Yuri Oganessian ve ekibi
Doğada var olan ve periyodik tabloda yer alan tüm elementler halihazırda bulundu ve bilim adamları maddenin sınırlarını zorlamak ve yeni elemetler keşfetmek için ortam yaratmaya çalışıyorlar. Fotoğrafta görülen Yuri Oganessian, 11 yeni ağır element yarattığı kabul edilen Rus ekibine başkanlık ediyor.
Yeryüzündeki ve bütün evrendeki tüm bildiğimiz ve bilmediğimiz maddeler elementlerden, yani farklı çeşit atomlardan oluşuyor. Bu maddelerin çoğu, büyük patlama veya patlayan yıldızlarla saçıldılar ve sırasıyla dünyanın oluşumunda, yeryüzünün oluşumunda ve hatta geri dönüşümlü olarak insanın oluşumunda rol oynadılar. Rus bir araştırmacı olan Dimitri Mendeleyev, 1800 lü yılların sonunda, elementleri kütlelerine ve diğer özelliklerine göre sıralayarak ilk periyodik tabloyu oluşturdu. Daha sonra bu gruplandırma atomlarla ilişkilendirilmeye çalışıldı ve periyodik tabloya yeni özellikler hatta eski elementlerle kaynaştırılarak yeni elementler eklendi. Araştırmacılar 1940 lı yıllara gelindiğinde 92. element olan uranyum dahil bütün elementleri keşfetmiş ve Mendeleyev’in periyodik tabloda bıraktığı boşlukları tamamlayabilmişti. Fakat iş bununla bitmiyordu, radyoaktif ve kararsız yapıda olduğu bilinen çok fazla element vardı ve bunları keşfedebilmek için farklı bir dünya yaratmak gerekiyordu. Bu yaratma aşaması sadece periyodik tabloyu değiştirmekle kalmayıp bir çeşit nükleer savaş çıkmasına neden oldu. 1941′ de, Kaliforniya Üniversitesi’ nin Berkeley kampüsünde, Glenn Seaborg ve ekibi tarafından üretilen 94 numaralı plütonyumun ardından, Seaborg Manhattan Projesi’ne dahil edildi. Japonya’nın Nagazaki kentine atılarak savaşın son bulmasına neden olan plütonyum bombasının yapımında çalışan Seaborg daha sonra Berkeley’e geri dönerek yeni elementler yaratmaya devam etti. Seaborg ve ekibi, 1955 yılına gelindiğinde 101 numaralı elemente kadar periyodik tablonun boş alanlarını doldurmayı başarmıştı. 1965 ve 1974 yılları arasında 102, 103, 104, 105 ve 106 numaralı elementleri de yarattığını öne süren Berkeley, Dubna’ nın (Rusya) da aynı elementleri yarattığını öne sürmesiyle ve o dönemdeki soğuk savaşın etkisiyle, elementleri kimin ürettiğine dair olan tartışma giderek büyüdü ve çirkinleşti. Tartışma sonunda,105 numaralı elemente Dubniyum, 106 numaralı elemente Seaborgiyum adı verilerek uzlaşma sağlandı.
Element yaratma çalışmaları günümüzde de devam ediyor ve Yuri Oganessian yeni element sentezleme ve keşfetmede dünya lideri bilim adamı olarak görülüyor.
Referans: http://ngm.nationalgeographic.com/print/2013/05/element-hunters/dunn-text
