Sanat ve Teknoloji III: Kusursuz Bir Çizim

Yazı dizisinin önceki yazıları: Sanat ve Teknoloji I: Objektif Bir Göz ve Sanat ve Teknoloji II: Metalik Bir Tını

Kapak fotoğrafında gördüğünüz bu minik robot, Google’s Creative Lab’in geçen yıl şubat ayında Barselona’da düzenlenen Dünya Mobil Kongresi’nde lanse ettiği bir ürün. Temel fonksiyonu portre çizmek olan bu robotun çalışma mekanizması ise şöyle: Android bir cihaz kullanarak bir kişinin yüzünün fotoğrafını çekiyorsunuz, cihaza yüklü ve robot ile bağlantısı olan bir aplikasyon çekilen fotoğraftaki kontrasttan faydalanarak fotoğrafı kısa süre içinde elektronik bir karakalem portreye dönüştürüyor. Portrenin sıcaklığı ve netliğini ayarlamayı da mümkün kılan bu aplikasyonun oluşturduğu çizimi robota gönderdiğinizde ise, robot yaklaşık üç dakika içinde kalem kullanarak portreyi kâğıda döküyor.

Aşağıdaki fotoğrafta bahsi geçen robotun çizdiği portrelerden örnekler görebilirsiniz. İnsan elinden çıkmış karakalem çizimler ile kıyaslandığında bu portreler basit görünüyor olsa da kanımca resim çizme yetisine sahip robotların üretilmesi, son yıllarda otomasyon teknolojisinin oldukça ilerlediğini gösteriyor. Ancak bu robotun çizimlerini sanat eseri kategorisinde değerlendiremeyeceğimiz yadsınamaz bir gerçek. Nitekim onun yaptığı, çekilen bir fotoğrafı siyah beyaz olarak kâğıda aktarmaktan ibaret. Bu da demek oluyor ki onun çizdiği portreler, sanat eseri olarak sınıflandırdığımız, sanatçıların kaleminden çıkmış portrelerin aksine kişisel yorum içermiyor. Yani robotun çizimleri bir objeyi sanat eseri kılan en önemli özelliklerden yaratıcılık ve özgünlüğü bünyesinde barındırmıyor. Zaten biz insanları insan yapan, robotlardan farklı kılan kendimize özgü duygularımız ve düşüncelerimiz olması ve bunları yine kendimize özgü bir biçimde ifade etme yetisine sahip olmamız değil mi? Eğer öyleyse bu, robotların hiçbir zaman sanat eseri üretemeyeceği anlamına geliyor. Yoksa gelmiyor mu?