“Dövüşte usta olanlar öfkelenmezler, zaferde usta olanlar korkmazlar. Bu nedenle akıllılar dövüşmeden kazanır, oysa cahiller kazanmak için dövüşmek zorundadır.” Sun Tzu
İşte Wing Chun’u, onun felsefesini açıklayan sözler. ‘Akıllılar dövüşmeden kazanır.’ Wing Chun savunma sanatında hangi dövüş pozisyonu olursa olsun gücünüzü en az miktarda kullanarak, pratik hareketlerle karşıdan gelen saldırıyı engellersiniz. Wing Chun’un en önemli prensibi bir tehlike anında, olabilecek en kısa sürede, gösterişten uzak ve etkili tekniklerle rakibi etkisiz hale getirmektir.
Ben yine de kendimi yetersiz görüp, Bilkent’te Amatör Sporlar yazı dizimin ilk yazısı Frizbi “Ultimate” yazımda olduğu gibi lafı işin ustalarına bırakıyorum. Araştırdım, Wing Chun’da Bilkent’te kim yetkilidir öğrendim ve ondan bu etkili dövüş sanatı hakkında bilgi edindim. 3 yıldır bu sporla uğraşan Mehmet Kanık’la Kung Fu Wing Chun hakkında güzel bir sohbetimiz oldu.
GazeteBilkent: Merhaba Mehmet. Bu kadar yoğun çalışmanın arasında bize zaman ayırdın, şimdiden teşekkürler. Öncelikle kendinden bahseder misin bize?
Mehmet Kanık: Sakarya Üniversitesi mezunuyum. 4 yıldır Bilkent’te araştırma görevlisiyim. UNAM’da çalışıyorum. Spor geçmişimden bahsetmek gerekirse, savunma sanatlarına ilgim çok küçük yaşta başladı. Dayım shaolin kung fu hocasıydı. Küçüklükten gelen bir yatkınlığım var diyebilirim. Teknikleri çabuk öğrenip, çabuk uygulayabiliyorum. Yumruğum düzdür mesela, elim öyle gelişmiş. Bir süre taekwondoya gittikten sonra çok uzun süre Jet Kune Do yaptım. Bilkent’e geldiğimde ise Wing Chun’la tanıştım. Tabii Jet Kune Do’da öğrendiğim birçok hareketin Wing Chun’a çok faydası oldu. Burada Wing Chun dersleri açıldığından beri devam ediyorum. 3 sene oldu.
GazeteBilkent: Wing Chun’dan genel olarak bahseder misin bize? Nedir, ne değildir? Eğer Wing Chun hakkında bir spordur ya da dövüş sanatıdır dersem yanlış mı söylemiş olurum?
Mehmet: Wing Chun aslında dünyada çok yaygın olan Çin kaynaklı bir kendini koruma tekniği. Aslında Kung Fu olarak bilinir: “Wing Chun Kung Fu” stili olarak geçer. Eş zamanlı savunma ve atak içerir. Güçlü olmayı gerektiren diğer türevlerinin aksine fazla güç gerektirmez. Karşıdakinin gücünü kullanarak, vücudumuzdaki belli hassas noktaları veya kolay moment uygulanıp, fazla güç uygulanmadan etkili olunabilen noktaları kullanan bir kişisel savunma stilidir. İlginçtir, Wing Chun’u geliştiren bir kadın, Yim Wing Chun adında bir rahibe. Bu stili bir kadının geliştirmiş olması da diğer kung fu stillerine karşı bir avantaj sağlıyor: bir kadının, sadece aklını kullanarak, fazla güç kullanmadan, kendisinden güçlü rakiplerini nasıl alt edebileceğini gösteriyor. Bugünlerde ise modernize edilmiş bu stil. Sokaktaki saldırı şekilleri nasıl değişiyorsa, Wing Chun’da yeni savunma teknikleri ediniyor. Aslında Wing Chun için pek spor diyemeyiz. Tabii ki spor amaçlı yapılabilir, insanı çok dinç tutar. Ama savunma stili, sanatı denilmesi daha doğrudur.
GazeteBilkent: Peki Wing Chun’un genel prensipleri nelerdir? Felsefesi neleri içerir?
Mehmet: Wing Chun genellikle matematiksel ve fiziksel kuramlar üzerine düzenlenmiştir. Wing Chun, iki nokta arasındaki en kısa yolun düz bir çizgi olduğuna inanır. Bu yüzden, hareketlerinin çoğu doğrusaldır ve hayali bir saldırı hattı boyunca başlatılır. Merkez çizgi kavramını da açıklayalım: insan vücudunda tüm önemli noktalar belli bir çizgiden geçer. Wing Chun’da amacımız o hattı korumak.
GazeteBilkent: Wing Chun’un diğer savunma sanatlarından ayıran özellikler nelerdir?
Mehmet: İlk olarak, Wing Chun’un çok sistematik bir öğrenme yöntemi var. Her hareketi bir kalıba oturtup, nerede nasıl kullanacağınızı görebiliyorsunuz. Uygulaması da çok kolay. Teaekwondo’da olsun, Jet Kune Do’da olsun, zorlayıcı hareketler çok fazla. Esnek bir vücuda sahip olmadığım için bu iki dövüş sporunu da yaparken zorlanmıştım açıkçası.
