Formula 1’de sezonun bitimine bir yarış kala malumun ilanı bir hafta öncesinden yerini aldı. Max Verstappen hepsini üst üste elde ettiği şekliyle 4. kez (2021-22-23-24) dünya şampiyonu oldu. Las Vegas Grand Prix’ini 5. Sırada tamamlayan Hollandalı, Abu Dabi yarışı öncesi pilotalar zirve rekabeti adına sezonu kapamış oldu. Markalar sıralamasında 3. sırada yer alan RedBull takımında, yine görece bu kadar rahat bir şampiyonluk alması tabii ki Max Verstappen’in övgüleri toplamasına yol açtı denebilir ancak bardağın boş tarafında Sergio Perez eski günlerinden oldukça uzakta. Markalarda rekabet henüz sona ermezken McLaren 608 puan ile zirvede ve en yakın takipçisi Ferrari’nin 584 puanı var. Bu sebeple rekabetten uzak bir yıl daha geçiren F1’de son yarış için ekran başına geçmek istiyorsanız gerek Norris ve Piastri’nin gerekse gelecek sezon Williams Racing için yarışacak sansasyonlarla dolu bir sezon geçiren Sainz ve Ferrari’nin esas oğlanı -şimdilik- Leclerc’in takımlarını zirveye taşıma rekabetine göz atabilirsiniz.
Ülkemizde son derece yaygın bir platform olan Netflix’te yayınlanan ve en keyifli spor içeriklerinden biri olan “Drive to Survive” belgeseli, bundan da önemlisi heyecanı doruklara çıkaran, son yarışa eşit puanlarda girilen ve son tura kadar kimin şampiyon olacağının belli olmadığı 2021 sezon finali Türkiye’nin 2000’li yıllarda takvime kendi pistine de soktuğu Ayrton Senna, Michael Schumacher gibi en efsane pilotların döneminde F1 sporunu takip eden hemen herkesin F1’e dönüşünü sağlamıştı. 2021 yılının bir vaadi daha vardı, o da 2022’de gelecek regülasyonlarla rekabetin giderek artacağı, araçların artık birbirini çok daha yakından takip edeceğiydi. Ama pek de öyle olmadı, evet zirve el değiştirdi ve 2010’ların yenilmezi Mercedes, unvanı RedBull’a devretti ama bir pilotun sezonu domine edemeyeceği vaadi asla yerini bulmadı. Max Verstappen yeni regülasyonlarla yarışılan 3 yılı da görece rahat kazandı. Peki 2025 de böyle mi olacak? 2026 regülasyonlarının etkisi olur mu? Bu soruların yanıtları şu şekilde:
2025 F1 SEZONU
Bu sezonun en büyük gelişmesi şüphesiz bir Mercedes efsanesi olan ve 7 dünya şampiyonluğu ile F1 zirvesini Michael Schumacher’le paylaşan Lewis Hamilton bu sporun en ünlü markası Ferrari’ye geçmesi. Yeni regülasyonlara ayak uydurmakta zorlanan Mercedes, 39 yaşında ve muhtemelen sporda son yıllarını geçiren Lewis Hamilton’a bir dünya şampiyonluğu sunma potansiyelinden uzak kalmış olacak ki Sir, Maranello’ya -Ferrari takımının İtalya’da konumlandığı bölge- taşınma kararı aldı. Ferrari uzun yıllardır Leclerc’e öncelik verdiği ve yanına yetenekli pilotlar gelse dahi Monakolu yıldızın daha çok önemsendiği tasarımlarda araçlar üretti. Yakın maziye kıyasla da aslında Ferrari için yeni regülasyonun iyi takımlarından biri denebilir. Ama burası Ferrari, bir grup çocuğa F1 aracı çiz dense, tasarım olarak ufak tefek farklılar görürsünüz ancak herkes çizmeyi bitirdiğinde içini kırmızı bir boya kalemiyle doldurur. O sebeple burada 2.’lik haber değeri taşımaz. Bir de son üç yıla sığdırdıkları ve markaya hiç yakışmayan sayısız strateji hataları da eklendiğinde gelecek sezondan itibaren oluşacak çift başlı yapıyı bakalım patron Frederic Vasseur ve takım nasıl yönetecek?
Yeni sezon için bir diğer haber ise F1’in 75. yıl dönümü olması nedeniyle düzenlenecek özel seremonide tüm F1 takımları eksiksiz yer alacak ve 18 Şubat 2025’te Londra O2 Arena’da düzenlenecek etkinlikte tüm takımlar araçlarını tanıtacak. Eğer F1’i uzaktan takip eden biriyseniz şunu bilmenizi isterim ki aslında bu F1 için gerçekten oldukça ilginç bir durum. Normalde takımlar sezon öncesi kendi duydurdukları tarihlerde ayrı ayrı araçlarını tanıtırlar. Bu yalnızca bir pazarlama planı değildir. NBA severler iyi bilecektir ki sezonu kötü kapatan takımların gelecek sezona dair umutlu bakmaları için onların “draft” edeceği sırayı yükseltmesine imkan tanıyan ve “lottery” ismi verilen bir sistem vardır. F1’de de benzer bir kötü takıma avantaj sağlama mekanizması var. Sezonu gerilerde bitiren ekipler çok daha uzun süre hem simülasyon için hem de pist/laboratuvar aerodinamik testleri için normalde çok daha uzun bir zamana sahip olur ve gelecek sezona daha iyi hazırlanır. Ancak bu sene özelinde işte bu durum biraz farklı. Takımlar ne olursa olsun 18 şubat günü oraya hazır bir araçla gelmek durumunda. Tabii ki sezon içinde güncelleme yapma şansları olacak ancak bu hem ceza puanı hem de sezon akıp giderken rekabetçilik trenini kaçırmaları anlamına gelebilir.
