Bisiklet, takım ruhu ve bireysel hırsların birbirine karıştığı içine girmeden anlaşılamayacak bir mekanizma ile yönetilir. Bundan dolayı bisiklet tarihi büyük ihanetler ya da koşulsuz sadakatlerle doludur.
El Değiştiren Zafer
1986 Tour de France bu rekabetlerden birine ev sahipliği yapmıştı. Bisiklet içerisinde belki de en acıtan ihanetler takım arkadaşları arasında yaşanıyor. Greg LeMond ve Bernard Hinault’da o yıla kadar takım lideri ve domestiği çerçevesi dışına çıkmamış takım arkadaşlarıydı. 1985 yılında Hinault Fransa turunu beşinci kez kazanmış, o sene de Giro-Tour dublesi yapmış ve sonrasında 1986 yılındaki tur için Greg LeMond’a sözlü bir vaatte bulunmuş. Fakat tur yaklaştığında planlar Hinault ve takım tarafından değiştirilmiş. 17.etaba gelindiğinde de Bernard Hinault sarı mayoda, LeMond’a ikinci ve İrlandalı Stephen Roach da üçüncü sırada yer alıyordu. Sportif direktör Paul Koechli, Roach’un yaptığı atakla onu takip eden Greg devam etmek istediğinde kesinlikle hayır cevabını vermesine rağmen LeMond devam etmiş. Bu sırada takım arabalarının içinde yaşanan karmaşaları tahmin etmek imkansız. Aslında Hinault’un dört-beş dakika kadar ilerisinde olan ikili, Hinault’a saniyeler şeklinde iletilmiş fakat zaten bitiş çizgisi geçildiğinde Hinault sarı mayoyu takım arkadaşına çoktan kaybetmişti. Bunun aynı zamanda şöyle bir anlamı vardı ki LeMond sarı mayo taşıyan ilk Amerikalı olmuştu. Bir sonraki etap, Alpe d’Huez. Hinault atakta fakat LeMond onu takip etmeyi başarıyor. İkili tüm pelotonu arkalarında bırakıyor ve firketeleri beraber geçmeye devam ediyorlar. Zirveye gelindiğinde etabı Hinault, turuysa LeMond kazanıyor. Fotoğrafçı Graham Watson bu anları şu şekilde yorumluyor, ” Kesinlikle saf bir dostluk değil, saygıydı. Biri kazanmak istiyordu, biri kaybetmek zorundaydı.”. LeMond ve Hinault arasındaki ihanetin ne tarafta geldiği ise ihanete nereden baktığınıza göre değişebilir.
Ortak bir kariyer
Bisikleti bisiklet yapan en büyük unsur kesinlikle domestikler. Başka hiçbir spor dalında göremeyeceğinize emin olduğum bir bağlılık ve sadakat içerisindedir. Su taşıyıcılar-istisnalar- hariç. Eğer bir süper domestik değil ise çoğu önemli bir başarı kazanmadan, isimleri hatırlanmadan kariyerlerini noktalar. Olmadıklarında eksiklikleri hissedilir fakat varlıklarını da kimse fark etmez. Aslında bu durum bisiklet içerisinde o kadar normaldir ki bir hikaye değeri olduğunu sanmıyorum ama yine de Mark Cavendish ve Mark Renshaw takımdaşlığına sadakat başlığı altındayken bir göz atmalıyız bence.
2009 yılında Mark Renshaw, Team Columbia-HTC’ye katılmıştı ve burada Mark Cavendish’in “lead-out” adamı olarak görev yapmaya başladı. Yaklaşık dört yıl boyunca da Cavendish kazanmaya Renshaw da onun rüzgarını kesmeye devam etti. 2012 yılında Cavendish Team Sky’a, kendi sprintleri için yarışmak isteyen Renshaw da aynı yıl Rabobank takımına transfer olmuş ve ikili ilk ayrılıklarını yaşamıştı. Ama bu ayrılık ve Renshaw’un sprint liderliği çok uzun sürmemiş ikili 2014 yılında Omega Pharma-Quick Step takımında tekrar bir araya gelmişti. 2019 yılında Renshaw’un emekliliğine kadar da bu birliktelik hep devam etmiş. Cavendish Renshaw’un emekliliği için yaptığı paylaşımda şu sözleri kullanıştı, “10 yıl önce sprintlerde ipek gibi pürüzsüz giden bir Avustralyalı’nın tekerini takip etmeye başladım ve çok geçmeden durdurulamaz bir ikili halini geldik.”. Bu ikinci ayrılık sonrası birleşmelerine gelmek için Astana Qazaqstan takımında kesinlikle bahsetmeliyiz. Aslında, Astana takımına katılmasında da Cavendish deneyimlediği bir başka sadık takım arkadaşı yer alıyor. Zira 2023 yılında kariyerinin sonlarına yaklaşan Cavendish’ı alan eski takım arkadaşı Alexandr Vinokurov’dan başkası değil. Bu buluşma aynı zamanda Cavendish-Renshaw ikilisinin üçüncü kez bir araya getirmeye vesile olmuş ve Cavendish 2023 Tour de France’a 35.etabını almaya giderken Renshaw takıma sprint danışmanı olarak gelmişti. Bu edisyonda planlar gerçeklerle uyuşmamış, Cavendish çok talihsiz bir kaza sonrası abandone olup yarışı tamamlayamamıştı- arabanın içerisinde çekilen fotoğraftaki bakışlarının izleyen herkesin gözünün önüne geldiğine eminim. Astana takımı Cavendish’e etap rekorunu kırmak için tüm desteğini vermiş onu bir sonraki edisyona ,yani bu seneki Tour’a, getirmişti. Cavendish de bu sefer bu inanılmaz başarıya daha 5.etaptan ulaşmayı başarmıştı. Yakın zamanda emekli olan Cavendish’in Astana takımında Mark Renshaw yanındayken bisiklete veda etti. Renshaw Cavendish’in emekliliği hakkında verdiği röportajda “Yalan söyleyemem, ağladım.” demişti ve bence kesinlikle yalnız değildi.
