Banvit Basketbol, 1994 yılında Banvitspor adıyla kurulan ve Balıkesir’in Bandırma ilçesini temsil eden bir basketbol kulübüydü. Bandırma Vitaminli Yem Sanayi ve Ticaret AŞ’ın kısaltması olan Banvit, faaliyetlerine 1968 yılında yem üreticisi olarak başladıktan sonra et, balık ve yumurta satışı da yapmaya başlamıştır. Sportif alanda yapılan yatırımlarla birlikte 1994’te Banvitspor’un kurulması sağlanmış ve 2019 yılına kadar bu sponsorluk devam etmiştir. Kulüp, 3000 seyirci kapasiteli Kara Ali Acar Spor Salonu’nda uzunca bir süre varlığını sürdürmüş ve üniversite öğrencilerinden oluşan bir taraftar grubu olan ÜniBanvit tarafından her zaman desteklenmiştir. İlk yıllar basit bir spor projesi olarak hayata geçirilen ve gerek fabrika üyelerinin gerek de Bandırma ilçesindeki halkın sportif faaliyetlere ilgisinin artması amacıyla var olan Banvitspor zamanla çok daha ciddi ve başarılı bir kulüp haline gelecekti. Kurulduğu yılın ardından uzun süre Türkiye Basketbol 2. Ligi’nde ter döken ve üst sıraları zorlayan ekip kuruluşunun 10. yılında bugünkü ismiyle Basketbol Süper Ligi’ne yükselmiştir.
Görsel 1: Banvit ve altyapı takımı olan Bandırma Kırmızı kulüplerinin logoları.
Banvit’i ve Bandırma Basketbol’u özel kılan durumlardan bahsetmeden önce Banvit’in bu kısa süreçte nasıl bir efsane hâline geldiğinden biraz daha bahsetmek istiyorum. En formda olduğu sezonlardan birisi olan 2016-2017 sezonunda Türkiye Kupası’nı kazanan Banvit o dönem 8 takımın katıldığı turnuvada önce Beşiktaş’ı 66-57, ardından Galatasaray’ı 71-68 ve son olarak finalde dönemin en güçlü takımlarından olan Anadolu Efes’i 75-66 mağlup ederek kupaya ulaşmıştı. Takıma seviye atlatan Jordan Theodore inanılmaz performansıyla hem takımına kupayı kazandırmış hem de turnuvanın En Değerli Oyuncusu (MVP) olarak seçilmişti. Böylece 2007 ve 2013’te final oynadıkları Türkiye Kupası’nda üçüncü kez boy gösterdikleri finalde ilk defa kupaya ulaşmayı başarmışlardı. Basketbol Süper Ligi’nde sadece bir kez finale çıkmayı başaran ekip 2012-2013 sezonunu Galatasaray Medical Park ve Anadolu Efes’in arkasında, Fenerbahçe’nin önünde 3. sırada bitirmeyi başarmıştı. Play-off’ların çeyrek final ayağında Beşiktaş’ı 2-0 mağlup eden ekip yarı finalde de Anadolu Efes’i 3-1 geçerek adeta bir şok etkisi yaratmış olsa da Galatasaray’a finalde 4-1 kaybederek peri masalını tamamlayamamıştı.
Görsel 2: 2017’de finalde Efes’i mağlup ederek Türkiye Kupası zaferine ulaşan Banvit.