Gazete Bilkent: Hep merak edilir, savunma sanatı öğrenenler gerçek hayatta bu öğrendiklerini uygularlar mı? Başından hiç böyle bir olay geçti mi maharetlerini gösterebileceğin?
Mehmet: Şöyle bir olay geçti başımdan. Bir gün SA Binasında spiral merdivenlerden yukarı çıkarken bir arkadaşım arkamdan sessizce gelip elimdeki anahtarları almaya yeltenmişti. Şaka yapıyordu ama ben o anda bir refleks, aynı zamanda Wing Chun’da öğrendiğim bir atak ve bir tekmeyle döndüm. Sonra arkadaşımla birbirimize bakakaldık. Az kalsın vuruyordum. Buradan şu sonuç çıkartılabilir: sürekli tetiktesin, bir süreden sonra refleks haline geliyor hareketler. Bir hayat stili haline geliyor Wing Chun. Birkaç defa da kavga, tartışma olayları oldu.
GazeteBilkent: Wing Chun hakkındaki sorularımıza devam edelim. Wing Chun’da yeterince çalıştıktan sonra gözler kapalı savunma yapılabilen bir aşamaya gelinebiliyor. Bunu biraz açıklar mısın bize?
Mehmet: İnsan hareketleri bazen o kadar hızlı olabiliyor ki insanın o hareketi gözleri ile algılaması çok zor. Wing Chun aslında gözlerinle gördüğün bir etkiye verdiğin tepki değil, kollarınla, uzuvlarınla hissettiğine yine uzuvlarınla tepki vermeyi öngörür. Dolayısıyla bir noktadan sonra ellerinin temas ettiği, kolların temas ettiği şeyleri görme gereksinimi duymuyorsun. Kesinlikle görmeden tepki veriyorsun. Ne kadar güç uyguladığını, ne yöne gittiğini hissedip ona göre hareket ediyorsunuz. Buna “Chi Sau” deniliyor.
GazeteBilkent: Wing Chun’da türevlerinin aksine vuruş yasakları yok değil mi?
Mehmet: Wing Chun’da hangi noktalara vuruş yapılabilir diye bir sınır yok. Bu yüzden de spor sayılmıyor zaten. Mesela teakwondo bir spor, kick boks veya boks bir spor çünkü kuralları var. Ama Wing Chun’da kural yok. Asıl olan da hangi noktalara vuruş yapılabilirden öte, hangi noktalara vuruş yapılsa daha etkili olur. Savunma sitili olarak amacımız karşıdakine zarar vermek değil zaten, ilk amacımız karşıdakinin dengesini bozacak noktalara vurmak ve bu şekilde kavgadan caydırmak. Eğer caymıyorsa hayati noktalara; boyun, yüz gibi noktalara vuruşlar yaparak etkisiz hale getiriyoruz. Bu yüzden de müsabakaları yok, her iki tarafın sakatlanmayı, ölmeyi bile göze alması lazım. Temelinde savunma olduğu için zaten müsabaka için de pek uygun değil.
GazeteBilkent: Peki Wing Chun’un öğrencilere kazandırdıkları nelerdir?
Mehmet: Bilkent öğrencileri puan almak için ya da bir aktiviteye katılmak için geliyorlar ama tanıdıkları zaman durum değişiyor. Ben herkesin Wing Chun’da kendine göre bir şeyler bulduğuna inanıyorum. Çünkü herkesin içinde içgüdüsel olarak kendini koruma isteği var. Şunu kesinlikle fark ediyorsunuz: “Ben hakikaten kendimi korumayı bilmiyormuşum. Bir sorun olsa zarar almadan paçayı sıyıramazmışım.” Bir iki ayda açıkçası pek Wing Chun yapmış sayılmazsınız, anca onun ne olduğunu öğrenmiş olursunuz. Normal yatkınlıkta bir insan için karşılaşabileceği herhangi bir saldırıyı etkisiz hale getirebilir seviyeye gelmek yaklaşık bir yıl alır.
GazeteBilkent: Okulumuzdaki Wing Chun faaliyetleri hakkında biraz bilgi verir misin bize?
Mehmet: Wing Chun kulübümüz var. Kulüpte ilk amacımız teçhizat sağlamak. Ama okulun bize verdiği bütçe çok az. Sonra bazı aktivitelerimiz oluyor. Wing Chun’un babası Ipman’ın filmleri var, film gecesi olarak onların gösterimini yapıyoruz. Mayfest gösterimiz geçen yıl oldu, bu yıl yine planlanıyor. Son olarak da insanın kendini korumayı neden öğrenmesi gerektiğini işleyen kısa filmler çekmeyi planlıyoruz. İnsan sadece kendisi için değil, sevdikleri için de bazen bir savunma sanatı bilmeye ihtiyaç duyar. İnsanları bu konuda bilinçlendirmek istiyoruz.
GazeteBilkent: Bu yoğun çalışmanın arasında zaman ayırdığın için yeniden çok teşekkürler Mehmet. Mayfest’te gösterinizi izlemeyi dört gözle bekliyoruz.
Geçen yılın Mayfest Wing Chun gösterisini merak edenler için bu linkten ulaşmak mümkün: http://www.youtube.com/watch?v=8plv4kx9yBo
Son olarak bundan sonraki yazımda Bilkent’ten hangi amatör spora değinmemi istiyorsanız, yorumlarınızı bekliyorum.
sefa
pokum gibi