ABD’de Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (AGİD) tarafından onaylanan ilk biyonik gözün üreticisi Second Sight şirketi, biyonik protezlerin geleceği hakkında insanlığı çok umutlandırıyor.
Second Sight şirketi şimdiki günlerde ürettikleri Argus II’ye gelecek bir yazılım güncellemesi üzerinde çalışmakta. Güncellemeyle Argus II’nin çözünürlüğü, odaklanma yetisi, zoom yapma yetisi arttırılacak ve Argus II’ye renk tanıma özelliği eklenecek. Mevcut model sadece siyah beyaz görüntüyü sağlayabiliyor.
Mevcut modelin bir önizlemesi
Argus II, doğru şekilde kategorize edildiğinde bir retina protezi. Temel olarak, hastalar yaklaşık 4 saat süren 60 elektrotun retinanın ilgili bölgesine yerleştirilmesi operasyonu sonucu yukarıda tasvir eden görme yetisini kazanıyorlar. Bu 60 elektrot da kablosuz bir ağla dijital kamera ve dijital sinyal prosesörüne bağlanıyor. Kamera, hastanın baktığı görüntüyü yakalayıp hastanın beyninin algılayabileceği uygun bir formatta proteze iletiyor. Protezdeki elektrotlar da bilgiyi retina sensörleri aracılığıyla beyne iletiyor. Tahmin edebileceğiniz gibi 60 elektrot çok yüksek bir çözünürlük sağlamıyor fakat körlük durumuyla karşılaştırıldığında bu alanda büyük bir adım olarak kabul ediliyor.
Argus II’nin çalışma prensibi basitçe aşağıdaki videoda anlatılmakta.
Tahmin edebileceğiniz gibi 4 saatlik bir operasyon sonucu takılan bir protezin çıkartılması – eğer mümkünse tabi – çok zahmetli bir iş. Ayrıca Second Sight donanımsal bir değişikliğe giderse AGİD’den yeni bir onay sertifikasının alınması yıllar sürebilir. Dolayısıyla – yazılımsal bir değişikliğin henüz(!) AGİD onayı gerektirmemesi sebebiyle – yazılım güncellemesi çok daha uygun, hızlı ve tatmin edici olacaktır; protez kullanıcıları açısından olduğu kadar Second Sight çalışanları için de.
Acuboost olarak adlandırdıkları bir yazılım güncellemesi sayesinde Second Sight, Argus II kullanıcıları için çözünürlük, odaklanma ve zoom yapma yetisini arttırabilecekleri görüşünde. Hâlâ testlere tabi tutulan yeni yazılım, otomatik parlaklık ayarı yapma ve renk tanıma özelliklerine de sahip olacak. Renkli görme özelliğini hastalara Argus II aracılığıyla kazandırmak ilginç bir nokta. Çünkü kullanıcılar – körlüklerine yol açan göz yapısını bozan hastalık sebebiyle – renkli görmelerini sağlayan hücrelere sahip değiller. Ama araştırmalar sonucunda anlaşıldı ki elektrotların spesifik – gerçek manada kişiye özel – uyarımları sonucu kullanıcıda renk algısı yaratılabiliyor. Bu gelişme kendi başına bile büyük bir ilerleme çünkü – hakkında çok az bilinen – optik sinirlerin şifreleme düzeni hakkında yeni anlayışlara yol açıyor. (Optik sinirlerin körlüğün tedavisinde kullanımı üzerine yapılan deney hakkında bilgi almak isterseniz: Optik sinirler ve biyonik protez göz, Biyonik göz implantı
Aynı zamanda Almanya’da Alpha IMS biyonik göz protezi de hastalar tarafından kullanıma açılmak üzere onay aldı. Argus II’yle karşılaştırıldığında Alpha IMS’in harici bir kamerası yok; yani gerçek manada göze giren ışığı kullanarak hastaya görme imkanı sağlıyor. Ayrıca elektrot sayısı da Alpha IMS’te 1500. Dolayısıyla Argus II’ye oranla hayli yüksek çözünürlük sağlıyor. Alpha IMS ile ilgili daha fazla bilgiyi aşağıdaki linklerden edinebilirsiniz.
Alpha IMS retina protezinin yerleştirilme ve çalışma animasyonu
Alpha IMS’in kullandığı teknoloji
[box_light]Kaynaklar[/box_light]
Kutay Özen
Eline sağlık gerçekten çok güzel ve yararlı bir yazı olmuş. Ayrıca konu ile ilgilenen arkadaşlara belirtmek isterim ki 4 Nisan da gerçekleştirilecek olan Tıbbi Cihazlar ve Malzeme Fuarı EXPOMED’ de bu konuya ait birkaç prototip olacaktır. Genel olarak Almanya firmalarının çalıştığı bu alanı Türkiye inceleme fırsatı bulacağız. Bu Türk Biyomedikal Mühendisleri için bu bir fırsat olacaktır.