2012-2013 sezonunda hem Türkiye kupasında hem de Süper Lig’de finali gören ancak iki turnuvayı da 2. bitiren ekibin damga vurduğu bir diğer sezon ise 2016-2017 sezonuydu. 2014-2015 sezonunda Avrupa’da başarılı olabileceklerinin sinyalini veren Banvit 2015’te ULEB Eurocup’ta, Avrupa’nın iki numaralı kupasında yarı finale kadar çıkarak bir kez daha bir peri masalı yazma girişiminde bulunmuştu. İki ayak üzerinden oynanan ve averajın dikkate alındığı formatta ilk maçı evinde 83-82 kazanarak çok kuvvetli Khimki’ye karşı bir şok yaşattıktan sonra deplasmanda 93-89 kaybederek 3 sayıyla finali kaçırmış oldu. Finale çıkan Khimki ise çok rahat bir şekilde kupayı kazanmıştı. Avrupa’da da tecrübelenmeye başlayan ve yerel başarısını yurtdışına da taşımayı başaran Banvit, 2016’da ilk sezonu oynanacak olan ve Avrupa’nın en büyük üçüncü turnuvası olan Basketbol Şampiyonlar Ligi’nde adeta şov yapacaktı. O sezon ligi 21 galibiyet 9 mağlubiyetle 5. sırada tamamlayan ve Türkiye Kupasını kazanan ekip Şampiyonlar Ligi’nde A grubunu 11 galibiyet 3 mağlubiyetle 2. sırada noktaladıktan sonra çeyrek finalde güçlü Alman takımı Ewe Baskets Oldenburg’u geçmeyi başarmıştı. Tenerife ev sahipliğinde gerçekleştirilecek olan Final Four yani Dörtlü Final’de Monaco ile eşleşen ekip Monaco’yu 83-74 yenerek finale çıkmış, Finalde ise ev sahibi Tenerife’ye karşı kıran kırana bir mücadele vermesine rağmen yayın gerisinden gösterdiği başarısız performansla birlikte 63-59 mağlup olmuştu. Turnuvanın ilk sezonunda hiç beklenmedik şekilde finale kadar çıkan ekip ev sahibinin taraftarı önünde kupayı kazanmaya çok yaklaşmış olsa da bir kez daha finallerde başarısız olmuştu.
Görsel 3: Basketbol Şampiyonlar Ligi’nin ilk sezonu olan 2016-2017 yılında final maçından bir kare.
Takip eden 2017-2018 sezonunda ligi bir kez daha 5. sırada bitiren ve yarı finale çıkmayı başardıktan sonra dönemin Euroleague şampiyonu Fenerbahçe Doğuş’a 3-0’lık seri sonucuyla elenen ekip Şampiyonlar Ligi’nde ise çeyrek finale kadar yükselip bir önceki sezonda yarı finalde elediği Monaco’ya elenecekti. Jordan Theodore’un takımdan ayrılmasıyla birlikte eski başarısını yakalayamayacak olan Banvit 2018-2019 sezonunu 8. sırada tamamladıktan sonra çeyrek finalde Efes’e 2-0’lık seri sonucunda kaybetmişti. Şampiyonlar liginde ise bir kez daha gruptan rahat çıkan ekip Son 16 Turu’nda Alman ekibi Bamberg’e deplasmanda 2, iç sahada ise 3 sayı farkla kaybederek kıl payıyla elenecekti. 1 Temmuz 2019’da Banvit’in sponsorluktan çekilmesiyle birlikte kulübün adı Bandırma Basketbol İhtisas Kulübü olarak değiştirildi. Teksüt Bandırma’nın sponsor olmasıyla birlikte logo değişikliğine de giden ekip Teksüt Bandırma olarak mücadele ettiği son sezonu ekonomik nedenler dolayısıyla yarıda tamamlamak zorunda kaldı. Mart ayının başında küçülme kararı alan ve yabancılarla yolları ayıran ekip son 7 maçına çıkmayarak ligden çekilmişti.
Görsel 4: Kulübün kapanmadan önce yarım sezon mücadele ettiği logosu.
