Kara orman pastasını bilirsiniz, kırmızı meyveli, kakaolu bir pasta. Orman meyvelerinden yapıldığı ve keki kakaolu olduğu için bu ismi aldığını düşünürdüm. Ancak, sonradan öğrendim ki ismini aslen yapıldığı yer olan Kara Ormanlar’dan alıyormuş. Kara Ormanlar, ya da Almanca ismiyle Schwarzwald, Almanya’nın güneyinde, İsviçre ve Fransa sınırına yakın bir yerde 6.009 km2’lik bir alanı kaplayan bir orman. Metrelerce uzunluğa ulaşan ağaçların arasında yürürken, kenarda köşede yapılmış bir sürü ahşap evin yanından geçiyorsunuz ve Grimm Kardeşler’deki hikayelerin hepsi buralarda yaşanmış gibi hissediyorsunuz.
Burada yaşayanlar bana, Schwarzwald’da kışlar çok uzun ve çetin geçtiği ve yapacak da pek bir şey olmadığı için eski insanların uzun kış gecelerinde evlerinde oturup ağaçtan saatler oyduklarını anlattı. Şöminenin yanında, masasının üzerine eğilip bütün kış ahşap oyan ve onu muhteşem saatlere çeviren insanlar. Gözünüzde canlandı mı bilmiyorum, ancak ben bu hikayeyi duyduğumda mutlaka bununla ilgili bir yazı yazmam gerektiğini hissettim. Köylüler geçimlerini sağlamak için kışın bu saatleri yapıyor, yazın da satıyorlarmış. Bölgede yapılan ilk saatler, 17. Yüzyılın ikinci yarısına kadar dayanıyormuş. Kayıtlara göre yaklaşık 5 bin saat sanatçısı -yazının ilerleyen kısımlarında yapılan saatleri gördüğünüzde “saat sanatçısı” ifadesine hak vereceksiniz- Kara Ormanlar’da bir yılda 600 bine yakın saat yapıyormuş.
Buradaki hediyelik eşya dükkanlarında satılan saatler ise çoğunlukla guguklu saatler. Ancak guguklu saatlerin Kara Ormanlar’da ne zaman yapılmaya başlandığı ya da kaynağının nereden geldiği tam olarak bilinmiyormuş. Bir görüşe göre 1740’larda saat ustaları Joseph Kammerer ve Joseph Ganter, seyahatleri sırasında yanında guguklu saat taşıyan bir çingene ile karşılaşmışlar ve Kara Orman’daki guguklu saatler de bundan sonra yaygınlaşmış. Başka kaynaklara göre ise Franz Anton Ketterer, 1730’lu yıllarda horozun sesini taklit eden bir saat yapmaya çalışırken, horozun karmaşık sesini elde edememiş ve bu yüzden guguk sesli bir saat yapmış.
Guiness Rekorlar Kitabı’na giren, 15 metrelik dünyanın en büyük guguk kuşu, Kara Ormanlar’daki küçük taşra şehri Triberg’de yer alıyor. Kara Ormanlar’ın kalbindeki Triberg bu yüzden guguk saatleriyle ün salmış durumda. Her adım attığınız yerde başka bir ahşap dükkanı, ve onun içinde de onlarca çeşit guguklu saat görüyorsunuz. Her birinin işçiliği, üzerindeki figürler ve oymacılığı bambaşka. 50 €’dan 30.000 €’ya kadar çeşit çeşit saatler çevrenizi kaplıyor, tik-tak sesleri ve arada turistleri selamlamak için dışarı çıkan guguk kuşlarıyla bu dükkanlar inanılmaz bir atmosfere sahip oluyor.
Kara Ormanlar’da, özellikle Triberg’de hala guguklu saat yapımıyla uğraşan kişiler, hatta aileler var. Triberg’in guguklu saatleri o kadar ünlü ki Prens William ve Kate Middleton gibi isimler bile buradaki bazı saat dükkanlarını ziyaret etmiş, hatta burayı Vladimir Putin ile birlikte ziyaret eden Angela Merkel, bu saatlerden birini Putin’e hediye etmeyi teklif etmiş. Son zamanlarda guguklu saatlerin daha modern görünümlü halleri de üretilmiş. Yeniliklere açık olmak güzeldir elbette ama bana kalırsa orijinal guguklu saatlerin kendine has bir kişiliği ve hikayesi var. Eğer koronanın bütün planlarımızı sekteye uğratmadığı bir gün yolunuz Triberg’e düşerse özellikle “The House of a 1000 Clocks” dükkanına uğramanızı ve irili ufaklı yüzlerce guguklu saati görmenizi tavsiye ederim.
Kaynaklar
https://revolutionwatch.com/made-black-forest/
https://www.germany.travel/en/nature-outdoor-activities/german-clock-route.html
