Tag Archives: matematik

Kelimelerin Matematiksel Gizemi: Zipf Yasası

Kimi zaman uzaktan arkadaşımızın sesini duyduğumuzda hemen onun kim olduğunu anlarız. Bu olay arkadaşımızın sesini tanımamızla daha yakından ilişkili olsa da aynı zamanda onun kullandığı kelimelerin kullanış sıklığı ve tarzıyla da bir o kadar ilişkilidir. Tıpkı insanların kelimeleri kullanış sıklığı ve tarzı gibi toplumların ve dillerin de kullanış tarzı ve sıklığından bahsedebiliriz. 1949 yılında dilbilimci
Devamı

Ateş Böceklerinin Matematiği

Pittsburgh Üniversitesinden birtakım matematikçi tarafından yapılan yeni bir çalışma, sinirbilimden ödünç alınan matematiğin, ateş böceklerinin ışık gösterilerini nasıl koordine ettiğini açıklayarak, vahşi doğada nasıl davrandıklarına dair önemli ayrıntıları yakalayabildiğini gösteriyor.  Erkek ateşböcekleri, potansiyel eşlerine seslenmek için karınlarından bir parıltı çıkarır ve kendi türlerinin dişilerini etkilemek için karanlıkta yanıp sönen desenler gönderir. Photinus carolinus türünden eş
Devamı

Banach-Tarski ve Bezelyelerden Güneş Elde Etmek

1924 yılında iki önemli matematikçi Stefan Banach ve Alfred Tarski, matematik dünyasını şaşırtan bir iddia ortaya koydu, hem de sağlam bir kanıtla birlikte. Bu iddiaya göre; teorik olarak içi dolu bir küreyi sonlu sayıda parçalara ayırmak ve bu parçaları hiç eğip bükmeden, germeden; yani hacim ve alan değiştirmeyen dönüşümlerden geçirdikten sonra (öteleme, döndürme, simetri alma…)
Devamı

Sabun Köpüklerinin Matematiği

Doğanın mükemmel düzeninin büyük bir parçasında matematiğin de dahil olduğunu uzun süredir biliyoruz. Matematikçiler her gün bunun üzerine yeni çalışmalar yapmakta ve doğanın tasarım ustalığını açıklayan kurallar bulmaya çalışmaktadır. Bu çalışmaların bir tanesi matematikçileri, sabun köpüklerine ve Plateau Kanunları’na götürmüştür. Sabun köpükleri sabunlu suyun içi boş bir küre oluşturacak şekilde havayı çevrelemesiyle oluşur. Yapısal renklilik
Devamı