Malumunuz yaz aylarındayız, evleriniz düğün davetiyeleriyle dolup taşıyor değil mi? Sosyal medya düğün fotoğrafları tarafından işgal edilmiş durumda. Katıldığınız her düğünden sonra da ailenin büyükleri, teyzelerin yanınıza yaklaşıp: “Ee, sıra sana geliyor artık!” diyerek sizleri bunalttığına eminim.
Evlen baskısı yapan teyzeler (temsili)
Aile büyüklerinin evlilik sürecinden tek beklentisi tabii ki düğün olmuyor. Kına gecesi kültürümüzün en sevilen seremonilerinden biri. Bütçelerin sonuna kadar zorlandığı, her yanı süslerle bezenmiş düğün töreninin yanında bir de kına gecesi istekler arasında.
Geçen hafta kuzenimin düğünü için İzmir’e gittim ve bir kına gecesine yakından tanık oldum. Ne yalan söyleyeyim, kına gecesini izlemek oldukça keyifli ve eğlenceliydi. Eğlencenin sebebi geleneksel kına gecesi adetleriydi; ama en son kuzenim testiyi damadın önüne atıp kırınca bir an ister istemez gerildim.
Kırılan testinin içinden çıkan şekerler
Peki şimdi bu testi neden kırıldı?
*Bereket
*Huzur
*Bolluk
Testi kırıldı çünkü yeni evlenen çiftin gireceği ev bereketli olsun istendi, evlenecek olan çift huzurlu ve mutlu olsun istendi.
Testilerin içinde bereketi simgeleyen buğday ve bozuk para bulunur. Bunlara ek olarak evli çiftin huzuru bozulmasın, ağızlarının tadı kaçmasın diye şeker koyulur.
Şimdi bu işin kökenine bakalım:”Kına gecesi neden düzenlenir?”. Bu soruyu cevaplamadan önce kına hakkında bir bilgilendirme yapmakta fayda var. Kına yaklaşık 2.5 metre boyutlarında çalımsı bir ağaç türüdür. Kına ağacının yapraklarının kurutulup toz haline getirilmesiyle kına oluşur.
kına ağacı
kına ağacının yapraklarının kurutulup öğütülmesiyle oluşan kına tozu
Kuzey Afrika ve Hindistan kınanın yaygın bir biçimde yetiştirildiği bölgeleridir. Eski tarihlerden bu yana kınanın Kuzey Afrika toplumlarında önemli bir yeri vardır, bu toplumlarda kınanın oldukça önemli bir yer edinmesinin ana sebebi iyileştirici etkisi olduğuna dair inançlardır. Hindistan ve Afrika ülkelerinde hava sıcak ve kurak olduğu için bu coğrafyadaki toplumlar deri problemleri ile karşılaşmışlardır, kına ile tanıştıktan sonra kınanın ciltlerine iyi geldiğini ve deri çatlaklarına karşı tedavi edici özellik taşıdığını fark etmişlerdir. Böylelikle kına doğu topluluklarındaki yerini almıştır.
Peki gelinlere neden kına yakılır? Kına bir nevi gelinin kendi evine vedasıdır. Anadolu’daki halk inanışına göre evin kızına kına yakılması, evliliğe rıza göstermesini simgeler. Anadolu’da çoğu bölgede kına gecesi müzikleri gelini ve annesini ağlatmaya yöneliktir çünkü artık evin kızı ertesi gün evlenecek ve bundan sonra baba evinde misafir olacaktır. Bu hüzünlü veda kına yakma seremonisi ile gerçekleşir.
Bizim kına gecesinde kuzenimi ağlatmama kararı alındı, bu sebeple yüksek yüksek tepelerin eğlenceli versiyonları çalındı. Zaten havada uçuşan testiler ve hüzünlü kına şarkılarıyla bir dram yaşanırdı, teyzeleri ağlatmaya gerek yok.
Ama şunu söylemeliyim ki testi kırma işi zor zanaat, sakar gelin adaylarının kına gecesi öncesi bol bol prova yapmalarında fayda var çünkü damatların düğüne kırık bir ayakla gelmesi teyzeleri üzer!
Bol düğünlü iyi tatiller…
Referanslar
http://www.hennapage.com/henna/encyclopedia/geography/
http://www.fragrancex.com/fragrance-information/the-art-and-history-of-henna-as-bodyart.html
http://www.yumuktepe.com/turk-folklorunda-ve-icelde-kina-ve-kina-yakma/
