*Serinin diğer yazıları için:
Tehlike Bu Sefer Batıdan Geliyor: Bizans ve I.Haçlı Seferi – I
Tehlike Bu Sefer Batıdan Geliyor: Bizans ve II.Haçlı Seferi – II
Serinin üçüncü yazısında 1189- 1192 yılları arasında geçekleşen III. Haçlı Seferi incelenecektir. III. Haçlı Seferi’nde yaşanan olaylar Bizans İmparatorluğu ve Kıbrıs’ın akıbeti için büyük önem arz etmektedir.
En büyük hayali Kudüs’e sahip olmak olan Salahaddin Eyyubi’nin Mısır’daki hakimiyetini güçlendirdikten sonra 1187 yılının Mayıs ayında cihat ilan etmesi, dengelerin değişeceğinin en büyük habercisi olmuştur. 20 Eylül’de Kudüs önüne varan Eyyubi, 2 Ekim’de hayalini gerçekleştirir ve Kudüs’ü ele geçirir.
Görsel 1: III. Haçlı Seferi’ne katılan üç büyük imparatorun izlediği yollar.
Gizemli Bir Ölüm
Kutsal şehir Kudüs’ün Müslümanların eline geçme haberi batıda büyük bir krize neden olur. Papa VIII. Gregory, III. Haçlı Seferi için çağrı yapar. Yapılan çağrıya batının üç büyük hükümdarı; Alman İmparatoru I. Frederick Barbarossa, İngiliz Kralı Aslan Yürekli Richard ve Fransa kralı II. Philip Augustus cevap verirler ve sefer hazırlıklarına başlarlar. Bizans İmparatorluğu, üçüncü kere Haçlı tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır. Lakin, Richard ve II. Philip Augustus’un Avrupa’dan Kudüs’e geçiş için kara yolu yerine deniz yolunu tercih etmeleri Bizans İmparatorluğu’nun işine gelir. Alman İmparatoru Frederick Barbarossa ise kara yolunu tercih eder.
Kaynaklara göre Barbarossa, 1189’da tahmini 100 bin kişilik tehlikeyi bir orduyu yanında getirir. Bu ordu Bizans için tehdit oluşturmaktadır. Bu sebeple, önceki Haçlı Seferlerinde yaşanılan yıkımı unutmayan Bizans İmparatorluğu, Barbarossa ile bir anlaşma imzalar. Fakat Alman İmparatoru, anlaşmaya uymaz ve Bizans şehri Filipe işgal edilir. Aynı zamanda Selçuklu sultanıyla Barbarossa arasında kurulan iyi ilişki Bizans için bir başka potansiyel tehlikenin habercisi olur. Bazı kaynaklara göre Bizans’ın Salahaddin Eyyubi ile Barbarossa’yı durdurmak için görüşmeler yaptığını öğrenen Alman İmparatoru, sinirlenip Konstantinople’yi ele geçirmek için yola çıkar. Bizans ise artan tehlikeyi engellemek ve Konstantinople’yi kurtarmak için Frederick Barbarossa ile yeniden anlaşır. Bu yeni anlaşmaya göre, Alman ordusu Bizans gemileriyle Çanakkale’den Anadolu’ya taşınacak ve orduya ucuz yiyecek desteği sağlanacaktır. Lakin, Bizans yol boyunca Alman ordusuna yeterli yiyecek desteğini yapmaz ve bu sebeple asıl ordu dışında sefere katılanların neredeyse yarısı yok olur. Haziran ayı başında Ermeni bölgesine ulaşan Barbarossa burada yeterli yiyecek desteğini alır. 10 Haziran günü ise Göksu Nehri’nde gezintiye çıkan Frederick Babarossa bilinmeyen bir nedenden ötürü sığ suda boğularak ölür. Tarih kitaplarına mucizevi bir olay olarak geçen lakin kafalarda soru işareti bırakan bu sürpriz ölümün Bizans’ın o dönemdeki en büyük düşmanı Alman İmparatoru Frederick Barbarossa’nın başına gelmesiyse düşündürücüdür.
Görsel 2: Alman İmparatoru Frederick Barbarossa.
Kıbrıs
III. Haçlı Seferinin denizdeki yüzünde ise Aslan Yürekli Richard’ın gönderdiği öncü birlikler fırtınadan dolayı yardım için Kıbrıs’taki Limasol limanına sığınırlar. Lakin yardım beklerken Kıbrıs Kralı Isaak Komnenos tarafından tutuklanırlar. 6 Mayıs 1191’de Kıbrıs’a varan Richard, birliklerinin başına gelenleri öğrenir ve ani bir kararla ordusuna saldırı emri verir. Sayıca fazla olan Richard’ın ordusu hiçbir engele takılmadan Kıbrıs’ı ele geçirir. Bizans’a ihanet eden Isaak Komnenos sürgün edilir ve İngilizler belki de anlık bir karar sayesinde Kıbrıs’ı ele geçirirler. Richard’ın verdiği bu ani karar Kıbrıs’ın tarihteki yerini değiştirecektir ve bugünlere gelinmesine sebep olacaktır.
Görsel 3: İngiliz Kralı Aslan Yürekli Richard ( Richard the Lionheart).
Daha sonradan Kudüs’ü ele geçirmek için yoluna devam eden Richard ve II. Philip Augustus amaçlarına ulaşamazlar. Yalnızca Akka’yı geri alabilen bu büyük ordu orayı Kudüs İmparatorluğunun merkezi ilan eder. Fakat, 1291 yılında Kudüs Krallığı Mısır Sultanı Eşref tarafından yok edilir. III. Haçlı Seferi başarısızlıkla sona erer ve Bizans İmparatorluğu biraz şans biraz da diplomatik anlaşmalarla yine kendisini büyük bir yıkımdan korumayı başarır.
Kaynakça:
Kapak Resmi: http://historylearning.com/fileadmin/_processed_/csm_Schlacht_von_Arsuf_6aedcc2acd.jpg
Görsel 1: http://www.sarahwoodbury.com/wp-content/uploads/2010/10/Map-Third-Crusade.jpg
Görsel 2: https://www.thoughtco.com/crusades-frederick-i-barbarossa-2360678
Görsel 3: https://fthmb.tqn.com/x3U1kagjG-g1n_MdMr200HtJrNc=/768×0/filters:no_upscale()/about/richard-lionheart-large-56a61b535f9b58b7d0dff204.jpg
Dikici, Radi. (Mayıs.2007). Şu Bizim Bizans. Remzi Kitabevi.
Gregory, Timothy. A History Of Byzantium. Blackwell Publishing. 2005.