2026 VE YENİ REGÜLASYONLAR
2026 yılıyla beraber spor yeni araçlarına kavuşacak. Mühendisliğin zirvesi olan sporda şüphesiz işin magazin boyutu daha çok dikkat çekse de önce biz işin teknik detaylarına eğilelim. Regülasyonlarla beraber araçların güç ünitesi üzerinde oynamalar olacak. Yeni trende ayak uydurmak zorunda kalan F1, ünitelerde içten yanmalı motorlardan devşirilen güç ile bataryalardan elde edilen güç oranları üzerinde bir değişime gitti içten yanmalı motorların payını kısmış oldu. Bu sayede sürdürülebilirlik ve verimlilik konuları ön plana çıkarken sporun gedikli takımlarının günlük araç üretimlerindeki yeni eğilimleri de gözetildi. Bunların yanı sıra spora yeni eklenecek takımlara da rekabet fırsatı sunulmuş oldu -tabii bu sporu yakın takip edenlerin duymayı çok sevdiği o motor seslerini duymak artık daha da zor.
Yenilikler bununla sınırlı değil tabii ki. Araçların şasilerinde de daralma yaşanacak. Bu sayede çok daha çevik araçlarla virajlarda daha yüksek yere basma elde edilecek ve bu da özellikle sokak pistlerinde çok daha sert rekabetlerin yaşanmasını öncelerken, Monako gibi en dar pistlerde dahi pilotların birbirini daha çok geçebilmesinin hedeflendiği anlamına geliyor.
Aerodinamik olarak da dinamiklik mottosuyla regülasyonlarını açık eden F1’de yine aerodinamik olarak şu an bir gerçek var ki o da Adrian Newey’si olarak kazanır. Bu spor pilotlarıyla tanınsa da teknolojinin gelişme hızı artık mühendisliğin dolayısıyla da aracın önemini pilotların yanına çekmiş gibi. Bu sebeple teknik açıdan kusursuz araçlar tasarlayabilen mühendisler -Newey başta olmak üzere- artık en az pilotlar kadar önemli. Motto dinamiklik demiştik. Sebebiyse 360 eksen hareketli arka kanat ve x-y eksen hareketli ön kanatlar olacak. Araçlar kısmen düz bir tabana ve daha düşük güçlü bir difüzöre sahip olacak. Bu da zemin etkisini ve aracın yere yakınlığına olan bağlılığını azaltacağından yeni kanatlar ile hem düzlük hem de virajlarda yere basmanın azalmasına karşın hızın korunabilmesini hedefliyor.
Güvenlik açısından da son derece titiz çalışmalar yürüten F1’de, 2026’da revize edilen düzenlemelerle darbe yapılarının dayanıklılığı artırılacak ve araçların kaza sonrası korunması sağlanacak. Yan darbe koruması geliştirilerek kokpit çevresinde daha iyi bir güvenlik sunulurken, yakıt hücresi daha sağlam hale getirilecek. Takla barı güçlendirilirken, arka kanat ışıkları daha görünür olacak ve ERS (Enerji geri kazanımları ifadesinin kısaltması) durumunu göstermek için yanal güvenlik ışıkları kullanılacak. Ayrıca, GPS anteni hassasiyeti artıracak şekilde yeniden konumlandırılacak. Bu yenilikler, araç ağırlığını artırmadan güvenlik standartlarını yükseltmeyi hedefliyor.
Bir de işin magazin boyutu var. F1 artık 11 takımlı olacak. Yeni iki takım otomotiv dünyasının dev ekipleri Audi ve Cadillac olacak. Yeni takım F1’de her zaman dedikodu anlamına gelir. Yine öyle oluyor. Cadillac’ın çok yüksek bütçelerle geleceği ve en iyi pilotlara akıl almaz teklifler yapılacağı konuşulurken Audi için bir yıllık koltuğun ise sporun emekli efsanesi Sebastian Vettel’e ait olacağı gündemde. İşin bir de bizi çok daha yakından ilgilendiren bir boyutu var ki o da İstanbul’un takvime dönmesi. Ana pistlerden biri olur mu bilinmez, Türkiye’nin F1 ile olan görüşmelerinin son derece olumlu ilerlediği ve pistin 2026 takvimine gireceği de bir diğer gündem maddesi. Dilerim tarihine uygun olarak Avrupa’nın sporu olan bu organizasyon Orta Doğu ve ABD’nin ekonomik kıskacından kurtulur ve 8. viraj tekrar motor sesleriyle yankılanır.
Görseller Formula 1, motorsport ve Wards Auto’dan alınmıştır.
KAYNAKÇA