Takım Arkadaşı mı? Gerek Yok!
Bazen de beklenmedik bir anda beklenmedik ikililerin sanki aynı takımdalarmış gibi birbirine çalıştıklarını görebilirsiniz bisiklette. O anların benim için keyfi zirvede oluyor. Kişisel olarak bu durumların kaydını istemeden de olsa tuttuğumu belirtmeliyim. İlk aklıma gelen anlardan biri, Geraint Thomas’ın Cavendish’in sprint trenine girmesi. Bir gün önceki zamana karşı etabından sonra Thomas’ın 2023 Giro’yu kazanma şansı kalmamıştı. Team Sky’dan takım arkadaşı Cavendish’i son etapta sprint için hazırlanırken gören Thomas kafasıyla işaret vererek Cavendish’in sprint trenini arkasına çağırdı. Thomas, bitiş çizgisinde Adam Blythe’a verdiği demeçte, “Oradaydım ve yanında sadece Luis Leon Sanchez olduğunu gördüm ve bir kardeşime yardım etmeyi düşündüm.” demişti. Bir başka örnek de aynı sene Vuelta’da gerçekleşti. Jumbo-Wisma’nın iki liderle geldiği yarışta onların domestiği olarak gelip kırmızı mayoyu taşıyan Sepp Kuss, Angliru etabında liderleri Roglic ve Vingegaard’ın yaptığı atak sonucunda-yazı başlığını tam burada da hatırlatmak isterim- liderliği kaybetmek üzereydi. O sırada Bahrain Victorious takımından domestik olmayı kariyeri boyunca sevmeyen ve kabullenmeyen bir başka domestik Mikel Landa aynı tırmanışta Kuss’la beraber bitişe gitmiş ayrıca finaldeki ek süreleri almasına da bir nevi müsaade etmişti. Landa bu yardımı ile domestiklerin şanını kurtardı diyebiliriz sanırım.
Yardımın büyüklüğü bu iki olay kadar olmasa da içinde bulundukları rekabetten dolayı önemi asla yadsınamayacak bir olay da 2022 Tour de France’da meydana gelmişti. Önceki iki senenin kazananı Tadej Pogacar unvanını Jonas Vingegaard’a kaptırmak üzereydi. Pirenelerin sonuna geldiğimiz 18.etapta ikili beraber iniştelerdi ama Pogacar iniş esnasında düştü. En hızlı şekilde kalkıp bisikletine binen Pogacar ne olursa olsun süre kaybetmişti ki kameralar o sırada ilerde onu bekleyen Jonas Vingegaard’a döndü. İkili tekrar birleştikten sonra el ele tutuşarak akıllara kazınan o fotoğrafı verdiler. Vingegaard’nun yaptığı sportmenlik aslında bireysel bir sadakat olarak görülmeyebilir fakat bisiklet’in tüm değerlerine sadık kalarak hikayeye büyük bir katkı sağladığına eminim.
Kader yoldaşları
İhanetler ve sadakatlerden bahsederken bu ikilinin aynı anda bulunabileceği nadir alanlardan biri olan bisikletin umudu kaçış gruplarından da bahsetmeden olmaz. Tüm takımlardaki bisikletçiler takip edilmeyeceklerini ümit ederek pelotondan uzaklaşırlar ve birbirleri ile sadece etap süresince devam eden bitiş çizgisinden biraz önce de biten bambaşka bir takımdaşlık kurarlar. Pelotona yakalanmamak için beraber pedal çevirmek ve rüzgarı paylaşmak zorundadırlar ve hatta bir süre birbirlerine ihanet etmeyeceklerine güvenirler. Kaçış grubundaki kadar yoldaşlığında ihanet ve sadakatin nasıl aynı kefede olduğunu iki farklı bisikletçinin anekdotlarıyla anlatmak istiyorum. Michał Kwiatkowski 2023 Tour de France 13.etabındaki zaferinden sonra takım arkadaşı olmadan galibiyeti nasıl kazandığını soran gazeteciye, ‘’Tek başıma değildim, 18 çok iyi kaçış arkadaşım vardı.’’ diye cevap vermişti. Aynı edisyonda üç kişilik bir kaçışın parçası olan Matej Mohoric beraber kaçtığı O’Connar ve Asgreen’e finalde atak yaptığında kilometrelerce beraber çalıştığı yoldaşlarına ihanet etmiş gibi hissettiğini söylemişti. İhanet ve sadakatin ince bir çizgiyle ayrıldığı bu muazzam spor hakkında daha fazla söz üstüne söz söylemek istemiyorum, bu nedenle noktayı koyuyorum.
fotoğraflar cyclistweekly, eurosport ve cyclingrevealed.com’dan alınmıştır.
kaynakça
https://www.astana-qazaqstan.com/mark-cavendish-joins-astana-qazaqstan-team/
