“Bir nonoşun karşı koyduğunu ne zaman gördünüz?… Şimdi zaman değişiyor. Salı gecesi saçmalık için son geceydi ” Stonewall ayaklanmaları katılımcısı
1969 yılında Newyork’da Stonewall Inn isimli bir barda polislerin eşcinsellere uyguladığı şiddetle başlayan Stonewall ayaklanmaları, günümüzdeki LGBT hakları için sürdürülen dayanışmaların ve bu yolda yapılan eylemlerin temelini atmıştır.
Eşcinsellik, antik Roma’dan beri bilinen bir gerçeklik olmasına rağmen, yüzyıllar boyu her zaman gizli saklı konuşulmuş, aşağılanmış ve hor görülmüştür. Stonewall ayaklanmaları, yakın çağda, yüzyılların ardından, yankı uyandıran ilk ayaklanmadır.
İkinci Dünya Savaşı’nın ardından Amerika’da cinsiyetçi, homofobik uygulamala görülmüştür (Homoseksüel olduğu şüphesi taşıyan insanların, FBI tarafından adreslerinin kayıt altına alınması, yaklaşık 4500 kişinin eşcinsellik şüphesinden ordudan atılması, devlete yapılan iş başvurularının reddedilmesi vs.). Ayrıca, Amerikan Psikiyatri Birliği, eşcinselliği bir “Sosyopatik kişilik bozukluğu” olarak nitelendirmiştir. Ayrıca, gey barların açılması kesinlikle yasaktı ve var olanlar birer birer kapatılıyordu.
STONEWALL INN
Stonewall Inn, bir mafya tarafından işletilen sonradan gey bar olan ve sık sık polis baskınlarına uğrayan bir yerdi. O zamanlar her bara ayda bir polis baskınları düzenlenirdi. Stonewall’a düzenlenen baskınlarda ise polisi susturmak için onlara yüklüce miktar para ödenirdi. 28 Haziran 1969 günü, Dedektif Charles Smythe ve Müfettiş Yardımcısı Seymour Pine, barları denetleyen polislerin yerine geçip Stonewall Inn’e baskın düzenlediler. Barda bulunan yaklaşık iki yüz kişinin standart kimlik kontrolünden geçmesi gerekiyordu. Fakat bu kez, bardakiler kontrol edilmeyi reddettiler ve bunun üzerine polis, barın içindeki herkesi tutuklayıp karakola götürme kararı aldı. O an sokakta olan insanlar, ne olduğunu anlamak için barın çevresinde toplandılar ve olayı izlemeye başladılar. Polislerin bardakilere yaptığı muameleyi gören ve hızla büyüyen topluluk polise ciddi anlamda tepki gösterdi. Çoğunluğu heteroseksüel olan ve hiçbir örgüt bağları olmayan bu büyük topluluk, toplumsal dayanışmanın ve Amerika’nın yaptığı baskılara, o gece bir cevap vermiş oldu. Toplumun gücü, baskıyı o gece yenmiş oldu. Polis, öfkeli halk karşısında hiçbir şey yapamadı.
İlerleyen altı ay boyunca, okur sayısı yirmi beş binleri bulan homoseksüel haklarını savunan gazeteler basılmaya başlandı ( Gay, Come Out, Gay Power ). Ayrıca 28 Haziran 1970 yılında, yani ayaklanmanın birinci yıl dönümünde onur yürüyüşü yapıldı. Yani günümüzde Türkiye dahil hemen her ülkede haziranın son haftası yapılan onur yürüyüşlerinin temeli atıldı.
Kaynakça
- Terence Kissack “Freaking Fag Revolutionaries: New York’s Gay Liberation Front, 1969–1971″
- Colum. J. Gender & L. 33 (1995-1996) Faeries, Marimachas, Queens, and Lezzies: The Construction of Homosexuality before the 1969 Stonewall Riots; Arriola, Elvia R.
- http://en.wikipedia.org/wiki/Stonewall_riots