Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Doğu Perinçek ve İsviçre arasındaki davada nihai kararını açıkladı. AİHM’in temyiz organı olan Büyük Daire, Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek’i haklı buldu. Karara göre, sözde “soykırımın” inkâr edilmesinin cezalandırılması, ifade özgürlüğünün ihlâli olarak değerlendirildi.
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada “Karar, demokrasi, ifade özgürlüğü ve insan hakları açısından, ayrıca, devletimizin 1915 olaylarına ilişkin son yıllarda sabır ve suhuletle sürdürdüğü politika bakımından önemli bir hukuki kazanımdır.” denildi ve önemli bir dönüm noktası olarak görüldü.
Dava Sürecinden Notlar
- 2005’te Perinçek, İsviçre’de verdiği bir konferansta “Ermeni soykırımı emperyalist bir yalandır.” sözlerinden dolayı bu ülke tarafından cezaya çarptırılmıştı. Ülke yargısının gerekçesi ise Doğu Perinçek’in “ırkçı ayrımcılık” suçu işlemiş olmasıydı.
- İsviçre’nin 2007’de verdiği bu karar ile Perinçek 90 gün hapis cezasına çarptırıldı. Fakat Perinçek, 2008’de davayı AİHM’e taşıdı.
- AİHM’e taşınan davada 2. Daire, 17 Aralık 2013 tarihli kararıyla “ifade özgürlüğüne” vurgu yapmış ve İsviçre’yi haksız bulmuştu. Fakat İsviçre, davayı AİHM temyiz organı olan Büyük Daire’ye taşıdı.
- Bu süreçte davaya Türkiye ve Ermenistan da müdahil olmuştu. Ermenistan’ın hukuk ekibinde Lübnan asıllı İngiliz vatandaşı Amal Alamuddin Clooney basının ilgi odağı olmuştu.
Amal Alamuddin Clooney/Kaynak: Hürriyet
- Strazburg’daki ilk duruşmaya CHP eski Genel Başkanı Deniz Baykal, AB eski Bakanı Egemen Bağış da katılmıştı.
Kaynak: Hürriyet
- 28 Ocak 2015’te gerçekleşecek ilk duruşma sürecinde Doğu Perinçek’in Ergenekon davası kapsamında yurtdışına çıkış yasağı bulunuyordu. Perinçek’in Büyük Daire oturumunda savunmasını yapabilmek için yaptığı itirazın değerlendirilmesi sonucu İstanbul 4.Ağır Ceza Mahkemesi yasağın kaldırılmasına karar verdi.
- 28 Ocak’taki ilk duruşmada Büyük Daire, tarafların savunmasını dinledi.
- Perinçek, savunmasında “1915 olaylarında karşılıklı ölümler ve zorla göç yaşandığını” ve “Ermeniler’in acılarını her zaman paylaştığını” ifade etti. Avukatı Mehmet Cengiz de söz alarak, davanın konusunun “ırkçı söylem ve nefret olmadığını”, “davanın özünün ifade ve düşünce özgürlüğü” olduğunu söyledi ve müvekkilinin olayları hukuki olarak soykırım olarak görmediğini vurguladı.
- 15 Ekim tarihinde ise Büyük Daire, İsviçre’nin yaptığı itirazı reddederek 2.Daire’nin kararını 7’ye karşı 10 oyla onadı ve Perinçek-İsviçre davasında Perinçek’i haklı buldu. Karar, “ifade özgürlüğü” açısından memnuniyetle karşılandı.
- Davanın sonuçlanmasının ardından Doğu Perinçek, yaptığı açıklamada bu davanın kazanan tarafı olarak yalnızca kendisini değil tüm Türk milletini gördüğünü ifade ederek, “AİHM ifade özgürlüğüne bağlılığını gösterdi. Kendimize ve hukuka güveniyorduk, mücadele ettik. Tarihi önemde karardır, sevinç içindeyiz.” dedi. Ayrıca Avrupa’da artık bu emperyalist yalana karşı özgür ve serbestçe gerçeklerin haykırılabileceğini, Türk çocuklarının Avrupa okullarında bu baskı altında yaşamayacağını belirtti.
- Kararın ardından Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri’nden yapılan tam açıklama ise şu şekilde;
“İsviçre’yi mahkum eden bu karar, 17 Aralık 2013 tarihli AİHM İkinci Daire kararının onanması anlamına gelen, kesin bir hükümdür. Devletimizin başından itibaren üçüncü taraf sıfatıyla katıldığı bu davanın, görüşlerimiz doğrultusunda sonuçlanması memnuniyetle karşılanmıştır. Kararı, ‘soykırım’ iddiasını tek ve mutlak gerçek olarak kabul ettirme gayretlerine, bu iddianın sorgulanmasını dahi yasaklayan girişim ve uygulamalara karşı demokrasi ve hukuk ilkelerine dayanan çok güçlü bir uyarı olarak görmekteyiz.
Karar, demokrasi, ifade özgürlüğü ve insan hakları açısından, ayrıca, devletimizin 1915 olaylarına ilişkin son yıllarda sabır ve suhuletle sürdürdüğü politika bakımından önemli bir hukuki kazanımdır.
Karara göre, 1915 olayları meşru bir tartışma konusu olup, bu tarihte yaşananlara ilişkin farklı görüşler ifade özgürlüğünün koruması altındadır. Ayrıca, 1915’te yaşananların Holokost ile karşılaştırılması da asla mümkün değildir. Karar, parlamentoların ve liderlerin yetkilerini aşarak tarihi yeniden yazamayacaklarını ve mahkemelerin de ilgili hukuk normlarını göz ardı ederek tarihe hakemlik yapamayacaklarını kayıt altına almıştır. Karar, Avrupa insan hakları içtihadının önemli bir parçası olarak benzer vakalara emsal oluşturacaktır.
Karar, tarihin ve hukukun siyasi amaçlarla istismarına gereken cevabı vermesi bakımından da önemli bir dönüm noktasıdır.”
Kararın akabinde Doğu Perinçek’in yaptığı açıklama için; https://www.youtube.com/watch?v=r2xfUNbqpfg&list=PL91ucKKLF16Lq8Js-J_z0fVpa23km37mS&index=1
Dava ile ilgili bkz. “Perinçek-İsviçre Davası ‘Ermeni Soykırım Yalanı AİHM’de’”, Doğu Perinçek. Kaynak Yayınları.
Ayrıca bkz. http://www.avim.org.tr/toplanti_makale/tr/22