Hem Balıkesir şehrine hem de Bandırma ilçesine getirdikleriyle 25 sene boyunca tüm basketbolseverlerin gönlünde taht kurmuş olan Banvit belki de hiç hak etmediği bir sonla birlikte arenadan çekilmiş oldu. Aynı zamanda kendilerine paralel olarak Türkiye Basketbol Ligi’nde yani dönemin ikinci liginde Bandırma Kırmızı adıyla mücadele eden bir pivot takımları mevcuttu. Türkiye’nin önde gelen altyapı takımlarından birine sahip olan Bandırma ekibi uzun yıllar Türk basketboluna önemli yetenekler yetiştirmeyi başardı. Tofaş Bursa, Pınar Karşıyaka İzmir, ve Darüşşafaka Doğuş İstanbul gibi Banvit de çok büyük bir altyapı markası, hatta anıldığı takma ismiyle “Basketbol Fabrikası” olmaktaydı. Uzun yıllar Avrupa’da mücadele eden ve Anadolu Efes-Fenerbahçe dominasyonunun yaşandığı sezonlarda güçlü rakiplerine diş geçirmek için mücadele veren bu değerli kulübün kapanması Türk basketbolu için aynı zamanda büyük bir altyapı kaybı da neden olmuştu. Takım kapandıktan sonra altyapı faaliyetleri devam etse de eskisi gibi başarılı olmadı. Zira potansiyelli oyuncuların çok genç yaşta TBL ve BSL gibi Türkiye’nin en büyük iki liginde forma şansı bulma ihtimali ortadan kalkmıştı.
Şimdi sizlere çok yakından tanıyor olabileceğiniz, Banvit altyapısından geçmiş değerli oyuncuların sadece bazılarından bahsedeyim. Hepsinden bahsetmek çok da mümkün değil çünkü sadece 2018 senesinde Banvit altyapısından yetişen 102 oyuncu BSL, TBL, TB2L ve BGL’de forma giymekteydi. NBA’de 2022-2023 sezonuna damga vuran Alperen Şengün Banvit altyapısından yetişmişken, Philadelphia 76ers forması giyen Furkan Korkmaz Anadolu Efes’ten Banvit’e transfer olduktan sonra kariyerinin en iyi sezonlarından birini geçirerek parlamış ve NBA’de kendine kontrat bulmuştu. Fenerbahçe forması giyen Şehmus Hazer, Türk Telekom’la birlikte bu sezon Eurocup finali oynayan Rıdvan Öncel ve Erkan Yılmaz, Tolga Geçim (Bursaspor), Ragıp Berke Atar (Darüşşafaka), Furkan Haltalı (Anadolu Efes), Sadık Emir Kabaca (Galatasaray NEF) ve daha nicesi… Görüldüğü üzere Banvit sadece başarısıyla değil, Türk basketboluna verdiği altyapı katkılarıyla birlikte de izini bırakmayı başarmıştı.
Görsel 5: Basketbol Gençler Ligi 2018-2019 Sezonu finalinde Efes’i 91-68 mağlup ederek şampiyon olan Banvit ekibi.
Nisan ayında kulübün uzun süre başkanlığını yapan Özkan Kılıç Bandırma’nın basketbola geri döneceğinden bahsetmişti. Mayıs ayında duyurulacak bir ortaklıkla birlikte Banvit’le başarılanları tekrar Bandırma ilçesine kazandıracakları hakkında açıklamalarda bulunan Kılıç basketbolseverleri de heyecanlandırmıştı. Ancak şu ana kadar henüz bir ortaklık açıklanmadı. Banvit gibi bir kulübün tekrar can bulup bulmayacağı muamma iken basketbolseverlere yaşattıklarının ve Türk basketboluna kattıklarının ne kadar değerli olduğuna değinmek istedim. Umut ediyorum ki basketbola ve Bandırma’ya kattıklarıyla birlikte iz bırakan bu kulüp hem Bandırma ilçesi hem de Türk basketbolu adına bunları tekrar yaşatma şansı bulabilir. Okuduğunuz için teşekkürler!
Görseller eurohoops.com, ntvspor.net, futboo.com ve beinsports.com.tr’den alınmıştır.
Kaynakça:
https://tr.wikipedia.org/wiki/Band%C4%B1rma_BK
https://www.trtspor.com.tr/haber/basketbol/ing-basketbol-super-ligi/teksut-bandirmadan-kuculme-karari-204380.html
https://trendbasket.net/bandirma-basketbola-geri-donuyor/
https://basketfaul.com/haber?haber=71396
