Mafya Kavramı
Suç kavramı, evrensel ve genel bir olgudur. İnsanlığın başlangıcından itibaren var olmuş ve bundan sonra da devam edecektir. Genel olarak bakıldığında, suçun işlenmediği bir toplumdan bahsetmek, bir ütopyadan farksızdır. İnsanların içindeki ihtiraslarla birlikte, toplum halinde yaşamanın ortaya çıkardığı çeşitli sosyal çelişkiler ve uyumsuzluklar bulundukça suç da var olacaktır. Fakat var olan suç, aynı insanlık gibi bazı değişimler geçirmiş ve geçirmektedir. Toplumların gelişmişliğiyle paralellik göstermiş teknoloji, nüfus artışı, iletişim gibi belli alanlardaki olağan dışı süreçte suç kavramı değişmiştir. Daha önceleri genellikle bireysel işlenen suçlar örgütlü bir hal almış, bilgi çağına gelindiğinde ise dünya çapında para kazanmanın en önemli sektörlerinden biri haline gelmiştir. Öyle ki devasa suç kartelleri ve federasyonları ortaya çıkmış, üzerine kitaplar yazılmış filmler çekilmiş ve tüm dünyanın ilgi odağı olmuştur.
Sicilya
Mafya denilince akla gelen ilk şey -eğer Godfather‘ı saymazsak- Sicilya’dır. Mafya ilk kez karşımıza 19.yy sonlarına doğru Sicilya’nın güney bölgesinde ortaya çıkar. Sicilya o dönemlerde birbirleriyle rekabet içinde olan çetelerin cirit attığı, haydutlarla dolu bir yerdir. O kadar ki Napoli kralı kontrolü sağlamak için aralarından bazılarıyla anlaşarak onları da düzene ortak eder. Elinde yeterli askeri güç olmadığından dolayı çetelerden bazılarına “Kır Jandarması” adını vererek, âdeta polisin görevinin bir kısmını onlara devreder. Böylece Sicilya’da uzun süre her şeye hakim olan meşhur “Mafya” oluşur… Hükumet yönetimi normal biçimine döndürmek yani mafyayı saf dışı bırakarak legal güçlerle düzeni sağlamak istediğinde ise mafya, polisin işini engelleyerek ya da bozarak varlığını sürdürür. Üstelik mafya sadece bunla da yetinmeyerek, düzene karşı olan insanları da kendi safına çekiyordu. Çünkü mafyanın bu ilk zamanlarında Sicilya; kükürt madenlerinde ve küçük tarım işletmelerinde çalışan işçilerin bulunduğu dolayısıyla da yoksulluğun yoğun olduğu bir yerdi bu sebeplerle, her geçen gün onlara katılanlar çoğalıyordu.
Mafya böylece memurlar ve belediye görevlilerine kadar toplumun bütün sosyal tabakalarında kendine yandaş buldu. Büyük toprak sahiplerine boyun eğmekten bıkmış Sicilyalı köylüler, mafyanın zamana ihtiyaç duymayan çabuk adalet mekanizmasından hoşlanıyorlardı. Halk, polise başvurmaktansa hırsızlığa hatta cinayetlere tahammül etmeyi tercih ediyordu. Günümüzde olduğu gibi mafyanın haraç sistemi vardı ve kimi zaman daha da ileri gidiyorlardı .Fakat Sicilyalılar mafyanın kurmuş olduğu düzene saygı duyuyorlardı ve ciddi bir suç söz konusu olduğunda onları ihbar etmiyorlardı.
Fakat 1924 yılına gelindiğinde Mussolini, Sicilya mafyasıyla baş etmek üzere Vali Mori’yi görevlendirerek, bütün İtalyan yeraltı topluluklarını yıkmak ve iktidarını daha da sağlamlaştırmak istedi. Polisin de yardımıyla Mori, Sicilya adasında hükumetin gücünü ispatlamayı başardı. Ama mafya tamamen yok olmadı. Dağlık bir bölge ola Sicilya adası böylece, polisin engellediği ama halkın desteğini kazandığı “sevilen haydutlar”cenneti haline geldi.
Yakın Tarihte Mafya
19’uncu yüzyılın sonu ile 20’nci yüzyılın başlarında mafya evrim geçirmeye başlar. Yoksulluk ve baskılar on binlerce Sicilyalıyı etkiler ve gemilerle göç başlar. Bu gemilerde bulunan mafya örgütü yaşanan göç ile uluslararası bir boyut kazanır.
