Bu sefer, sizlere bir bilim kurgu kitabından alınmış gibi duran bir haberle geldim. Eminim hepiniz etrafındaki çemberleriyle meşhur gezegen Satürn’ü duymuşsunuzdur. Satürn’ün tam olarak 83 tane uydusu var ve bu uydulardan bir tanesi NASA’nın 1997 yılında fırlattığı Cassini Uzay Sondası tarafından keşfedilen Enceladus uydusu. NASA çalışanları yaptıkları gözlemlere dayanarak Enceladus uydususun buz katmanları altında bulunan okyanuslarda canlı yaşamının olabileceğini öne sürdüler ve teorilerini test etmek içinse robot bir yılan yapıyorlar.
Enceladus uydusu buzla kaplı parlak yüzeyizle kendine has. Uydunun bu kadar soğuk ve parlak olmasının sebebi ise ışığı çok yüksek seviyelerde geri yansıtması. Buzla kaplı yüzeyinde bulunan çatlaklarsa, bu çatlaklardan çıkan gazlarda bulunan canlı yaşamına ait bileşikler ve okyanuslara açılan birer geçit olmaları sebebiyle NASA’nın dikkatini çekmiş durumda. Araştırma için kısa tariften de çıkartabileceğiniz üzere hem buzda hem de su içerisinde gidebilecek, dar çatlaklardan geçebilecek ve tabiki sıfırın altında yüzlerce derecede çalışabilecek bir araca ihtiyaç var. İşte NASA bu sorunu EELS (Exobiology Extent Life Surveyor) projesiyle çözmeyi planlıyor.
EELS’ ın özelliklerinden bahsedecek olursak yaklaşık 5 metre uzunluğunda ve 90 kilo ağırlığındaki yılan robot üzerinde bulunan pervane tasarımlı ünitlerle duruma göre hem karada hem de sulaltında hareket edebiliyor. Kafa kısmında bulunan 3 boyutlu haritalama modülüyle birlikte bulunduğu yerin haritasını çıkarabilirken aynı zamanda video kaydı alıp görüntüleri canlı olarak dünyaya aktarabiliyor. Tabiki tahmin edebileceğiniz üzere ekstrem ortam şartlarını da bir hayli dayanıklı.
NASA Mühendisleri robotun ilk saha testlerini Kanada Jasper Ulusal Park’ındaki Athabasca buzulunda gerçekleştirdi. Planlanan tüm testlerin başarılı olması durumunda 2024’ün sonbahar döneminde bitmiş tasarımı sunmayı planlıyorlar. Ancak robotun Enceladus’ta görevine başlaması içinse 12 yıl öngörülüyor. Yine de projede görev alan mühendisler ömürleri bitmeden projenin sonuca varabileceği umuduyla çalışmalarına heycanla devam ettiklerini belirtiyor.
EELS’ın yardımıyla Enceladus’da belkide daha önce rastlanılmamış dünya dışı canlı organizmalar gün yüzüne çıkarılacak. Araştırmanın sonuçları ne olursa olsun EELS ise kendine has tasarımı ve çalışma prensibiyle ilerleyen dönemlerde robotik alanındaki birçok çalışmaya da ilham kaynağı olacak. Kuşlardan esinlenilen uçaklar gibi, doğanın mükemmel teknolojisini kopyalamaya çalışmanın da EELS projesine başarı getirmesi muhtemel.
İçinde bulunduğumuz evrenin sorunlarına ait çözümler aslında yine evrenimizde gizli dolayısıyla yoktan var etmeye, görülmemiş, duyulmamış teknolojileri üretmeye çalışmak yerine biraz etrafımıza baksak her şey çok daha kolay olacak.
Kaynakça:
Paul, Andrew. “NASA Hopes Its Snake Robot Can Search for Alien Life on Saturn’s Moon Enceladus.” Popular Science, 8 May 2023, www.popsci.com/technology/eels-robot-saturn-enceladus-moon/.
