünlülerine ve onların ışıltılı hayatlarına özenen Warhol birçok ünlüyü yakından takip eder, onlardan imza alabilmek için uğraşırdı. “Los Angeles’ı seviyorum. Hollywod’u seviyorum. Çok güzeller. Her şey plastik ama plastiği severim. Plastik olmak istiyorum.” diyen Warhol’un dönemin ikonu olan kadınlara ilgisini Marilyn Monroe ve Elizabeth Taylor portrelerine bakarak söylemek mümkün. John F. Kennedy ve Jackie O’yu konu alan birçok çalışması olan Warhol için Kennedy çifti de siyasi kimliklerinden ziyade yaşadıkları parıltılı hayatla önemliydiler. Warhol’un en çok önemsediği konulardan biri güzellikti. Ona göre güzellik kişinin onu nasıl taşıdığıyla ilgiliydi, bu düşüncesinin yansımalarını kadın portrelerinde görebiliyoruz. Warhol’un portlerinde olmazsa olmazlar belirgin bir ruj, göz farı ve donuk bir gülümseme. Bu donuk gülümsemeyle kimilerine göre Warhol, günümüz tüketim toplumuna ve yapaylığına dikkat çekmiştir.
Resimlerini afiş ve baskı teknikleriyle çoğaltan Andy Warhol, bu yöntemiyle kapitalizmin her alana yayıldığı 60’lı yılların ABD’sinde sisteme tepki göstermiştir. “Bir gün herkes 15 dakikalığına meşhur olacak.” sözüyle dönemindeki toplumsal değişimi özetlemiştir. Takma adı ‘Drella’, Dracula ve Cindirella’nın birleşimidir ve Warhol’un ‘drag queen’ olarak tanımladığı öteki benliğini yansıtmaktadır.
Warhol kariyeri boyunca kısa filmlere yönelmiş olmasına rağmen “Empire” ve “Sleep” isimli iki deneysel uzun filmi bulunmaktadır. 8 saat süren Empire, Empire State Binası’nın sabit bir kamerayla aralıksız kaydıdır. Sleep’te de uyumakta olan birinin 6 saatlik görüntüsü vardır.
Warhol, 1968’de, Valerie Solanas isimli feminist bir yazar tarafından gönderdiği yazıya ilgi göstermemesi sebebiyle vurulmuştur. 2 ay sonra ancak ayağa kalkabilen Andy Warhol için bu olay bir nevi Duraklama Döneminin başlangıcı olmuştur. Warhol 1987’de hayata gözlerini yummuştur. Kendini dini bütün bir insan olarak tanımlayan sanatçı, hayatı boyunca kimsesizlere yardım etmiş ve sık sık kiliseye gitmiştir.
“Yalnız kalmak istemediğimde dünyanın en yalnız insanıydım, bir süre sonra ise yalnız kalmak istedim ve bunu bir türlü sağlayamadım.”
“İş dünyasında iyi olmak en büyüleyici sanat türü. Para kazanmak sanattır, çalışmak sanattır, iyi ticaret en iyi sanattır.”
“Sanatçı, insanlara olmasa da olan ancak bir nedenle, onlara vermenin iyi bir fikir olduğunu düşündüğü şeyleri üretendir.”
Andy Warhol
http://www.radikal.com.tr/radikalist/andy_warhol_86_yasinda-1205290
http://www.sabah.com.tr/cumartesi/2011/06/11/adan-z-ye-andy-warhol