Mafya, göç edenlerin gittikleri ülkelerde özellikle de Amerika’da (New York mafyanın üs merkezi olur.) haklarını savunur ve ülkenin yasalarına karşı da bağımsız olmak ister. Bu bağımsız olma durumu için de direnirler. Bu direniş onları suça iter. İç çatışmalar da başlar zamanla. Bu suç işleme eylemi ve iç çatışmalar mafyanın tarihsel olarak ikiye bölünmesine yol açar. Bir tarafta “eski” mafyacılar bir tarafta da “yeni” mafyacılar vardır artık. “Yeni” mafya Atlantik kıyısındaki Amerika’nın New York şehrinde gelişirken, “eski” mafya ise doğduğu yer olan İtalya’da yani Sicilya’da gelişimine devam eder.
İtalyan mafyası ya da Sicilya mafyası, Amerika’da oldukça sistematik bir şekilde örgütlenmiştir. Her şehirde bir ya da iki aile, nüfus sahibi olup başlarında ”don” adı verilen lider konumundaki baba bulunurdu. İtalyan mafyası kendilerine çete demez, kendilerinden aile olarak bahsederlerdi. Babaları, donlar ve onların yardımcıları, danışmanları, askerleri şeklinde bir örgütlenmeyle âdeta her alana nüfus edebilen bir yeraltı suç örgütü ağı oluşmuştur.
Yıllar ilerledikçe ve günümüze doğru geldikçe artan toplumsal bilinç, demokrasi, devlet bilinci ve suçla mücadelede ağının ilerletilmesi sebebiyle Amerika’da İtalyan mafyasının etkisi kırılmış, dünyada da bu şekilde olmaya devam etmiştir. Ayrıca İtalya, göç eden ailelerin çocuklarının Amerikan toplumuyla kaynaşması ve mafyaya yeni üye bulmayı zorlaştırmıştır.
Bugün hala belli bölgelerde etkin olabilen İtalyan mafyasının geçmişte, Gladio ile çok içli dışlı olduğu, devlette bazı alanlarda etkin politikacılara sahip olduğu ya da düzeni tehdit ettiği iddia edilmektedir. İtalyan mafyasının oldukça acımasız kuralları olmasının yanı sıra, diğer mafyalara göre daha sıcak kanlıdır. Mesela öldürdükleri birinin 18 yaşından küçük çocuğu varsa ona baktıkları, ailesine destek sağladıkları bilinmektedir. Ayrıca kadın ve çocuklara dokunulmaz kuralı öncelikleridir. Aileye çok önem veren İtalyanlar’ın ve Sicilya mafyasının önemli kurallarının başında birlik olmak ve aile bulunmaktadır. Mafya üyeleri çok sempatik, yemek yapmayı ve yemek yemeyi çok seven üyelerden oluşmaktadır. Kendi içlerinde sadakate çok önem veren bu ailelerde, eğer bir mafya üyesi yakalanırsa gözaltında giderken diğer bir üyeyi dudaklarından öperse bu göz altında konuşmayacağım anlamına gelmektedir.
Bu ve bunun gibi bir çok kurala sahip olan mafya olgusu, günümüzde tüm dünyaya yayılmış bir halde var olmaktadır. Ayrıca herkesin ismen aşina olduğu Godfather üçlemesi de Amerika’ya göç etmiş ve Amerika’da mafyanın kuvvetlendiği dönemdeki (1945-1955) Sicilyalı Corleone ailesine odaklanıyor. Mafya-aile kavramı hakkında çok güzel nüanslara sahip olan bu üçleme, mutlaka izlenmesi gereken başyapıtlardan birisidir.
Dipnot
- Mafia :Mafia, morte alla francia italia anela (Fransızlara ölüm, İtalya kükrüyor)
Kaynakça
- Mafya Ahlakı: Kapitalizmin ruhu-Pino Arlacchi
- Dünyamızı saran mafya-Murat Çulcu
- Dünden bugüne değişen yüzüyle:Mafya -Tempo Yayınları
- Devrim ve Mafya,Sicilya topraklarında ölüm – James Fentress
- http://www.cnnturk.com